As investigacións anticorrupción levaron ao Parlamento a ter un rexistro de agasallos e obsequios

As investigacións xudiciais que salpicaron a política a principios da década dos anos 10 motivaron unha revolución no ámbito político que levou á reformulación das convencións que ata entón rexían de facto. Establecéronse códigos éticos para limitar os obsequios que se recibían e fixéronse máis transparentes as actividades das persoas que pasan pola política.

Unha das decisións que se adoptou en Galicia foi a de clarificar que ocorre cos agasallos que reciben políticos e funcionarios públicos. Sucedeu no medio de investigacións por supostos casos de suborno e subornos a autoridades --en Galicia e no ámbito nacional--, como as que abriu a xuíza Pilar de Lara en Lugo --agora apartada da magistratura por dilacións na súa actividade investigadora-- e que, aínda que no caso da macroinvestigación galega non chegaron a ser xulgados xudicialmente, tiveron a súa consecuencia social e política.

Así as cousas, inventariáronse os agasallos e, o pasado ano 2019, segundo a información recapitulada por Europa Press da web de Transparencia, o Pazo do Hórreo sumou un retrato de Luís Seoane e dous exemplares dunha edición especial de 'Miña Matria Galicia', de Celso Emilio Ferreiro.

Concretamente, desde 2017 elabórase un rexistro específico das doazóns que recibe o Parlamento de Galicia e a localización onde foron a parar, así como a entidade ou persoa que a entrega. Tamén están contabilizados agasallos anteriores a esa data --entre o ano 2009 e 2014--, aínda que en ningún dos balances especifícase o valor que teñen, segundo figura na web de Transparencia do Parlamento de Galicia.

AGASALLOS XUNTA

O cómputo da Xunta é distinto. Os datos, facilitados pola Administración autonómica tras unha consulta específica de Europa Press, revelan que desde 2014, coa aprobación do código ético, foron contabilizados 250 agasallos, ningún notificado por conselleiros do Goberno nin por Alberto Núñez Feijóo.

En canto á repartición por anos dos agasallos, que non veñen detallados en que consisten, correspóndense con: 50 no ano 2014; 95, en 2015; 37, en 2016; 24, en 2017; 23, en 2018; e 21 no ano 2019. En 230 casos, foron agasallos notificados por membros do Goberno ou persoal ao servizo da Administración Xeral da Comunidade galega, mentres que os outros 20 foron agasallos notificados por persoal de entidades instrumentais do sector público.

Máis en concreto, segundo este informe, dos 250 rexistros desde que hai contabilizados, 237 notificacións fíxoas persoal que ten condición de alto cargo, oito correspóndense con funcionarios e cinco con persoal eventual. O 71,6 por cento dos agasallos proviñan de particulares e empresas (179) e o resto, de entidades públicas (71).

O código ético da Xunta establece que ata 90 euros considérase unha mostra de cortesía, polo que neses casos a Dirección Xeral de Avaliación e Reforma Administrativa determinou que lle corresponde ao receptor do agasallo xestionalo. En dous dos 162 casos en que non alcanzaran esa cifra, as persoas que o recibiron decidiron integralo no patrimonio da Xunta, ao entender que era a destinataria.

No informe da Administración autonómica, recóllense 56 obsequios que foron valorados en máis de 90 euros. Na súa maioría foron integrados no patrimonio da Comunidade Autónoma, outros foron devoltos ou doados a diversas organizacións. Con todo, a maioría deles non superaban os 150 euros de valor (o limiar que ten estimada a Unión Europea como límite para un agasallo de cortesía), de forma que por baixo desa contía situáronse 16 de 29 (o 55%).

O documento de rexistro contabilizou 32 agasallos dos que non se puido determinar o valor, e foron devoltos á persoa que os entregou ou enviados a unha ONG no caso de ser perecedoiros. Outro catro foron integrados ao patrimonio da Comunidade ao ir dirixidos a favor da Xunta en actos institucionais.

Precisamente, sobre os casos de bens perecedoiros, como son as cestas de nadal ou outros produtos alimenticios, sete agasallos foron doados a albergues, catro a Cáritas, dous a bancos de alimentos, dous a unha ONG e outros dous á Cociña Económica.

Neste tempo, tamén houbo un caso de "reiteración" (dúas ou máis agasallos dirixidos á mesma persoa e que superen os 90 euros). Aínda que o seu valor era inferior a 90 euros, acordouse a súa integración no patrimonio público.

A MAIORÍA, EXEMPLARES DE LIBROS

A maioría dos agasallos que recibiu o Parlamento de Galicia o pasado ano son libros, que pasaron a engrosar a biblioteca da institución, un espazo que destaca pola súa riqueza e que é de consulta para toda a cidadanía que queira acceder a ela como visitante.

Así, rexistráronse como agasallos o libro 'A catedral de Ourense', por parte da Deputación; 'Discovering Turkey'; 'Unha Xoia para o Káiser' de Margarita Rodríguez Otero; e 'A investigación educativa en Galicia'. Tamén se incorporaron unha figura Caracola de Sargadelos, un retrato de Luís Seoane da Academia Galega de Belas Artes; e un cadro de agradecemento da Irmandade Penitencial e Confraría de Nazarenos da Beira Cruz do Carballiño, entre outros obsequios (12 en total).

Na última parte do ano, a Cámara contabilizou 17 agasallos. Entre outros: dous exemplares da edición especial numerada (499 e 508 de 600) do poema de Celso Emilio Ferreiro 'Miña Matria Galicia'; un exemplar do libro autobiografía 'A vida de Madame Guyón', unha placa de honra da Casa de Galicia en Cantabria; un prato decorado de porcelana creado por Urbano Lugrís Vadilla (número 1.283 de 6.000 pezas), titulado 'Galicia en soños'; e unha serigrafía enmarcada 'Ou Gaiteiro de Cela' (número 65 de 125), de José María Barreiro.

Exterior do Parlamento de Galicia. EUROPA PRESS - Arquivo | Fonte: Europa Press