Rueda insiste en culpar a Sánchez polos micropláticos e acusa á oposición de "facer campaña descarada"

O Goberno galego non ten previsto subir o nivel de emerxencia activado ante a chegada de pellets con bólas de plástico á costa polo menos ata ter nova información. De feito, o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, afeou ao Goberno a falta de datos e acusou á oposición de "porse en modo electoral" desde "o primeiro momento" e facer "campaña descarada" con este asunto.

A pouco máis dun mes para as eleccións do próximo 18 de febreiro, Rueda participou en Madrid nun almorzo informativo organizado por Europa Press, no que se queixou de "falta de información" e volveu criticar ao Goberno central. "A primeira comunicación oficial que temos é do día 3 de xaneiro", remarcou.

Desde o PPdeG critican que se compare coa crise do 'Prestige', o desastre que afectou as costas galegas en 2002 tras o derrame de petróleo provocado polo afundimento do petroleiro chamado 'Prestige'. Ademais, criticaron que desde a esquerda estea "a usarse" este asunto como elemento de confrontación electoral ante os comicios do 18 de febreiro.

"QUE LEVABAN? QUE PODEMOS ESPERAR?"

No marco do enfrontamento que ten a Xunta co Goberno, Rueda defendeu no almorzo informativo que "do que se trata é de colaborar", pero insistiu: "É que non temos información, é que a información a teñen eles. Cantos colectores caeron ao mar? Que levaban? Que podemos esperar?".

Por outra banda, rexeitou "porse a discutir sobre competencias municipais" e sobre "quen ten que limpar as praias, que son os concellos". "Poremos os medios necesarios, admitiremos toda a axuda necesaria e o que queira axudar, que axude. O que non, pois que se poña de acordo cos seus partidos da oposición en Galicia e que sigan facendo campaña", retou.

"EN MODO CAMPAÑA ELECTORAL"

Rueda admitiu que lle "preocupa" o sucedido ás portas das eleccións galegas porque entende que os partidos de esquerda "desde o primeiro momento puxéronse en modo campaña electoral". "É unha das vantaxes, a palabra non é vantaxes, das circunstancias, que che permite non ter que xestionar e resolver problemas", advertiu.

"Se outros queren facer campaña e, imos, están a facela descaradamente, pois alá eles. A xente ao final tampouco é parva e dáse conta de quen está a traballar", advertiu, moi crítico tamén con quen "para tentar sacar rédito político" compara a situación con outras "que non teñen nada que ver" (en alusión ao 'Prestige').

COMPARECENCIAS

De feito, o Grupo Parlamentario Popular rexistrou as peticións de comparecencia, tanto en Pleno como en Comisión, dos ministros do Goberno competentes na materia para informar a vertedura de pellets de plástico. En concreto, o PP pediu que a vicepresidenta terceira e ministra de Transición Ecolóxica e Reto Demográfico, Teresa Ribeira, o ministro de Agricultura, Pesca e Alimentación, Luís Planas, e o ministro de Transportes e Mobilidade Sustentable, Óscar Ponte, expliquen o seguimento realizado polo Executivo e as medidas que pensa adoptar respecto diso desta vertedura que afecta as costas galega e asturiana.

ÓSCAR PUENTE ACUSA Á XUNTA DE "ESCURRIR O VULTO" E "NON FACER NADA"

O Ministro de Transporte e Mobilidade Sustentable, Óscar Puente, acusou á Xunta de Galicia de tratar de "escurrir o vulto" e de "non facer nada" desde o 13 de decembro, data do primeiro avistamento de 'pellets', e o 5 de xaneiro. Así mesmo, precisou que o Goberno central non pode actuar mentres non sexa declarado o nivel 2 de emerxencias. "A quen mente hai que desenmascaralo", asegurou o ministro

Así o expresou nun fío da rede social X en relación ás declaracións do presidente galego, Alfonso Rueda, no almorzo informativo de Europa Press. Puente replicou a Rueda que o 20 de decembro "tras as investigacións oportunas, comunicouse á Xunta o barco de procedencia, de bandeira liberiana e armador alemán que perdeu 6 colectores. Só un contiña pellets de plástico. O evento produciuse o 8 de decembro do pasado ano en augas portuguesas".

Ante estes feitos, continúa Puente no seu fío, o executivo galego declarou a situación de emerxencia nivel 1 (o mínimo) "con data 5 de xaneiro e o día 6 mobilizou a Tragsa para cooperar na limpeza das costas afectadas". Neste sentido, lembrou que para que o Ministerio de Transición Ecolóxica e Reto Demográfico (Miteco) "actúe" requírese unha declaración do nivel 2 de emerxencias.

