Histórico acordo entre a UE e Reino Unido para pescar nos caladoiros británicos ata 2038
Prevé un acceso recíproco tamén para a frota británica en augas europeas a partir de xuño de 2026, cando expira o actual réxime. O sector pesqueiro galego valora o acordo.
Por Europa Press / Redacción | Bruxelas | 19/05/2025 | Actualizada ás 16:47
A Unión Europea e Reino Unido selan este luns en Londres o compromiso de abrir un novo capítulo nas relacións bilaterais, cinco anos despois da ruptura do Brexit, con garantías de acceso da frota europea aos caladoiros británicos a longo prazo, ata xuño de 2038, e unha asociación estratéxica en materia de seguridade e defensa.
As bases do achegamento negociado nos últimos meses e que se confirma co cume entre o primeiro ministro británico, Keir Starmer, e os presidentes do Consello Europeo, António Costa, e da Comisión Europea, Ursula von der Leyen, con todo, deixan fóra a negociación sobre Xibraltar, que segue sen un marco formal desde a saída británica da UE.
"Pasamos páxina e avanzamos cara a unha nova asociación estratéxica", valoraron fontes europeas, que confirman un acordo dos 27 á primeira hora do luns para dar luz verde aos textos negociados contrarreloxo polos negociadores da UE e de Reino Unido, a tempo para o arranque do cume.
A falta de coñecer os detalles, os acordos deste luns garanten un novo marco de cooperación en defensa e seguridade que formaliza o achegamento entre a UE e Reino Unido nos dous últimos anos en cuestións como o esforzo para unha paz en Ucraína ou a necesidade de reforzar a defensa europea no contexto xeopolítico, incluído o afastamento de Estados Unidos.
Unha das claves desta cooperación é o compromiso da UE de abrir a porta do seu novo plan para rearmar Europa con 150.000 millóns en préstamos, un programa rebautizado como 'Safe' e ao que as empresas británicas poderán agora acceder, aínda que os detalles están por definir en acordos bilaterais. Reino Unido tamén poderá sumarse ás compras conxuntas deste programa, aínda que queda por definir en pactos máis desenvolvidos, por exemplo, a súa contribución financeira.
XIBRALTAR, FÓRA DE LA CUMBRE
Coa cita de Londres, a UE e Reino Unido quixeron tamén deixar patente a vontade de cooperar máis mellor en áreas de interese común e ante retos globais comúns, por exemplo en canto aos esforzos para lograr unha paz duradeira en Ucraína, que quedará recollido na declaración conxunta do cume, xunto a outros puntos cos Balcáns occidentais, a situación en Oriente Próximo ou o multilateralismo e a seguridade económica.
Non hai, con todo, referencias expresas á situación de Xibraltar, cuxo status con respecto á Unión Europea permanece nun limbo desde a saída de Reino Unido, tras anos de negociación para tentar establecer un marco estable que siga o ronsel do acordo provisional que alcanzaron España e Reino en decembro de 2020.
A declaración conxunta recolle o compromiso da UE e Reino Unido cos acordos de Retirada e o que fixa o posterior marco de relacións, o que inclúe seguir avanzando na súa "plena aplicación", aínda que non mencionan os puntos que, como o caso da Roca, son parte destes acordos pero están sen resolver.
Distintas fontes consultadas por Europa Press nas últimas semanas apuntaron que a cuestión de Xibraltar mantívose "á marxe" do cume, aínda que afirman que as negociacións marchan a bo ritmo a nivel técnico, a pesar de que desde setembro do pasado ano non se celebraron novas roldas a nivel político nin transcenderon avances concretos.
SECTOR PESQUEIRO GALEGO
Pola súa banda, o sector pesqueiro europeo, agrupado en Europêche, organización da que forma parte Cepesca, valorou o acordo alcanzado este luns entre a Unión Europea e o Reino Unido. O sector pesqueiro sinala que aínda que o texto definitivo e as condicións específicas de acceso están aínda pendentes de concretarse, este acordo evidencia a vontade compartida de fomentar a previsibilidad, o beneficio mutuo e unha colaboración máis estreita na xestión dos recursos mariños compartidos.
O MINISTERIO VALORA O ACORDO DE FORMA "MOI POSITIVA"
O Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación valorou de forma "moi positiva" o acordo alcanzado, xa que supón dar "estabilidade" ao sector pesqueiro tras permitir unha mellor e maior planificación da actividade da frota española. En concreto e respecto ao sector pesqueiro, no cume revisouse unicamente o relativo ao acceso ás augas, xa que esta era a única cuestión en negociación, xa que o actual período transitorio respecto ao acceso expiraba o 30 de xuño de 2026, segundo informan a Europa Press fontes do Departamento de Luís Planas.
Desta forma, acordouse extensión do 'statu quo' en relación co acceso ás augas, por un período 12 anos, que comezan a contar desde xullo de 2026, ata o 30 de xuño de 2038. A efectos prácticos non se ve modificada a actividade realizada pola frota española e comunitaria nas augas compartidas con Reino Unido, xa que se mantén a porcentaxe de repartición de cotas establecido nos anexos 35 e 36 de acordo de Comercio e Cooperación UE-RU.
Desta forma, a negociación dos Totais Admisibles de Capturas (TAC) das poboacións pesqueiras compartidas continuará de forma anual como ata agora, en función das recomendacións científicas, do mesmo xeito que para o resto de poboacións suxeitas a TAC, con todo, o Ministerio valora o feito de que se garanta o acceso ás augas británicas nos próximos 12 anos á frota comunitaria, xa que dá "certeza e seguridade xurídica" aos pescadores.
Un acordo que beneficia á frota de Gran Sol, que é a que opera en augas comunitarias e que está integrada por 87 buques con porto basee nas comunidades do Cantábrico, principalmente en Galicia e País Vasco, que capturan principalmente pescada, rape e galo. Desta forma, esta frota de Gran Sol capturou o pasado ano un total de 31.338 toneladas de peixe por un valor de 151 millóns de euros.
