Oito mocións de censura en dous anos e medio que benefician ao Partido Popular

Un total de 45.689 galegos dun total de oito concellos viron cambiar o seu alcalde desde as eleccións municipais de 2015 noutras tantas mocións de censura, das cales cinco tiveron como beneficiario ao PP.

Trátase de operacións localizadas na maior parte dos casos na Coruña, con seis: Boimorto, Noia, Santa Comba, Mugardos, Sobrado e Coristanco; mentres os outros dous se residencian en Pontevedra: Pontecesures e Oia.

Tamén se rexistraron variacións no partido ao mando noutros dous concellos, nos que, como consecuencia de pactos de goberno, produciuse unha alternancia. Ocorreu no ourensán da Rúa e no pontevedrés de Sanxenxo.

Ademais, outros 13 municipios foron escenario de cambios de rexedor debido a causas xudiciais (producíronse tres inhabilitacións e unha dimisión), á asunción doutras responsabilidades políticas (sete casos), a un falecemento e a unha xubilación.

Caso distinto é o de Cerdedo-Cotobade, dous municipios pontevedreses que decidiron iniciar os trámites para fusionarse e que, como consecuencia diso, actualmente están rexidos por unha xunta xestora que capitanea quen era o primeiro edil de Cotobade, Jorge Cubela.

A CORUÑA, A MÁIS CONVULSA

A provincia da Coruña foi, durante os, aproximadamente, dous anos e medio que transcorreron desde os comicios locais, a máis convulsa en canto a substitucións de alcaldes.

Foron seis as mocións de censura que viviu nesta etapa, e a esa cifra hai que sumar a que se debaterá en Fene (13.250 residentes) o próximo día 26, a instancias do PP e Somos Fene, para apartar ao nacionalista Juventino Trigo da alcaldía.

Tamén Boimorto (2.111 habitantes) pasou de mans do BNG ao PP (e nove meses despois, o elixido alcalde dimitiu e pasou o cargo ao seu número dous), mentres en Noia (14.337 veciños) e Santa Comba (9.556 rexistrados) foi o PSOE o que perdeu o bastón de mando.

En paralelo, en Mugardos (5.335 veciños), prosperou unha censura contra os populares e actualmente goberna Esquerda Unida; e en Sobrado (1.882 censados), os conservadores aliáronse cun partido independente, agora á fronte do concello, para desaloxar aos socialistas.

Mención á parte merece o caso de Coristanco (6.426 residentes), onde actualmente ocupa a alcaldía un concelleiro expulsado do PSOE cos votos do PP. O damnificado foi Amancio Lavandeira, de Terra Galega.

A POR A TERCEIRA EN PONTEVEDRA

Pola súa banda, os pontevedreses foron testemuñas de dúas mocións de censura na primeira metade do mandato municipal, en Oia (3.002 censados) e Pontecesures (3.040 habitantes), onde o PP asumiu os cargos arrebatados, respectivamente, a PSOE e BNG.

Así mesmo, o vindeiro martes debaterase outra iniciativa destas características en Tui (16.966 veciños), pois o bloque de centro-dereita aliouse para pór ao liberal Carlos Vázquez Padín, de Converxencia XXI, no sitio que ocupaba Enrique Cabaleiro (PSOE).

DOUS PACTOS DE GOBERNO

Tamén supuxeron un cambio no partido que lideraba o concello os pactos alcanzados na Rúa e Sanxenxo.

En canto ao primeiro municipio, actualmente goberna o socialista Luís Fernández Gudiña, ao renunciar no ecuador do mandato a nacionalista María González, pois PSdeG e BNG empataron a tres concelleiros nos comicios e xuntos puideron superar o cinco do PP.

En paralelo, en Sanxenxo, o popular Telmo Martín volveu á alcaldía en virtude dun pacto alcanzado con Sanxenxo Agrupación Liberal (SAL), que rompeu o goberno que formara con PSOE e BNG. O ata entón rexedor, Gonzalo Pita, é agora tenente de alcalde.

INHABILITACIÓNS EN LUGO E OURENSE

Outros dos motivos que provocaron cambios de alcalde en Galicia nesta etapa foron as inhabilitacións xudiciais, e foron tres as rexistradas: en Rairiz de Veiga e Vilariño de Conso (Ourense) e en Monterroso (Lugo).

No primeiro dos casos, o popular Xosé Xaquín Rodríguez Ambrosio foi inhabilitado por oito anos e medio por mor dun delito continuado de prevaricación administrativa, de modo que o substituíu o seu número dous, Josefa Asunción Morgade.

Sete anos de inhabilitación foron os impostos a Ventura Sierra, tamén por un delito de prevaricación, así que a tamén popular Melisa Macía asumiu en agosto deste ano as rendas de Vilariño.

En Monterroso, Jesús Otero, o exsocialista que concorreu aos comicios á fronte dunha candidatura independente, asumiu unha pena dun ano de inhabilitación pola denominada trama das multas de tráfico, e agora Miguel Rico senta no despacho da alcaldía.

Tamén por causas xudiciais dimitiu en abril o socialista Jorge Tuñas en Negreira (A Coruña), pois foi acusado de apropiarse de 18 teléfonos móbiles do concello. Foi substituído por Manuel Ángel Leis e apenas tres meses despois foi absolto pola Xustiza.

CARREIRA POLÍTICA

O cambio de responsabilidades políticas é outra das causas que motivaron o cambio de alcalde en sete concellos, aínda que o partido á fronte da institución mantívose.

É o que lle ocorreu aos populares Ángeles Vázquez e Jesús Vázquez Almuiña: sendo alcaldes de Melide (A Coruña) e Baiona (Pontevedra), foron requiridos por Alberto Núñez Feijóo para ocupar as consellerías de Medio Rural e Sanidade, respectivamente.

Tamén Ovidio Rodeiro abandonou o posto en Boqueixón (A Coruña) para converterse en delegado provincial da Xunta.

Pola súa banda, o popular Carlos López Crespo deixou a alcaldía de Outes (A Coruña) para ocupar un escano no Parlamento; un movemento similar ao de Davide Rodríguez, ex primeiro edil de Manzaneda (Ourense) e actualmente integrante de En Marea na Cámara galega.

Polo Senado, á súa vez, optaron os populares Gerardo Criado e Carmen Leyte, que deixaron as regencias de Vilalba (Lugo) e Cartelle (Ourense), respectivamente.

XUBILACIÓN E FALECEMENTO

Finalmente, en Narón (A Coruña), José Manuel Blanco cedeu o posto a Marián Ferreiro, tamén de Terra Galega, ao alcanzar a xubilación; mentres que o falecemento do primeiro edil da Gudiña (Ourense) motivou que o seu fillo, o popular José María Lago, tomase a substitución.