Artigos de Xurxo Martínez

A Irmandade dos famentos de 1853

En Galiza non se pide nada, emígrase. Debuxouno e escribiuno Castelao, con aquel xenio tan capaz de mesturar nunha oración cativa a expresión dun pobo bíblico que vivía (e vive) un constante éxodo. Aínda está en voga berrar: “a terra para quen a traballa” pois aquí a terra só é para quen a explota con lucro colonial mentres asistimos á despedida ao estranxeiro de moitas mentes lúcidas, necesarias para unha nación mergullada con escasas reservas de osíxeno.

Se pides unha macela, miraranche por dúas veces mal

Non sei que sucede nos bares, cafeterías e restaurantes de Galiza cando un pide que lle sirvan unha macela. Algo tan sinxelo pode volverse un trauma. O persoal tende a fitar para ti e en cada ollo unha interrogación. Cóntovos o meu caso:

Póñame unha fecha de viño, xefe!

Dentro da anormalidade cotiá en que vive Galiza, é frecuente atoparmos exemplos en que o cliente fala galego e o vendedor contesta en castelán. Un erro comercial pois o “cliente sempre ten a razón”, tamén lingüística. Acontece o mesmo cando acudimos a algún organismo público e o funcionario parece non comprender, se cadra esqueceu, o dereito que temos a que nos falen no idioma propio desta terra.

O sol brilla igual para todos

Esta historia é verídica. É unha ensinanza dunha cativa de ensino primario. Primario, si. Pero que resulta insultantemente actual. Dunha actualidade noxenta cando un non deixa de quedar pampo cos prexuízos, non xa prexuízos, senón co racismo lingüístico aplicado dende un xulgado de Vigo.

A indignación chámase Roi Xordo

Roi Xordo, eis o nome da indignación galega. Eis a chamada a termos as orellas guichas. Eis a reclamación de exercemos como cidadanía para esixir dous puntos fundamentais: dilixencia na protección do patrimonio e transparencia informativa.

Centos de roseiras de rosas roxas para Leiras Pulpeiro

Naceu no ano en que unha revolución favoreceu o retorno ao poder do xeneral Espartero, a figura máis senlleira do progresismo español no século XIX. Tan importante foi que lle ofreceron a coroa de España denantes de se proclamar a Primeira República (1873). Alcumárono como o Washington español.

Luís Soto e Mondariz

O pasado domingo 5 de febreiro a Asociación Ecocultural Búrbida organizou un acto arredor de Luís Soto, quen fora mestre entre 1934 e 1936 en Mondariz. Recibimos o convite para dirixir unhas palabras arredor do protagonista.

Que pasa no Irixo?

No Irixo pasa que manda máis o alcalde có pobo. Concibe a práctica democrática como unha actividade singular de catro en catro anos. No medio, calados. Xa está el para mandar que para algo delegou a cidadanía o seu poder político. Así conciben a democracia: eu son elixido, eu son quen mando. E punto. Así pensa Manuel Penedo, alcalde do citado concello.
Xurxo Martínez González Xurxo Martínez González naceu no barrio de Coia (Vigo) en 1984. É licenciado en Filoloxía Galega pola U. de Vigo e publicou a tese sobre o xornal La Oliva (1856-1857). Publicou estudos de diferente materia (La Oliva¸ Martín Sarmiento, Villar Ponte, Luís Soto...) en revistas como A Trabe de Ouro, Grial, Glaucopis. Boletín do Instituto de Estudos Vigueses ou en Arraianos. Colaborou en Vieiros.com, dende 2006 até o seu peche, n´A Peneira, Novas da Galiza e Altermundo. En 2007 publicou Fuco Gómez (AGER) e en 2011 sairá do prelo Luís Soto. A xeira pola unidade (Edicións Xerais). Preside o Colectivo Cultural A Nave das Ideas (http://anavedasideas.blogaliza.org/) e é autor do blogue O marmurio das ondas (http://omarmuriodaonda.blogaliza.org/)