O avogado do maquinista de Angrois acusa o xuíz de mostrar "o mesmo menosprezo ao factor humano que Adif e Renfe"

O avogado do maquinista do tren Alvia accidentado en Angrois (Santiago) en xullo de 2013, Manuel Prieto, considera que o auto de peche da instrución "mostra o mesmo menosprezo ao factor humano que o que realizaron as organizacións, e que deu lugar á catástrofe agora instruída".

"Está a esixirse aos maquinistas un deber de dilixencia superior ao das empresas que puxeron en servizo un servizo de ferrocarril cun risco de fallo humano previsible, sen sistema de seguridade algún, sen posibilidade de aviso, sen posibilidade de recuperación do fallo humano", sentenza no seu recurso do peche da instrución.

Nun extenso documento presentado no xulgado este luns, o letrado que representa ao maquinista Francisco Garzón denuncia o "contraditorio" de que "se non se avaliou o risco de fallo humano se esixa un comportamento non humano aos maquinistas" e que "sexan infalibles nas condicións en que se lles obrigou a circular".

Por iso, no recurso, no que achega cuantiosa normativa, documentación e información, en boa parte procedente da comisión que investiga o accidente no Congreso dos Deputados, Prieto conclúe que non cabe imputarlle a Garzón delitos de imprudencia, pois "é outra vítima máis". "Non cometeu ningunha temeridade" e "o temerario é ordenar a circulación dun tren a 200 quilómetros por hora sen unha soa medida de seguridade", asevera.

Pide así reformar o auto e acordar o sobresemento libre e o arquivo parcial das actuacións respecto do maquinista. Con carácter subsidiario, "se se considera que cometeu algún ilícito penal", a defensa do condutor do Alvia entende que "os feitos serían constitutivos de falta", por iso é polo que solicite a transformación en xuízo de faltas, pois o ocorrido "como moito", na súa opinión, é unha "imprudencia leve".

"INEXISTENCIA DE CONDUTA IMPRUDENTE Ou NEGLIXENTE"

O recurso presentado polo avogado Manuel Prieto argumenta profusamente a "inexistencia de conduta imprudente ou neglixente" por parte do seu defendido.

Utiliza para iso normativa pero tamén declaracións do ex-xefe de seguridade da Axencia Ferroviaria Europea, un experto con recoñecido prestixio no ámbito comunitario. Este dixo que "non se pode dicir que o maquinista tiña que facer unha condución distinta".

Ademais, recorre o auto do xuíz pois non ten "en consideración a evolución da instrución e as novas dilixencias" e pola contra "reproduce exactamente" no que respecta a Garzón o anterior auto de peche, o de 2015, que foi revogado pola Audiencia Provincial.

"Desde o comezo da causa, se lle aplicou un principio de presunción de culpabilidade", recrimina Prieto sobre a situación do maquinista.

Engade que "se lle imputa unha imprudencia profesional, pero sen analizar o deseño das súas tarefas como maquinista, incluída a comunicación por teléfono". Neste punto, advirte de que "se existía un risco de fallo humano previsible e non tolerable, no caso de existir unha imprudencia de Garzón non podería cualificarse de grave".

As "únicas dilixencias de proba" practicadas en relación á atención, a conduta e capacidade, apunta o letrado, son as da experta en factor humano Pilar Calvo, que elaborou peritaxes a petición súa. Respecto diso, reprocha que a ela se lle "obvia" no auto de peche.

O avogado analiza distintos apartados de xestión de seguridade para lamentar que non fosen incorporados por Renfe, de quen sentencia que "xa coñecía o risco do perigo de velocidade na curva", antes e despois do aviso dun xefe de maquinistas, como transcendeu na comisión da Cámara Baixa.

Critica que Renfe, de feito, "tampouco ten identificado o seu sistema de xestión de seguridade, o risco de uso dos teléfonos da cabina do material rodante" nin do teléfono móbil corporativo. "Non hai unha gradación de importancia das chamadas, nin de nivel de seguridade das mesmas nas que se concrete a súa duración", expón.

Tamén insiste en que o maquinista "non recibiu formación na vía do accidente" e en que "o accidente non ocorrería co ERTMS conectado".

"VÍTIMA DUN DELITO"

O seu cliente é, para Prieto, "vítima dun delito sen o cal non se produciu o sinistro, existindo unha conexión directa e nexo de causalidade co obxecto de investigación dos presentes feitos".

"As organizacións", incide, "teñen o deber normativo de analizar, avaliar e previr os riscos, controlándoos e mitigándoos". Por iso, o auto que recorre, na súa opinión, "está a dar lugar á interdicción xa que separa e desgaxa condutas que interveñen no accidente e non entra a valoralas".

"Non nos di o instrutor por que non é obxecto de investigación neste proceso un delito contra os dereitos dos traballadores", denuncia. Deste xeito, alerta de que "deixaría impune ese máis que posible delito".

Respecto diso, subliña que "se non se realiza a análise e avaliación de riscos ou o seu resultado non é correcto, a quen se pon en risco é aos traballadores, aos maquinistas na realización da súa tarefa encomendada pola organización e, consecuentemente, aos viaxeiros que transporta". E en Renfe había "moita teoría e ningunha práctica", agrega.

Extrae de todo isto que Garzón "non cometeu ningunha temeridade", senón que "cumpría a actividade profesional establecida pola seu empregador". 

Para o avogado do maquinista, "o que sen dúbida é temerario é ordenar a circulación dun tren a 200 quilómetros por hora sen establecer nin unha soa medida de seguridade, nin protección, para maquinistas e viaxeiros". "E iso é responsabilidade de Renfe Operadora e Adif", remarca.

Así mesmo, critica que o xuíz descartase "incongruentemente" coa súa maneira de proceder "as causas que exoneran, ou no seu caso degradan, a responsabilidade" do condutor. "O máis rechamante deste accidente", lembra, "é que se produciu sen que o maquinista pase ou infrinxa ningún sinal fundamental luminosa da vía".

INTERVENTOR PIDE DOUS ANOS E SETE MESES

Por outra banda, o escrito de acusación presentado ao xulgado por unha procuradora en nome de, entre outros, o interventor que aquel día ía no tren, Antonio Martín, pide dous anos e sete meses para o maquinista e seis para o ex-xefe de seguridade de Adif.

Este escrito é un dos que o instrutor pediu ás partes no momento de determinar o peche da instrución (agora recorrida xa pola plataforma de vítimas e pola defensa do maquinista).

O texto conclúe que non concorren circunstancias modificativas da responsabilidade criminal nin de Francisco Garzón nin do outro investigado, o ex-director de seguridade na circulación de Adif Andrés Cortabitarte.

Así, para Garzón pide dous anos e sete meses e inhabilitación especial para a profesión de maquinista de tren; mentres para Cortabitarte reclama seis anos como responsable ou directivo de empresa de transporte de viaxeiros. Para o interventor, demanda 16.000 euros polos prexuízos sufridos