Pilar Pallarés, Premio Nacional de Poesía por 'Tempo fósil'

O xurado do Premio Nacional de Poesía propuxo a Pilar Pallarés para ser galardoada co Premio Nacional de Poesía, correspondente a 2019, pola súa obra 'Tempo fósil'. O premio, concedido polo Ministerio de Cultura e Deporte, está dotado con 20.000 euros.

O xurado elixiu esta obra "por transmitir con profunda sabedoría e emoción, a un tempo lúcida e desgarrada, a experiencia da perda e da destrución do vivido, do que nos configura, desde unha conciencia da paisaxe como un corpo vivo".

Pallarés (Culleredo, A Coruña, 1957) é licenciada en Filoloxía Galega pola Universidade de Santiago de Compostela, traballa como profesora de literatura galega e colabora como articulista en diversos medios, como 'A nosa terra', 'O País' ou 'Si scrive'.

En 1979 o seu primeiro libro publicado, 'Entre lusco e fusco', gañou o premio Poesía Nova do Facho e en 1983 a súa seguinte obra, 'Sétima soidade', gañou o Premio Esquío. Posteriormente publicou, entre outros, os libros de poemas: 'Livro das devoracions' (1996), 'Poemas' (2000), 'Leopardo son' (2011), polo que recibiu o Premio da Asociación de Escritores en Lingua Galega; e 'Tempo fósil' (2018), merecedor do Premio da Crítica 2018.

O xurado estivo presidido por Carlos Alberdi Alonso, director do gabinete do ministro de Cultura e Deporte; e como vicepresidenta actuou Begoña Cerro Prada, subdirectora xeral de Promoción do Libro, a Lectura e as Letras Españolas.

Formaron parte do xurado os seguintes vogais: a proposta da Real Academia Española, Aurora Egido Martínez; pola Real Academia Galega/Real Academia Galega, Manuel Rivas ; pola Real Academia da Lingua Vasca/Euskaltzaindia, Aranzazu Urretavizcaya Bejarano; polo Instituto de Estudos Cataláns/Institut d'Estudis Catalans, Carles Duarte i Montserrat; pola Conferencia de Reitores das Universidades Españolas (CRUE), Araceli Iravedra Valea; pola Asociación Colexial de Escritores de España (ACE), Rafael Adoitar Medem; pola Asociación Española de Críticos Literarios, Noemí Haydée Benegas Jáuregui; pola Federación de Asociacións de Xornalistas de España (FAPE), Concepción Tejedor Fernández-Escribano; polo Instituto de Investigacións Feministas da Universidade Complutense de Madrid, María Soledad Sánchez Gómez; designado polo ministro de Cultura e Deporte; Jenaro Talens Carmona; e a autora galardoada na convocatoria de 2018, Antònia Vicens Picornell.

"O ESTADO ESPAÑOL SIGUE TENDO UNHA VISIÓN CENTRALISTA"

A poeta lamentou que "o Estado español siga tendo unha visión centralista" coas linguas, aínda que "se tente disimular".

Pallarés, que escribiu a maior parte da súa obra en galego, sinalou en declaracións a Europa Press tras a concesión do premio que "a situación da literatura en galego ten que ver coa situación do país". "Eu fun educada en español por pais galego falantes", explicou.

A poeta recoñécese como "nacionalista" precisamente por unha cuestión da lingua. "En Galicia o problema do idioma está moi ligado a unha situación de clase, ás clases populares: son nacionalista por isto, porque a min as identidades non me importan en absoluto, son antiidentitaria", asegurou.

É por iso que Pallarés entende que o uso do galego está "vinculado a unha defensa de clase", algo que "noutras nacións do Estado é unha situación diferente". En calquera caso, matizou que esa postura nacionalista non está vinculada á independencia galega. "Como concepto teórico está moi ben, pero no actual contexto non hai moito lugar. Polo menos no caso galego", destacou.

Pallarés mostrouse "bastante sorprendida" coa concesión do premio, do que nin sequera sabía que se fallaba este xoves 31 de outubro. "Cando me chamaron, estaba a comunicar e non conseguiron falar comigo. Foi o meu editor o que me chamou despois e pensaba que era por unha antoloxía que estabamos a preparar", engadiu.

'Tempo fósil' xorde dunha "situación bastante persoal" da autora, a desaparición da casa construída polo seu pai debido á ampliación do aeroporto de Coruña. "É un libro que case nin tiña pensado publicar e fala dun tema que me obsesiona: a posibilidade de que algo poida pervivir".

"O tempo sempre está na miña poesía, tamén a fugacidade e a capacidade que ten a natureza de destruírse e rexenerarse. Son moi pesimista con respecto á destrución do planeta, é o que máis me preocupa nestes momentos", indicou a autora, quen tamén recoñece "unha conciencia da morte" desde a súa infancia que marcou parte da súa poesía.