Por Xosé Antonio Pena | Compostela | 27/06/2021 | Actualizada ás 10:00
Para manifestar que unha persoa –mesmo ás veces incluso un animal– non é en realidade aquilo que dá a aparencia de ser de cara á xente ou non presenta as calidades que dá a aparencia de ter, en castelán non é raro escoitar dicir dela que no es quien aparenta.
En galego, amais da secuencia que se corresponde ó dereito coa castelá, dispomos tamén doutras, como imos ver deseguido:
(No) Ser quien aparenta (ser)
(No) Ser quien parece (ser)
{= (Non) Ser unha persoa aquilo que dá a aparencia de ser de cara á xente, (non) presentar unha persoa as calidades que dá a aparencia de ter de cara á xente.}
(Non) Ser quen pinta
(Non) Ser quen se vende
[E MAIS]:
(Non) Ser quen parece
(Non) Ser quen aparenta
Ex.: Va de coleguita con todos, pero a mí me da que no es quien aparenta.
Vai de colegueta con todos, pero a min dácheme que non é quen pinta ‡ que non é quen se vende ‡ que non é quen parece ‡ que non é quen aparenta.
Ex.: No te fíes, que ese no es quien parece.
Non te fíes, que ese non é quen pinta ‡ non é quen se vende ‡ non é quen parece ‡ non é quen aparenta.
● Tamén, equivalendo ás expresións en negativo (isto é, a “non ser quen...”), e só en contextos:
Engañar
Enganar
Ex.: Non te fíes, que ese engana.
● Tamén, igualmente equivalendo ás expresións en negativo, e só en contextos en que se dá conta ou se advirte de que alguén que semella inocuo, ou mesmo benigno, é máis perigoso ou falso do que parece, se pode empregar, formando enunciado de seu, a seguinte paremia (véxase, neste sentido, a seguinte entrega, na cal se dá conta das secuencias galegas que virían a fornecer o mesmo contido cá expresión castelá las apariencias engañan):
Ás veces o demo ten cara de coello
Ex.: Non te fíes, que ás veces o demo ten cara de coello.
● Inda incluso, só en contextos, e sobre todo –inda que non só– naqueles en que se dá conta de que alguén aparenta ser máis do que realmente é:
Ser coma a leña da figueira: recia de fume, fraca de madeira
NOTAS:
1. Nótese que varias destas expresións poden ser completadas, ó final delas, coa voz ser, tanto en galego coma en castelán:
(No) Ser quien aparenta ser && (No) Ser quien parece ser
(Non) Ser quen pinta ser && (Non) Ser quen aparenta ser && (Non) Ser quen parece ser
2. As expresións galegas están tiradas das seguintes fontes:
- Recolleita propia da oralidade galega.
- Recolleita propia documental (artigos de prensa, artigos ou comentarios na Rede, obras escritas, folletos publicitarios, etc.).
- Ferro Ruibal, Xesús: “Locucións e fórmulas comparativas ou elativas galegas”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 8, 2006, páxs. 179-264. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Groba Bouza, Fernando: “Nas uñas, nas mans ou nos pés has saír a quen es”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 16, 2014, páxs. 357-437. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Martínez [agora, Martíns] Seixo, Ramón Anxo (dir.): Dicionario fraseolóxico galego. Edicións A Nosa Terra, Vigo, 2000.
- Penín Rodríguez, Dorinda: “Frases feitas de San Lourenzo de Abelendo”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 10, 2008, páxs. 255-264. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
Se tes problemas ou suxestións escribe a webmaster@galiciaconfidencial.com indicando: sistema operativo, navegador (e versións).
Agradecemos a túa colaboración.