O Observatorio de Violencia de Xénero alerta sobre a "grave situación" vivida polas vítimas durante o confinamento
O órgano destaca que nos meses de abril, maio e xuño rexistrouse unha "elevada porcentaxe de sentenzas condenatorias" nesta materia.
Por E.P. | MADRID | 06/10/2020 | Actualizada ás 17:46
O Observatorio contra a Violencia Doméstica e Violencia de Xénero do CGPJ advertiu da "grave situación" que viviron as vítimas desta secuela no confinamento que se viu reflectida nunha "importante diminución" dos indicadores que miden a actividade xudicial contra esta secuela no segundo trimestre de 2020, o máis afectado pola Covid-19.
A presidenta do Observatorio, Ángeles Carmona, asegura que as cifras que recolle o informe, feito público este martes, correspondente aos meses de abril, maio e xuño deste ano, demostran as "dificultades" que tiveron neste período "as vítimas de violencia machista para denunciar aos seus agresores".
É por iso, que pediu que os números que presenta o Observatorio analícense no contexto da pandemia e da situación de estado de alarma que viviu España nese período.
Segundo os datos presentados, o número de denuncias rexistradas neste período (34.576) supoñen unha redución dun 14,6 por cento con respecto ao mesmo período do ano anterior; e o número de mulleres vítimas (33.338) descendeu un 13,9 por cento. Do mesmo xeito, a solicitude de ordes de protección (10.124) baixou un 14,8 por cento; mentres que o total de sentenzas ditadas (5.344) foron un 59,6 por cento menos.
Aínda así, o órgano destaca que nos meses de abril, maio e xuño rexistrouse unha "elevada porcentaxe de sentenzas condenatorias" nesta materia, que alcanzaron o 77,2 por cento do total das ditadas polos órganos xudiciais -xulgados de violencia sobre a muller, xulgados do penal e audiencias provinciais- no ámbito da violencia machista.
Sobre as denuncias por violencia de xénero, o informe sinala que, aínda que diminuíron respecto das de hai un ano, un 73 por cento foron de novo as presentadas pola vítima (25.308 das máis de 34.500) e a maior parte delas (24.851) foron presentadas ante a Policía.
En canto ás presentadas por familiares, sumaron un total de 698 (o 2% do total), e supoñen un 37,4 por cento menos que no segundo trimestre de 2019.
DESCENDE O NÚMERO DE MULLERES VÍTIMAS
Pola súa banda, o documento, feito público este martes, recolle que o número de mulleres vítimas da violencia machista rexistrado no segundo trimestre de 2020 foi de 33.338, o que supuxo un descenso interanual do 13,9 por cento.
A pesar desta importante diminución, o Observatorio sinala que se mantivo estable e en porcentaxes moi similares aos de hai un ano o número de vítimas de nacionalidade española, o 67,17 por cento, e o de vítimas doutras nacionalidades, que representan o 32,8 por cento.
Ademais, por primeira vez, o informe recolle o número de vítimas menores tuteladas que se puideron contabilizar no trimestre. Esta cifra permite saber cantos menores fillos das vítimas da violencia machista tamén os son. Neste sentido, a cifra ascendeu a 312 menores, dos cales 234 (o 75%) son de nacionalidade española e 78 (25%), doutras nacionalidades.
En canto ao cociente de mulleres vítimas de violencia de xénero por cada 10.000 mulleres, no conxunto de España foi do 13,8. Por encima da media nacional situáronse Baleares (con 23), Canarias (19,6), Murcia (18,3), Comunidade Valenciana (17,6), Andalucía (15) e Madrid (14,1). A taxa máis baixa deuse en Castela e León (con 8,1 mulleres vítimas cada 10.000), seguida de Estremadura (9,4), Galicia (10,6) e Aragón (10,8).
DISPENSA DA OBRIGACIÓN DE DECLARAR
O Observatorio destacou tamén entre as cifras rexistradas que un 9,48% das vítimas acolleuse a dispénsaa da obrigación legal de declarar. En número, foron 3.160, o que supón un 23 por cento menos que no mesmo trimestre de 2019.
