A pandemia de COVID-19 pode estar acelerando a resistencia aos antimicrobianos no mundo

Os pacientes hospitalizados durante a pandemia, tanto os que se someteron á proba de COVID-19 como os que deron negativo na proba de SARS-COV-2, presentaron taxas máis elevadas de infeccións bacterianas resistentes aos antibióticos en comparación cos pacientes hospitalizados antes da pandemia, segundo un estudo que avalía o impacto da pandemia na resistencia aos antimicrobianos (RAM) en 271 hospitais de Estados Unidos.

O estudo, que se presentou no Congreso Europeo de Microbioloxía Clínica e Enfermidades Infecciosas (ECCMID, polas súas siglas en inglés) deste ano en Lisboa (Portugal), tamén descubriu que as infeccións resistentes aos fármacos foron significativamente maiores nos casos de inicio da pandemia nos hospitais.

Calcúlase que en 2019 morreron 1,2 millóns de persoas en todo o mundo por infeccións resistentes aos antibióticos, e prevese que esta cifra se multiplique por dez para 2050. A pandemia de COVID-19 presenta moitos desafíos para o uso apropiado dos antibióticos e a administración, e houbo estudos que apuntan que a pandemia se asociou con infeccións secundarias de AMR, posiblemente debido ao aumento do uso de antibióticos para tratar os pacientes de COVID-19 e as interrupcións das prácticas de prevención e control de infeccións nos sistemas de saúde atafegados, como xa informou GC.

Para achegar máis probas, os investigadores levaron a cabo unha análise de cohorte multicéntrica e retrospectiva de todos os adultos (de 18 anos ou máis) ingresados en 271 hospitais de Estados Unidos antes e durante a pandemia de COVID-19, que pasaran polo menos un día no hospital e tiñan un rexistro de alta ou morte.

As análises revelaron que a taxa de RAM era de 3,54 por cada 100 ingresos antes da pandemia e de 3,47 por cada 100 ingresos durante a pandemia. Con todo, os pacientes que deron positivo ou negativo á proba COVID-19 tiveron niveis máis altos de RAM que os pacientes antes da pandemia: 4,92 por cada 100 ingresos e 4,11 por cada 100 ingresos, respectivamente.

En canto ás infeccións hospitalarias, a taxa de RAM foi de 0,77 por cada 100 ingresos antes da pandemia e de 0,86 por cada 100 ingresos durante a pandemia, e a máis alta foi de 2,19 por cada 100 ingresos en pacientes con COVID-19. Cando se analizan as infeccións de orixe comunitaria, a taxa de RAM foi de 2,76 por cada 100 ingresos no período prepandémico, e de 2,61 por cada 100 ingresos durante a pandemia.

"Estes novos datos poñen de manifesto a importancia de vixiar de preto o impacto da COVID-19 nas taxas de resistencia aos antimicrobianos. É especialmente preocupante que a resistencia aos antibióticos aumentase durante a pandemia tanto nos pacientes positivos como nos negativos ao SARS-CoV-2. As infeccións adquiridas no hospital son unha gran preocupación, con taxas de resistencia aos antimicrobianos significativamente máis altas durante a pandemia que antes", detallan os autores.

VACINACIÓN

Mesmo cando as vacinas contra a covid-19 non logran previr a hospitalización, parecen reducir significativamente o risco de ser ingresado en coidados intensivos e morrer en comparación cos pacientes que non están vacinados, segundo un estudo de cohorte con máis de 20.000 adultos hospitalizados en Ontario (Canadá) entre xaneiro e xaneiro de 2021 e xaneiro de 2022, presentado tamén no Congreso Europeo de Microbioloxía Clínica e Enfermidades Infecciosas (ECCMID) deste ano en Lisboa.

"A boa nova deste estudo é que, incluso estando hospitalizado con COVID-19, a vacinación tanto parcial como completa reduciu o risco de requirir tratamento en coidados intensivos e morte", sinala Kiera Murison, responsable do estudo xunto con Alicia Grima, na Universidade de Toronto.

O rápido desenvolvemento de vacinas seguras e eficaces contra o virus SARS-CoV-2 reduciu drasticamente a carga de hospitalizacións e mortes relacionadas coa COVID-19. Con todo, o risco de casos de avance de COVID-19 grave despois da vacinación permanece, particularmente entre os grupos con maior risco de enfermidade grave.

