O Parlamento galego sinala que a Xeración Nós conseguiu que Galicia "deixase de ser un pensamento abstracto"
A conexión entre a intelectualidade da Xeración Nós levada ao estatuto do 36, como xerme da carta estatutaria de 1981 foi tamén motivo da intervención do presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, que pechou a cerimonia erixindo o Estatuto a "catedral laica".
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 06/04/2021 | Actualizada ás 16:57
"Nunca tan poucos fixeron tanto por tantos". Con estas palabras parafraseando a Churchill, o presidente da Cámara galega, Miguel Santalices, referiuse á 'Xeración Nós', homenaxeada este 6 de abril, cando se cumpren 40 anos do Estatuto de Autonomía, coa entrega das Medallas do Parlamento de Galicia ao catro fundacións que recolleron o legado e manteñen a memoria viva dos integrantes que levan o seu nome: Otero Pedrayo, Vicente Risco, Castelao e Losada Diéguez.
O compromiso coa idea do "poder transformador da cultura" --para o que fundaron en 1920 a revista 'Nós'--, en palabras da presidenta do Consello da Cultura Galega, Rosario Álvarez, foi significado nas intervencións do acto de entrega deste martes, no que tamén foi lembrado que o último número desa publicación non chegou a saír da imprenta debido ao estalido da Guerra Civil tras o golpe de estado.
O acto institucional celebrouse no Pazo do Hórreo, ao que asistiron ao redor de 90 invitados, a cuarta parte do que é habitual debido á pandemia, nun escenario con portas abertas á rúa como símbolo da casa do lexislativo e para manter, ao tempo, as medidas de seguridade. De feito, o hemiciclo galego foi outro dos escenarios, xa que alí trasladouse a intervención musical de Susana Seivane, co obxectivo tamén da reivindicación da función da institución.
Xunto a Santalices e baixo a presidencia de Alberto Núñez Feijóo, o alcalde de Santiago, o recentemente nomeado delegado do Goberno en Galicia, expresidentes do Parlamento, valedora do Pobo, reitores das universidades e representantes do poder xudicial e das forzas de seguridade déronse cita no hall e corredores anexos no edificio do Hórreo, outrora cuartel militar, onde o lexislativo reside desde 1989.
"UN VERDADEIRO MILAGRE"
Tras ironizar coa "pequena sabotaxe" a Castelao na gala, xa que por erro se omitiu inicialmente a entrega da Medalla á fundación que leva o seu nome, Carlos Mella Villar destacou que a Xeración Nós logrou "un verdadeiro milagre" naqueles anos 20, nos que o intelectual galeguista gritaba "Renego da historia!". "Non era un exabrupto, era a constatación dunha firmeza identitaria que se contradicía gravemente coa fraqueza institucional de Galicia", aclarou.
Nun discurso de reivindicación da visión feminista de Vicente Risco e as súas palabras no centenario de Concepción Arenal 'as mulleres valen moito máis que os homes', Celia Pereira Porto destacou que foi o "ideólogo da revista Nós" e o "filósofo" deste grupo de intelectuais, ademais de lembrar que el prefería ser "pintor antes que escritor" e o seu "sentido do humor".
E en nome da fundación que leva o seu nome, dedicou o recoñecemento a "todas as persoas que cada día viven e traballan, cantan e bailan, debuxan en galego". "A toda esa xente que lle dá sentido á Xeración Nós", culminou.
TRES SENTIMENTOS
Juan Luís Saco Cid, por parte da Fundación Otero Pedrayo, agradeceu a "homenaxe no que se recoñece o traballo dos homes que hai un século foron capaces de construír un relato coherente do noso país". E así, expresou tres sentimentos: "satisfacción", pola homenaxe dos actuais representantes do pobo galego; "agradecemento", por todos os que están inmersos en dar continuidade a este proxecto que testó o "don Ramón" ao seu "herdeiro que era Galicia, a súa cultura e as súas xentes"; e "compromiso", porque a fundación "mantén acendido o faro" do legado de Otero Pedrayo.
Ana Patricia Torres tomou a palabra para destacar que Antón Losada Diéguez foi, sobre todo, "o pensador" do colectivo. Destacou así mesmo que chegasen estas Medallas a pesar de que o ano 2020, cen anos da Xeración Nós, estivese embazado pola pandemia. De feito, as Medallas o ano pasado suspendéronse porque a cámara estaba disolta e despois non se celebraron as eleccións cando estaban previstas debido ao covid.
Ana Patricia Torres destacou, como di o seu biógrafo Xusto Beramendi, que Losada Diéguez "recrutou" a Pedrayo e outros, que "a idea de facer a revista foi del" e que a súa morte aos 44 anos poida que faga que "non se coñeza toda a figura" da que, dixo, era a "semente" deste grupo de intelectuais.
"INTEGRIDADE, COHERENCIA E FIDELIDADE"
"Desde o poder lexislativo galego, rendemos tributo á memoria, ao exemplo de integridade, coherencia e fidelidade a Galicia, e ao legado intelectual dos fundadores de Nós", preto de 200 intelectuais que "espertaron e difundiron a semente galeguista que latexaba no berce desta vella 'Gallaecia'", proclamou Santalices, quen sentenciou que "cando se cumpren 40 anos da promulgación do vigenten Estatuto de Autonomía, homenaxear á Xeración Nós tórnase unha obrigación inescusable".
Nunha reflexión persoal, Santalices mostrouse convencido de que o estatuto do 36 "non fose tal sen a conciencia galeguista difundida por moitos, tamén pola Xeración Nós, incluído Castelao. E rematou facendo extensible o galardón a toda aquela xeración de "bos e xenerosos", algúns "asasinados" --como Casal, Noguerol, Díaz Valiño ou Blanco Torres--, outros que "acabaron no exilio" --como Castelao--, outros "depurados e condenados ao ostracismo" --o caso de Otero Pedrayo-- e entre os cales "só algúns puideron refacer a súa vida" --Cunqueiro ou Filgueira-- coas limitacións propias daquel tempo escuro", a ditadura franquista.
"CATEDRAL LAICA"
A conexión entre a intelectualidade da Xeración Nós levada ao estatuto do 36, como xerme da carta estatutaria de 1981 foi tamén motivo da intervención do presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, que pechou a cerimonia erixindo o Estatuto a "catedral laica".
Feijóo destacou a "inspiración" do "galeguismo afable e reivindicativo" que levou a un estatuto que "agora esperamos legar á Galicia dos tempos próximos", con "a axuda de todos" e das fundacións que este martes recibiron as Medallas do Parlamento de Galicia. "Farémolo convivindo nesta catedral laica, que é o Estatuto de Autonomía, un monumento galego feito de palabras que nos une", proclamou.
O presidente autonómico destacou o "galeguismo amplo e diverso" daquela xeración nun acto no que tamén houbo recordo para a 'comisión dúas 16', galardoados noutra edición, e que tiveron encoméndaa de redactar o anteproxecto estatutario que hoxe cumpre 40 anos de vixencia.
