Por X.M. Fernández | Vilalba | 20/12/2017 | Actualizada ás 16:34
Como novidade deste ano salientar o recoñecemento da IXP (Indicación Xeográfica Protexida) Capón de Vilalba, selo distintivo que lle foi outorgado en novembro e que abre o camiño para ampliar o potencial de produción e de comercialización que ten este produto.
Segundo nos comenta Gonzalo Hermida, Presidente da Asociación de Criadores de Capón de Vilalba, "os trámites para esta distinción comezaron hai dous anos e o pasado mes tivemos unha resolución favorable". Explícanos tamén que esta concesión administrativa non significa que xa se teña o selo oficialmente, antes será necesario un período de implantación que lle corresponde á Consellería de Medio Rural no que hai que afrontar, entre outros traballos, a redacción de normativas relacionadas coa certificación, os requisitos esixidos ás explotacións, requisitos para o sacrificio do capón e os detalles máis técnicos da certificación. Se hai sorte, ao longo do 2018 poderían rematarse estos trámites administrativo-xurídicos.
Aproveitando a confianza de Gonzalo quixemos saber máis sobre o Capón, produto tan desexado estes días para formar parte das comidas de Nadal.
Cando e para que naceu a Asociación de Criadores de Capón de Vilalba?
A asociación creouse no ano 2.000 e naceu para asesorar e formar aos criadores, había que adaptarse ás normativas comunitarias e polo tanto era necesario ofrecer cursos de formación para facer as cousas con xeito. Ademais do anterior tamén nos encargamos de buscar a uniformidade e da trazabilidade do produto.
Os criadores estiveron implicados dende o primeiro momento?
Xa sabes como somos os galegos, Atopamos algunha reticencia e desconfianza previa pero polo xeral todos viron que as cousas que se facían era polo ben de todos. A partir do segundo ano estaban todos convencidos (risas).
A concesión da IXP, un premio tamén ao voso traballo?
O traballo do criador é a base e o noso traballo administrativo complementa e fai posible que se acaden estes recoñecementos. Despois de tempo tramitando a IXP, en novembro foinos concedida, pero como comentei antes isto non significa que xa se poda utilizar o selo. Con esta IXP distínguense dúas variedades de capón, o “capón grande todo o ano” con cría durante cinco meses e un peso duns 3 quilos e o “capón tradicional de Nadal” criado durante sete meses e cun peso duns 5 quilos.
Que aportará o selo á produción e comercialización?
Pois avantaxes moi grandes. Poderemos pasar da comercialización limitada actual, unha parte dos capóns véndese na granxa e outra gran parte no mercado de Nadal (amparada polo Concello como produto artesanal) a unha comercialización “profesional” podendo vender a outra escala e en establecementos comerciais de todo tipo. Un dos inconvintes actuais é que só se pode vender o día da feira ou a algún cliente cando vai á propia explotación.
A certificación do produto fará posible o desenvolvemento da produción, un cambio de mentalidade nos criadores e unha “profesionalización” do sector.
Que previsións de relevo xeracional hai no sector?
Hai un leve aumento e relevo xeracional nos criadores e esperamos vaia a máis agora coa IXP. Tomando como exemplo na zona o Queixo de San Simón a cousa vai ir a máis seguro.
Como se fai un capón?
Mércanse os polos, de “raza semipesada” (crecemento lento) e cun mes de vida para entrar na explotación. Teñen que ser castrados, detalle importante pois se non foron castrados xa non se pode considerar “capón de Vilalba” e sería un fraude vendelo como tal. Este ano haberá controis nas explotacións e na propia feira.
Os polos, mercados no mes de maio, andan por fóra, ao aire libre en cría extensiva ata o mes de outubro cando entran na capoeira. A partir deste momento serán alimentados con pataca cocida e millo. Antes eran “embuchados”, metíaselles a comida na boca coa man pero hoxe xa non se fai, non está admitido por normativas de trato animal.
Chegado o mes de decembro, e cun peso aproximado de entre 4 e 6 quilos xa serven para sacrificar. A mata, a día de hoxe, faise na propia explotación a través do sangrado.
Produción e prezo dos capóns para mañá?
A produción deste ano, duns 60 criadores, é de 1.800 pezas e o prezo andará entre os 80 e os 120 €.
Andará? De que depende o prezo?
Da calidade pero sobre todo do “regateo”. Estamos nunha feira (risas). O regateo forma parte tamén da tradición e chama bastante a atención o día da feira.
O programa da Feira do Capón para este xoves 21:
A partir das 9.00 h. Entrada dos capón no recinto feiral.
10.00 h. Apertura da feira ao público.
12.30 h. Entrega de premios aos mellores criadores.Premio ao mellor criador/a (300 euros) á mellor cesta (200) e ao mellor par (150).
A Charanga de Vilalba e a Banda Mato Vizoso amenizarán o evento e ata o día 23 todos aqueles que o desexen poden degustar capón de Vilalba nos establecementos hostaleiros que participan nas xornadas gastronómicas. A tapa especial custa 2,50 euros.
Se tes problemas ou suxestións escribe a webmaster@galiciaconfidencial.com indicando: sistema operativo, navegador (e versións).
Agradecemos a túa colaboración.