O estudo restrinxiuse a adultos cunha primeira infección por COVID-19. A maioría dos participantes (69%) tiñan 50 anos ou máis e a maioría eran homes (54%). Debido a que a variante dominante e a resposta de saúde pública cambiaron co tempo, cada individuo vacinado emparellouse con ata cinco individuos non vacinados segundo a data da proba de infección positiva por SARS-CoV-2.

Os investigadores atoparon que a vacinación cunha, dúas ou tres doses reduciu significativamente o risco de ingreso á UCI e morte. E observouse unha relación dose-resposta inversa entre as doses da vacina, con cada dose adicional reducindo a probabilidade de ingreso na UCI nun 34 por cento e a probabilidade de morrer nun 22 por cento. Non se observaron diferenzas significativas no risco independentemente da variante infecciosa.

"Mesmo coa diminución da eficacia das vacinas contra a infección con novas variantes de preocupación, os nosos achados indican que as vacinas seguen sendo unha ferramenta vital para reducir o ingreso á UCI e a morte por COVID-19", afirma Grima.

Este é un estudo observacional, polo que non se poden sacar conclusións firmes sobre a causa e o efecto, e debido á aparición relativamente recente da variante ómicron, así como aos atrasos, os resultados carecían de poder estatístico para estimar as proteccións específicas de ómicron. Ademais, os autores non puideron asegurar que os efectos observados non se deban, polo menos en parte, á confusión residual.

Precisamente, outro estudo comprobou que a dose de reforzo da vacina COVID-19 de Pfizer proporciona unha forte protección, aproximadamente do 80% ao 90%, nos primeiros meses contra os ingresos hospitalarios e as visitas a urxencias causadas polo variantes delta e ómicron. Con todo, contra a ómicron, a protección de Pfizer diminúe co tempo, mesmo despois dunha terceira dose, segundo publican os investigadores na revista 'en The Lancet Respiratory Medicine'.

"As doses de reforzo de COVID-19 de Pfizer BioNTech melloran significativamente a protección fronte á omicron, aínda que esa protección parece diminuír despois de 3 meses fronte ás visitas a urxencias, e mesmo fronte aos ingresos hospitalarios", afirma a autora principal do estudo, a doutora Sara E. Tartof, epidemióloga do Departamento de Investigación e Avaliación de Kaiser Permanente no Sur de California e membro do corpo docente da Facultade de Medicina Bernard J. Tyson de Kaiser Permanente.

"As tendencias na diminución dos resultados relacionados co delta foron en xeral similares ás do omicrón, pero cunha eficacia maior en cada punto de tempo que as observadas para o ómicron", engade.

RECUPERACIÓN TRAS HOSPITALIZACIÓN

Só ao redor dun de cada catro pacientes se sente completamente ben ao ano de ser hospitalización por Covid-19, segundo novo estudo do Reino Unido con máis de 2.000 pacientes presentado no Congreso Europeo de Microbioloxía Clínica e Enfermidades Infecciosas.

O estudo, publicado en 'The Lancet Respiratory Medicine', está dirixido polo profesor Christopher Brightling, a doutora Rachael Evans e a profesora Louise Wain, do Instituto Nacional de Investigación en Saúde do Centro de Investigación Biomédica de Leicester, Universidade de Leicester, Reino Unido.

Os autores atoparon que ser muller fronte a ser home (32% menos de probabilidade), ter obesidade (a metade de probabilidade) e recibir ventilación mecánica no hospital (58% menos de probabilidade) asociouse cunha menor probabilidade de sentirse completamente recuperado ao ano. Os síntomas continuos máis comúns de COVID-19 foron fatiga, dor muscular, retardación física, falta de soño e dificultade para respirar.

"Descubrimos que o sexo feminino e a obesidade eran factores de risco importantes para non recuperarse ao ano... Nos nosos grupos, o sexo feminino e a obesidade tamén se asociaron con deterioracións de saúde continuos máis graves, incluído un rendemento reducido no exercicio e unha calidade de vida relacionada coa saúde nun ano, destacando potencialmente a un grupo que podería necesitar intervencións de maior intensidade, como a rehabilitación supervisada", explican.