O novo protocolo de prevención do suicidio na infancia conecta a escola cos servizos sanitarios

O plan, deseñado pola Consellería de Sanidade e a Consellería de Educación, coordina as actuacións nos dous ámbitos.

Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 10/10/2022 | Actualizada ás 19:21

Comparte esta noticia

A Consellería de Sanidade e a Consellería de Cultura, Educación, FP e Universidades presentaron este luns o novo protocolo de prevención e actuación ante o risco suicida na infancia que, entre outras cousas, crea unha vía rápida de derivación a saúde mental coordinada entre os centros escolares, o 061, Atención Primaria e Saúde Mental, tanto no que se refire a como actuar en casos de urxencia como cando xa estean en seguimento.

Nun acto celebrado no auditorio do Edifico Fontán da Cidade da Cultura, en Santiago, o coordinador de programas de prevención e promoción da Saúde Mental do Sergas, Xandre García Caballero, asegurou que a problemática do suicidio na infancia debe abordarse "de maneira multimodal" desde o sistema sanitario, educativo, política social e, en definitiva, "coa sociedade enteira".

A xefa de servizo de Saúde Mental do Sergas, María Tajes, indicou que "a gravidade do fenómeno" require dunha actuación "o máis rápida posible". Por iso, continuou, con este novo protocolo "estrutúrase unha vía rápida de actuación que permite que unha vez que se leva a cabo esta valoración no ámbito educativo, debúxase cal é a situación que se pode identificar e ponse ás familias e mocidades cos servizos sanitarios".

Con esta vía rápida, o protocolo establece que "unha vez que se ratifique a sospeita", a persoa acuda aos servizos de saúde mental "nun tempo máximo de sete días". Así mesmo, o psiquiatra coordinador de programas de prevención do Sergas, explicou que nos últimos tempos houbo cambios en canto ao risco social, posto que tamén os houbo "no ámbito familiar". Neste sentido, García Caballero sinalou que as familias "cambiaron na súa composición, estrutura e hábitos", o que fixo que "se pase menos tempo cos nenos".

Ante estes "cambios no estilo de vida", o relator lamentou que fixesen que as crianzas "durman menos, fagan menos exercicio físico e aumentase o consumo de sustancias, así como os trastornos mentais nos proxenitores", algo que, engadiu, contribuíu tamén a un "aumento da desigualdade e da pobreza".

ENQUISAS

En canto outras cuestións que establece o protocolo presentado este luns, García Caballero especificou que se fará unha enquisa de saúde entre a mocidade. Empezarán "aos poucos" e, segundo detallou posteriormente o xefe de servizo de condutas aditivas da Dirección Xeral de Saúde Pública, Jaime Fraga, realizaranse 2.000 enquisas previas e outras 2.000 de control durante o curso 2023/2024 para "valorar a eficacia do programa YAM e para saber como está a saúde mental da mocidade".

A previsión é que no ano 2026 se chegue ás 20.000 enquisas. Fraga tamén especificou que o alumnado menor de 14 anos poderá responder a esta sondaxe, mentres que aos menores de 14 anos a resposta terá que chegar de man dos pais. Ademais, coordinaranse os ámbitos educativos co 061, Atención Primaria e os servizos de saúde mental para "traballar todos co mesmo linguaxe e cos mesmos instrumentos de avaliación".

Para o coordinador de programas de prevención do Sergas, os obxectivos máis destacados deste protocolo son "incorporar un modelo de prevención universal, identificar os factores de risco do alumnado por medio dunha enquisa e crear unha vía rápida de derivación", entre outras cuestións.

Por outra banda, ademais de incluír teléfonos e páxinas webs de interese, tamén incorpora o desenvolvemento de círculos de diálogo e recomendacións para familiares, compañeiros e para o propio paciente que "fan énfase na dificultade para abordar estes casos".

CENTROS EDUCATIVOS

A xefa de servizo de Inclusión, Orientación e Convivencia da Consellería de Educación, Ana María Alzate, indicou que os centros educativos son "lugares idóneos" para detectar "determinadas condutas que poidan ir en contra do benestar emocional do alumnado". "Os mozos pasan moito tempo nos centros educativos. A maior parte da súa xornada viven nos centros e é aí onde poden manifestar as súas inquietudes e problemáticas", detallou Alzate.

Ana María Alzate tamén expuxo que os departamentos de orientación van xogar un papel "moi importante", xa que "van canalizar a intervención desde o centro educativo co obxectivo de dar unha resposta máis áxil e eficaz ante unha situación de risco". Así, resumiu que unha primeira actuación que recolle este protocolo sería facer unha valoración, que incluiría entrevista co alumnado, así como coa súa familia, titores ou representantes legais. Para axudar nesta valoración, introdúcese como novidade a actualización da escala 'Mini', que "vai categorizar os diferentes niveis entre leve, moderado ou alto".

"Toda esta valoración ten que recollerse nun informe que será elaborado polos responsables dos departamentos de orientación, cuxo modelo tamén vai estar reflectido neste protocolo", avanzou. Con todo, explicou que o traballo dos orientadores non é realizar "unha valoración clínica", unha cuestión que "queda en mans dos profesionais sanitarios".

"NECESARIO, AMBICIOSO E COMPROMETIDO"

O director xeral de Asistencia Sanitaria, Jorge Aboal, considerou que se trata dun protocolo "necesario, ambicioso e comprometido", mentres que a directora xeral de Saúde Pública, Carmen Durán, augurou que será "un éxito" porque "contou con todos os sectores".

En representación da Consellería de Educación, estivo presente no acto a directora xeral de Ordenación e Innovación educativa, Judith Fernández Novoa, que subliñou que este novo protocolo se trata dunha "revisión e actualización importante en relación ao anterior" ante a "necesidade de dar unha resposta mellor aos mozos dos centros educativos".

Nesta mesma liña, Fernández Novoa expresou que se trata de actuar "en prevención" e de detectar, deste xeito, "a falta de competencias emocionais entre o alumnado". O acto de presentación foi clausurado polo conselleiro de Sanidade, Julio García Comesaña, que destacou que se trata dun proxecto que conecta coas liñas estratéxicas do Plan de Prevención do Suicidio en Galicia, co Plan de Saúde Mental 2020-2024 e a Estratexia de Convivencia Escolar.

O titular de Sanidade tamén puxo en valor que todos os equipos, educativos e sanitarios, traballarán a partir de agora "cos mesmos instrumentos de avaliación do risco" e terán "formación especializada para avaliar esas condutas suicidas". "As respostas non poden ser simplistas e deben ser abordadas conxuntamente", recoñeceu.

O conselleiro de Sanidade, Julio García Comesaña, intervén no acto de presentación do Protocolo de prevención e actuación nos ámbitos sanitario e educativo ante o risco suicida infanto-xuvenil.. XUNTA-CONCHI PAZ
O conselleiro de Sanidade, Julio García Comesaña, intervén no acto de presentación do Protocolo de prevención e actuación nos ámbitos sanitario e educativo ante o risco suicida infanto-xuvenil.. XUNTA-CONCHI PAZ | Fonte: Europa Press

Comparte esta noticia
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
Comenta