“O pranto do herdeiro” ou “lágrimas do/de herdeiro”, equivalentes a “lágrimas de crocodilo”

Para denotar aqueles laios ou queixas que son finxidos, hipócritas e falsos, que non son sinceros, é moi habitual que en castelán se empregue a locución substantiva lágrimas de cocodrilo. En galego, canda a expresión de equivalencia calcada a esta (ou sexa, a de lágrimas de crocodilo –que non *cocodrilo–), temos tamén algunha máis:

Lágrimas de cocodrilo

{= Laios, choros ou queixas que finxidos, hipócritas e/ou falsos, non sinceros.}

Lágrimas # Bágoas # Bagullas de crocodilo

(O) Pranto do/de herdeiro

Lágrimas # Bágoas # Bagullas de herdeiro

Lágrimas # Bágoas # Bagullas de quen herda

Lágrimas # Bágoas # Bagullas do que herda

Ex.: Muchos de los lloros y lamentos que aparecen en esos programas de cotilleo no son más que lágrimas de cocodrilo.

Moitos dos laios e lamentos que saen neses programas de rexouba non vos son máis ca bágoas de crocodilo ‡ non vos son máis có pranto do herdeiro ‡ non vos son máis ca bagullas de herdeiro ‡ non vos son máis cás lágrimas de quen herda.

● Mesmo tamén:

Lágrimas # Bágoas # Bagullas de carpideira

● Tamén, empregable neste mesmo sentido pero formando enunciado de seu, na medida en que se trata dunha oración:

Chorar por un ollo aceite e por outro vinagre

Ex.: Moitos dos laios e lamentos que saen neses programas de rexouba non vos son máis cós de xente que chora por un ollo aceite e por outro vinagre.

NOTAS:

1. Nótese, en relación coas secuencias lágrimas # bágoas # bagulla de/do herdeiro e mais lágrimas # bágoas # bagulla de quen herda # do que herda, a paremia as bágoas do que herda son risa encuberta (que se viría a corresponder coa paremia castelá el lloro del que hereda, de gozo revienta).

2. As expresións galegas están tiradas das seguintes fontes:

- Recolleita propia da oralidade galega.

- Recolleita propia documental (artigos de prensa, artigos ou comentarios na Rede, obras escritas, folletos publicitarios, etc.).

- Ferro Ruibal, Xesús: “Cadaquén fala coma quen é. Reflexións verbo da fraseoloxía enxebre”. Discurso de ingreso do profesor Ferro Ruibal na Real Academia Galega o 4 de maio de 1996.

- López Taboada, Carme & Soto Arias, Mª Rosario: “Sete catas na orixe da fraseoloxía”. En Estudos de Lingüística Galega, 2, 2010, páxs. 221-233. Instituto da Lingua Galega.

- Soto Arias, Mª Rosario: “Achegas a un dicionario de refráns galego-castelán, castelán-galego”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 3, 2003.