"A pesar deste descenso, a proporción de mulleres que preferiron non prestar declaración con respecto ao total de vítimas da violencia de xénero mantívose en cifras próximas ás de hai un ano, cando representaron un 10,3 por cento do total.
Desde o órgano do CGPJ lembran que o feito de que unha vítima de violencia de xénero acóllase a dispénsaa á obrigación legal de declarar non leva aparellada obrigatoriamente a finalización do proceso xudicial, pois ante este tipo de delitos a Fiscalía actúa sempre de oficio.
No texto, tamén se recollen as ordes de protección que, neste caso, experimentaron un "importante descenso" no trimestre analizado: rexistráronse 10.124 peticións, o que supón case un 15 por cento menos que hai un ano. No 52,5 por cento dos casos, explica o Observatorio, a vítima mantiña unha relación afectiva co agresor no momento de solicitar a orde.
ORDES DE AFASTAMENTO E PROHIBICIÓN DE COMUNICACIÓN
Sobre a concedidas, o informe indica que se fixo en 5.838 casos, é dicir, no 70,8 por cento do total de solicitadas. O CGPJ sinala que é unha porcentaxe "practicamente idéntica" ao das acordadas no mesmo trimestre do ano pasado, que foron o 70,43 por cento.
Os xulgados adoptaron tamén un total de 18.161 medidas xudiciais nesta materia, tanto civís como penais, de protección das vítimas (mulleres e menores). Do total de medidas de protección, 14.257 acordáronse no ámbito penal e 3.904, no civil. Ademais, das 14.257 medidas de carácter penal, 10.526 (74%) acordáronse no ámbito da orde de protección, mentres que os 3.731 restantes (26%) acordáronse como medidas cautelares.
As máis frecuentes foron as ordes de afastamento (71,3%) e a prohibición de comunicación (67,8%). A saída do agresor do domicilio, pola súa banda, acordouse no 10,1 por cento dos casos e a prohibición do volver ao lugar dos feitos, no 6,59 por cento.
En canto ás medidas civís, o 94 por cento acordáronse no ámbito da orde de protección e o 6 por cento restante, como medida cautelar. O 21,6 por cento das medidas civís estiveron relacionadas coa prestación de alimentos e o 17,7 por cento, coa atribución da vivenda, sendo ambas as adoptadas con maior frecuencia.
O Observatorio explica que a suspensión da garda e custodia acordouse no 5,1 por cento dos casos e a do réxime de visitas, o 3,5 por cento.
SETE DE CADA DEZ SENTENCIAS CONDENARON AO AGRESOR
Aínda que no trimestre analizado os órganos xudiciais ditaron un 59,6 por cento menos sentenzas que hai un ano, a proporción entre as condenatorias e as absolutorias mantívose en termos similares aos do segundo trimestre de 2019. Así, do total de 5.344 resolucións, explica o Observatorio, 4.128 (77,2%) foron condenatorias e 1.216 (22,7%) absolutorias.
Segundo destaca o informe, a porcentaxe de condenas superou o máximo histórico, que foi do 70,5 por cento no conxunto de 2019. O CGPJ sinala que a maior porcentaxe de condenas a maltratadores séguese dando nos xulgados de violencia sobre a muller, cun 91 por cento de condenas sobre o total de sentenzas ditadas.
Carmona lembrou que todos os actores implicados na loita contra a violencia de xénero e na protección ás vítimas, afirma, mantivéronse activos durante o confinamento; de feito, explica, a actividade xudicial referida a esta materia non se viu afectada pola suspensión dos prazos procesuais e os xuíces seguiron traballando, ao ser declarada esencial polo CGPJ.
Aínda así, desde o órgano denuncian "a dramática situación" vivida por estas mulleres no estado de alarma, que "se viron obrigadas a vivir encerradas en casa co seu maltratador" e que, para moitas, supuxo "un escollo engadido para pedir axuda e denunciar os feitos ante o xuíz ou ante a policía".
