Que pasa con Alberta I, un dos proxectos mineiros de litio máis grandes de Galicia?

Alberta I é un proxecto mineiro para extraer litio que afectaría a varios concellos de Ourense e Pontevedra. A Confederación Hidrográfica Miño-Sil emitiu un informe negativo polo forte impacto da explotación sobre os acuíferos da zona. En 2013, segundo Ecoloxistas en Acción, a primeira tentativa de explotación fora denegada pola existencia de minerais radioactivos.

Por Moncho Mariño | Santiago de Compostela | 21/11/2020 | Actualizada ás 22:00

Comparte esta noticia

O proxecto Alberta I afectaría a concellos como Forcarei, Avión e Beariz. O obxectivo é a extracción de litio, mineral básico para a telefonía móbil, as baterías dos vehículos eléctricos e outros usos. A apertura desta explotación faríase en diversas fases e afectaría a 1.500 hectáreas distribuídas en 20 quilómetros de lonxitude. O primeiro intento de explotación foi en 2013, logo de iniciarse as prospeccións apenas unha década antes, entre 2006 e 2008 segundo fontes do Concello de Avión. Mais  a Sociedade de Historia Natural de Galicia e o  Instituto Geológico y Minero de España,  alertaron dos perigos desta acción, o  motivo era a presenza de material radiactivo que podería contaminar aire e auga en caso de abrir o xacemento.

Mina de Varilongo en Santa Comba
Mina de Varilongo en Santa Comba | Fonte: Petón do Lobo

UN LUGAR AFASTADO

Segundo Ecoloxistas en Acción, sobre os terreos que se pretendía levar adiante o proxecto Alberta I, non houbera anteriormente ningunha actividade extractiva. O que sospeitan desde este grupo ecoloxista é que “pediron a concesión, o dereito de explotación, por ser un lugar afastado onde vive moi pouca xente”. Os traballos extractivos buscarían litio aínda que parello a este mineral están tamén o coltán e outros minerais escasos e con valor para a industria tecnolóxica.

Apenas se sabía nada do proxecto, só que a empresa concesionaria era Recursos Minerales de Galicia, con explotacións na Mariña lucense. Anteriormente, a concesión para explorar os posibles xacementos de litio estiveron en propiedade de Solid Resouces ata o verán de 2020, eses dereitos foron mercados por Recursos Minerales, unha empresa cualificada como “pantalla” da empresa nodriza SAMCA (SA Minero Catalano Aragonesa). SAMCA foi durante moito tempo a fornecedora de carbón para a central térmica de Andorra (Teruel) ata que Endesa pechou a térmica.

O investimento de Recursos Minerales de Galicia/SAMCA dentro da área de Alberta I prevía comezar os primeiros traballos en “Coto Tocayo”, ao pé dos lugares de Doade, Acevedo e Rubillón, en Ourense. A sorpresa chegou cando a Confederación Hidrográfica Miño Sil (CHMS) emitiu un informe negativo en relación ao impacto que tería a mina sobre os acuíferos da zona.

Mina de Varilongo en Santa Comba
Mina de Varilongo en Santa Comba | Fonte: Ecoloxistas en Acción

Desde a CHMS algeouse, entre outros motivos que segundo a documentación presentada, tanto as galerías de explotación, como as instalacións en superficie e depósito de entullos inicial do Coto Tocayo, “situaríanse en zona de afección de canles fluviais (dominio público, zona de servidume e zona de policía), afectando á zona de protección de dous ríos e sete canles fluviais innominados”.

Máis aínda, a Confederación lembra que o artigo 32 do Plan Hidrolóxico vixente establece no seu apartado 1 que “Calquera actividade mineira desenvolverase fóra do dominio público hidráulico, zona de servidume e zona de policía de augas, salvo xustificación técnica motivada”. Finalmente, por parte dos servicios técnicos da CHMS entendeuse que, en función da documentación aportada, o proxecto de explotación sería incompatible coa normativa do Plan Hidrolóxico da parte española da demarcación hidrográfica do Miño-Sil polo que se informou desfavorablemente.

SEN INFORME MEDIOAMBIENTAL

O informe da CHMS fixo que as autoridades galegas denegasen a explotación no lugar previsto. A isto sumouse a denuncia de Ecoloxistas en Acción e outros colectivos ambientalistas, de que o proxecto mineiro carecía do respectivo informe de impacto ambiental. “Cando nesta explotación subterránea se dan todas e cada unha das circunstancias que obrigan a facer dita avaliación”.

Desde a organización ecoloxista aseguran que apercibiron á Xefa do Servizo de Enerxía e Minas e ao Xefe da Sección de Avaliación Ambiental para que “rectificasen o seu informe e engadiran a esixencia da realización do procedimento de evaluación de impacto ambiental”. A falta deste informe podería levar a accións legais e posible delito de prevaricación.

Todo isto sucedía durante o mes de agosto de 2020. En novembro de 2020 saltaba outra noticia en relación á mesma mina. Os prezos do litio caían en bolsa e o mercado xa non facía tan rendibles os traballos mineiros. Non obstante, as variacións no mercado de valores teñen consecuencias como que “poden volver en calquera momento e abrir en calquera lugar”.

A mina de litio que afectaría a Beariz, Avión, Cerdedo-Cotobade, A Lama e Forcarei acaba de sufrir dous golpes, un por parte da administración e outro por parte da bolsa. Existe outro  proxecto, Alberta II, no concello de Avión, que pertencía a Strategic Minerals Spain (que explota a mina de coltán de Ourense) e agora está baixo a propiedade da canadiana Supreme Metals.

O temor dos movementos ecoloxistas é que a persistencia das empresas acabe por facer ceder ás autoridades, abrindo así unha explotación mineira que, segundo din os colectivos ambientalistas a SHNG e o Instituto Geológico y Minero de España, podería ter minerais radiactivos, con consecuencias descoñecidas tanto para o medioambiente como as persoas.

Comparte esta noticia
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
Comenta
Comentarios 3 comentarios

3 Coherente

Mas que demonisar una actividad como la minera, se deberia exigir que se cumpla la normativa (cosa que en la actualidad no deberia ser dificil, con los avales necesarios para la apertura de una mina). Además, existen otras actividades que perjudican las aguas de Galicia pero casi no se nombra... creo que se deberia pedir a aguas de Galicia los estudios de contaminación en el miño, y ahi se puede ver que la mayor parte de contaminación viene de los purines de los ganaderos y los restos de pesticidas y fertilizantes usados en cultivos. Por último estoy escribiendo esto desde un móvil el cual tiene litio y tierras raras, que en la actualidad está parando otras cadenas industriales como la de la automoción por dependencia casi absoluta de China. Por tanto seamos coherentes, y sí exijamos que se cumplan las leyes pero no demonizemos las cosas sin previamente haberlas estudiado y analizado.

2 Dgdf

As explotacións a ceo aberto teñen que ser prohibidas, e substituidas por minas subterraneas, non é lóxico que destruan o territorio por un negocio particular.

1 Casual

Agora repasemos grandes incendios forestais de hai uns anos para atopar a coincidencia coas zonas nas que queren sacar litio.