Por Xosé Antonio Pena | Santiago de Compostela | 12/04/2020 | Actualizada ás 12:00
Gardando certa relación co contido do anterior artigo, imos desta volta reflectir paremias galegas coas cales expresamos que un exemplo ou caso illados non fan fe para os podermos considerar como regra ou norma, contido que en castelán se adoita transmitir coa secuencia una golondrina no hace verano.
Una (sola) golondrina no hace verano (, ni una sola virtud bienaventurado)
{= Expresións con que se indica que un exemplo ou caso illado non fai regra ou norma.}
Unha anduriña/andoriña (soa) non fai verán
Un cuco só non fai verán
Unha mosca (só/soa) non fai verán
Un pau (só) non fai sebe && Un só pau non fai sebe
Un tallo non fai escola
Unha fouce non fai sega
Unha barruza non fai inverno
Un gran non fai montón
Unha (soa) palla non fai palleiro
Unha besta non fai feira
Ex.: Sí que es verdad que ha cometido un acto reprobable, pero consideramos que es buen chico, por lo que, dado que una golondrina no hace verano, no lo vamos a expulsar.
Si que é certo que cometeu un acto reprobable, pero coidamos que é bo rapaz, polo que, dado que unha anduriña non fai verán ‡ dado que un cuco só non fai verán ‡ dado que un só pau non fai sebe ‡ dado que un tallo non fai escola ‡ dado que unha fouce non fai sega ‡ dado que unha barruza non fai inverno ‡ dado que un gran non fai montón ‡ dado que unha palla non fai palleiro, non o imos expulsar.
● Tamén:
Unha mosca non fai feira && Un só demo non fai inferno
● E mais tamén:
Un dedo no hace mano, ni una golondrina verano && Ni un dedo hace mano ni una golondrina verano
Nin un dedo fai man nin unha anduriña/andoriña fai verán
● E mesmo tamén:
Un caso solo no hace regla
Un caso só non fai regra
NOTAS:
1. Tal e como pretendemos indicar coa inclusión do signo consistente na barra inclinada (/), tanto a voz anduriña coma andoriña (que se veñen a corresponder coa castelá golondrina) son normativamente correctas en galego
A palabra barruza é unha variante do que normativamente se recolle como barruzo (“chuvia miúda”).
O vocábulo tallo entendemos que fai referencia aos asentos sen respaldo que había en certas escolas antigas.
A voz sebe (de xénero gramatical feminino) vénse a corresponder co que en castelán se denomina seto.
2. As expresións galegas están tiradas das seguintes fontes:
- Recolleita propia da oralidade galega.
- Recolleita propia documental (artigos de prensa, artigos ou comentarios na Rede, obras escritas, folletos publicitarios, etc.).
- Ferro Ruibal, Xesús & Veiga Novoa, Cristina: “Paremias selectas. Un manuscrito bonaerense (1956) de Vicente Llópiz Méndez”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 8, 2006, páxs. 265-315. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Ferro Ruibal, Xesús & Groba Bouza, Fernando: “Dichos y refranes y dialecto vianés de Laureano Prieto (1951)”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 11, 2009, páxs. 259-282. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Paz Roca, Mª Carmen: “Aínda novos escritos paremiolóxicos de Vázquez Saco”. Cadernos de Fraseoloxía Galega, 9, 2007, páxs. 247-293. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Rodríguez González, Eladio: Diccionario enciclopédico gallego castellano, vols. I (1958), II (1960) e III (1961). Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
- Taboada Chivite, Xesús: Refraneiro Galego. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 2, 2000. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Vázquez Saco, Francisco: Refraneiro galego e outros materiais de tradición oral. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 5, 2003. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Ventín Durán, José Augusto: “Fraseoloxía de Moscoso e outros materiais de tradición oral”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, anexo 1, 2007.
Se tes problemas ou suxestións escribe a webmaster@galiciaconfidencial.com indicando: sistema operativo, navegador (e versións).
Agradecemos a túa colaboración.