Traballadores e familiares denuncian o drama do negocio das residencias privadas "como aparcadoiros de maiores"

O consenso social, a innovación e integración con atención primaria, claves do novo modelo residencial galego.

Por Europa Press / Redacción | Santiago de Compostela | 27/11/2020 | Actualizada ás 19:49

Comparte esta noticia

Galicia necesita un novo modelo residencial, consensuado e que supere as carencias e problemas do actual. É a principal conclusión dos testemuños achegados por parte de representantes da Xunta e do tecido asociativo no Parlamento galego, e que detallaron a súa experiencia e visión sobre o drama rexistrado nestes centros durante este ano de crise sanitaria. A sesión deste venres da comisión de reactivación económica, social e cultural de Galicia pola crise do coronavirus viviu unha sesión intensa na que se abordou desde a visión de familiares de residentes e traballadores de centros de maiores, ata propostas e elementos de futuro que marcarán o novo modelo residencial, que implicará desde a procura de consenso ata reformas normativas

Un traballador sanitario totalmente protexido traslada unha padiola nas inmediacións da residencia de anciáns de San Cibrao
Un traballador sanitario totalmente protexido traslada unha padiola nas inmediacións da residencia de anciáns de San Cibrao | Fonte: Carlos Castro - Europa Press.

O director xeral de Atención Integral Sociosanitaria, Antón Acevedo Prado, incidiu neste punto pero desde a convicción de que era "imposible" que as residencias "estivesen preparadas para o que veu", pero sen deixar que a experiencia vivida "caia en saco roto". É por iso que apelou a impulsar un proceso participativo con todos o sectores implicados, para lograr "o maior consenso posible".

Os alicerces deben partir da modificación normativa, o aproveitamento das novas tecnoloxías, a innovación, a formación continua e lograr unha maior integración coa atención médica primaria e hospitalaria, pero desde a premisa de que as residencias son "as casas" dos seus residentes e o lugar no que transcorre a súa vida e teñen as súas relacións sociais.

Acevedo Prado apelou á importancia de contar con datos para "non estar a traballar a cegas". Para iso, a Xunta traballa xunto coa cátedra de epidemioloxía da USC para facer un estudo no que se aclare o que pasou nas residencias, as carencias e puntos de mellora e permita localizar os problemas nestes centros.

Tampouco se pronunciou sobre o debate do modelo de grandes centros residenciais e incidiu en que "todos teñen o seu sitio", buscando un modelo entre todos que sexa "aceptable, aceptado e que sexa útil", apostando tamén pola hospitalización a domicilio e "saber onde tratar mellor a cada persoa en cada momento", tendo en conta tamén os niveis de dependencia.

No entanto, fixo un chamamento á "prudencia" e defendeu o papel dos profesionais sanitarios e as medidas implantas, posto que se fixeron protocolos coa "evidencia científica" que había "nese momento", con acertos e con erros, que se foron actualizando e mellorando.

"Todos queremos o mellor, sempre, ninguén falla á mantenta. O debate débese relaxar nese aspecto", insistiu, apelando a avanzar cara a ese novo modelo "sen deixar a ninguén atrás", e contando coas familias, cos traballadores e con todo o sector.

Galicia impulsará, ademais, cribados semanais a traballadores e residencias, mediante test de antíxenos (menos agresivos) ademais de PCR, e explorará métodos de prevención de gromos, mediante a análise de augas residuais para detectar a presenza do virus en determinadas zonas e que se quere implantar nestes centros.

O responsable autonómico incidiu en que as residencias contaban con todos os factores de risco (contactos estreitos en lugares pechados, dificultades de ventilación e de uso de proteccións), e o propio Instituto Robert Koch de Alemaña situounas como "o segundo lugar onde máis se difunde o virus despois dos centros de refuxiados".

"Un caso en residencia xera de media 19 secundarios fronte un primario", explicou, e a velocidade do virus é "o dobre que noutros ámbitos", polo que se trata de centros "de elevada complexidade" para controlar a infección. Por iso, engadiu, a pandemia "arroiou" á maioría de países desenvolvidos nas residencias, incluídos referencias mundiais como Canadá, Suecia, ou Escocia.

CRÍTICAS

A outra cara da pandemia, ademais da administración, é a dos residentes, os traballadores das propias residencias e os seus familiares. Representantes das plataformas TREGA e REDE denunciaron o drama e as miserias vividas por parte deste colectivo, e as carencias na xestión por parte das grandes empresas que se atopan tras centros privados, e centráronse especialmente en DomusVi e Fundación San Rosendo.

Sonia Jalda, de TREGA, advertiu da desatención pola falta de recursos humanos, pola sobrecarga laboral e a ausencia tanto de formación como de protocolos, que terminaron por converter os centros en "aparcadoiro de maiores".

Neste sentido, lamentou a "indefensión" dos traballadores e a "pésima" calidade do servizo no "negocio" dos "grandes centros residenciais", onde nin se cumpre o convenio nin o cociente de profesionais.

Visiblemente emocionada, Jalda relatou a experiencia que viven moitos destes maiores: son espertados a altas horas da mañá por contar con pouco persoal, permanecen desatendidos nun salón, ademais de rexistrar problemas derivados pola "carencia de proteínas" e a mala alimentación e hidratación, ao ser tratados "como pavos de engorde" (úlceras, problemas físicos, deterioración cognitiva).

A portavoz de TREGA insistiu na necesidade de mellorar as inspeccións e a acción supervisora, e denunciou as ameazas a traballadoras por querer sacar á luz as carencias e problemas en centros residenciais.

NOVAS QUERELAS

Paulino Campos, de REDE, tamén coincidiu nestes termos, sobre todo nos grandes centros que superan o cento de prazas pero que contan con persoal insuficiente para atender un número tan importante de residentes.

É por iso que urxe impulsar unha comisión de seguimento "que faga visitas periódicas" aos centros públicos e privados, ademais dunha lei de residencias "moderna e rigorosa" que conte coa participación de todos os axentes implicados.

Campos censurou á súa vez a xestión da xefa de Servizo de Inspección de Maiores, Berta Besada, e avanzou a presentación de novas querelas por parte de familiares debido á situación vivida nestes centros.

CENTRASE NAS PERSOAS

Desde o grupo socialista, Marina Ortega incidiu na importancia de contar cun plan e protocolo de evacuación de novos positivos, para evitar a infección a outros residentes, ademais de impulsar un novo modelo "ambicioso" e que potencia o coidado na contorna máis próxima e próximo aos seus familiares

Olalla Rodil, do BNG, tamén apelou a esta necesidade e a "reflexionar" sobre as carencias do sistema, que se constatan desde hai anos, sobre todo os grandes centros que rexistraron "contaxios masivos". "Creo que hai que recoñecer o que non se fixo ben, sen alarmismos", sinalou, para despois solucionar os problemas e impulsar un novo modelo "de coidados" e centrado nas "persoas"

Finalmente, o deputado popular Pazos Couñago insistiu na urxencia de contar con datos que permitan realizar "unha análise ponderada" do ocorrido, diferenciando casos por centros públicos e privados, xestionados por empresas ou entidades sen ánimo de lucro e de forma comparada. "Sabemos máis que hai un mes, pero menos que a semana que vén".

RIFA

A sesión deste venres contou á súa vez con momentos de tensión durante a intervención do deputado socialista Pablo Arangüena, que foi chamado á orde en dúas ocasións tras denunciar e vincular o negocio residencial con intereses políticos, concretamente de membros do PP, mentres a Xunta fai "a vista gorda".

Comparte esta noticia
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
Comenta