A Audiencia Nacional ratifica a retirada dos beneficios sociais aos exempleados de Endesa

A Audiencia Nacional ratificou a aplicación do convenio colectivo ao persoal pasivo de Endesa, que inclúe a uns 20.000 exempleados da eléctrica, avalando así que foi ben aplicado pola compañía a supresión das bonificacións na tarifa da luz a exempleados ao extinguirse a vixencia do convenio colectivo.

Desta maneira, a Audiencia Nacional desestima a maior parte da demanda presentada por Comisións Obreiras de Industria (CCOO) e o Sindicato Independente da Enerxía (SIE), seguindo a doutrina expresada polo Tribunal Supremo na súa sentenza do pasado mes de xullo, polo enfrontamento destes sindicatos coa compañía pola retirada deses beneficios sociais dos que gozaban os traballadores xubilados ata o 31 de decembro de 2018.

No entanto, neste novo fallo estímase unha parte do recurso que busca manter beneficios sociais por encima de convenio para aproximadamente o 10% do persoal excluído do mesmo, fundamentalmente persoal directivo e predirectivo, e outro persoal fóra de convenio -uns 1.000 empregados que están en activo ou en situación de prexubilación-. Neste caso, a enerxética recorrerá en casación esta estimación ao Tribunal Supremo.

Con obxecto de estender as limitacións do convenio ao persoal excluído do convenio, Endesa utilizou a vía do artigo 41 do Estatuto dos Traballadores, que permite á empresa modificar unilateralmente as condicións de traballo cando existan razóns económicas, técnicas, organizativas ou de produción, entendendo por tales as relacionadas coa competitividade, produtividade e organización técnica ou de traballo da empresa.

UNHA CUESTIÓN RESOLTA XA POLO SUPREMO

Segundo indica o fallo da Sala do Social da Audiencia Nacional ditado o pasado 10 de novembro, ao que tivo acceso Europa Press, a modificación das condicións de traballo de todo o persoal pasivo de Endesa é unha cuestión resolta polo Tribunal Supremo cando analizou a cuestión na sentenza do pasado 7 de xullo. 

Así, entende a este respecto que se aplica a cousa xulgada e, por tanto, o persoal pasivo non teñen dereito aos beneficios sociais nos seus termos orixinais. Ademais, a sentenza rexeita a alegación sindical de que o proceso foi tramitado irregularmente por non ser Endesa un grupo de empresas a efectos laborais.

No referente ao persoal activo, a Audiencia Nacional sinala que o acordo cos sindicatos, presume a existencia da causa, pero non que esa causa sexa suficiente para unha modificación das condicións de traballo. Por iso, a sentenza indica que a única causa alegada por Endesa é a homologación das condicións de traballo entre persoal suxeito ou non a convenio.

Así, considera que a intención de reducir o consumo enerxético e a aplicación do principio de equidade para todos os empregados da empresa en materia de beneficios sociais son "encomiables", pero non son propiamente causas de tipo organizativo ou produtivo, como esixe o artigo 41 do Estatuto dos Traballadores.

Desta maneira, o fallo destaca que a desigualdade entre persoal suxeito ou non a convenio deriva da vontade empresarial, e que en todo caso a homologación non é unha causa organizativa ou produtiva. Por iso, interpreta que os motivos do artigo 41 do Estatuto dos Traballadores deben interpretarse de conformidade coas causas de despedimento colectivo. No entanto, na súa argumentación a Audiencia Nacional non cita absolutamente ningunha sentenza, da propia ou outra instancia, que apoie as súas teses.

O V convenio colectivo de Endesa modificou, limitándoos, determinados beneficios sociais, como a tarifa eléctrica ou a axuda de estudos, entre outros, e foi asinado en solitario por UGT, tras un enfrontamento entre sindicatos e empresa que se prolongou por máis de dous anos e levou a unha arbitraxe do exministro de Traballo Manuel Pimentel.

Con todo, a batalla xudicial entre os sindicatos CCOO e SIE e a empresa seguiu aberta, con recursos á Audiencia Nacional e o Tribunal Supremo, que ratificaron a decisión da enerxética nos seus fallos.