"É dicir, entre o día 13 de decembro de 2023 data do primeiro avistamento de pellets do que se ten constancia e o 5 de xaneiro de 2024, a Xunta de Galicia non fai nada", continúa o ministro de Transporte, quen asegurou que, fronte a isto, o Goberno da nación "dentro das súas competencias, fixo e fai seguimento vía satélite e con vixilancias aéreas programadas que conclúen que os residuos non están no mar nin nas augas costeiras, e atópanse en terra onde só se pode intervir a instancia da Xunta".

Segundo o ministro, "este é o resumo do sucedido" e pediu a Rueda que "non se escude en terceiros nin escurra o vulto como adoita facer o PP a diario nas autonomías que goberna". Por iso considera que "ao PP hai que desenmascaralo", pero cre que facelo con "o PP de Galicia, e máis en concreto en relación cun problema ambiental, é fácil, porque son contumaces na mentira".

PEDRO BLANCO AFIRMA QUE "NON PODEMOS ENTRAR SE NON ABREN AS PORTAS"

O delegado do Goberno en Galicia, Pedro Blanco, insistiu en que a Administración central teñen listos os medios para actuar ante a vertedura de pellets plásticos na costa galega pero que, para iso, a Xunta debe elevar o nivel de alerta por contaminación. "Nós non podemos entrar nunha casa se non nos abren as portas, isto é unha competencia da Xunta de Galicia e é unha competencia que ten que saber exercer", sinalou Pedro Blanco este luns en Coles, onde incidiu en que o Goberno "está preparado" para o momento en que a Comunidade autónoma "pulse o botón e eleve o nivel".

"Non podemos máis que esperar a que a Xunta de Galicia chame. Cando o fagan estaremos alí, como non podería ser doutro xeito", engadiu para, a continuación, lembrar que a vicepresidenta do Goberno e ministra de Transición Ecolóxica, Teresa Ribera, mantivo un encontro por vía telefónica o domingo co presidente da Xunta, Alfonso Rueda, para abordar este asunto. Tamén se referiu ás declaracións da vicepresidenta segunda da Xunta, Ángeles Vázquez, nas que afirmou que o material foi analizado e "non é nin tóxico nin perigoso", algo que Branco valorou como positivo pero que non esconde que se trata de "un problema para o medio ambiente" que, ademais, "pode entrar dentro da cadea alimenticia".

A pesar de todo, recoñeceu que non hai certezas sobre o volume da vertedura. "O peso dos sacos nada ten que ver co volume, polo que se manexan distintas cifras", expuxo. "Non somos capaces de saber a cifra exacta de sacos que ían nese colector que, ao parecer, afundiuse, e tampouco sabemos se hai algún dentro do colector porque ese tipo de plástico é difícil de detectar na auga", aseverou.

A pesar diso, explicou que o único material contaminante que a empresa puxo en coñecemento "unha vez feitas as investigacións", foi o deste colector. Tamén sinalou que o dereito internacional marítimo obriga aos responsables de contaminar de asumir os custos dela limpeza e que a empresa dos pellets plásticos "púxose en contacto unha vez identificada" para confirmar que eran a súa propiedade e trasladar que "fará fronte aos gastos". "É un problema de responsabilidade solidaria da empresa marítima, transportadora, a empresa consignataria e a propia empresa, pero en todo caso púxose en contacto á nosa demanda para recoñecer a súa propiedade e admitir que se farán cargo dos gastos que orixina a descontaminación", profundou Blanco.

Tampouco puideron trasladar con exactitude os concellos que se viron afectados, aínda que subliñou que ha "permanente contacto" coas autoridades galegas así como coas autoridades asturianas . "Temos coñecemento de que chegaron a varias praias, pero todas situadas na comunidade autónoma galega", apuntou. Si sinalou que "son moitos" os concellos afectados, pero "fundamentalmente a península do Barbanza", aínda que "tamén houbo algunha detección na zona da Mariña Lucense, así que están a chegar pellets a varios sitios", concluíu.

O PSDEG ESIXE "TRANSPARENCIA": "PERDEMOS 20 DÍAS"

O secretario xeral do PSdeG, Valentín González Formoso, instou á Xunta a facer "o seu traballo" para a retirada dos plásticos de 'pellets' chegados ás costas galegas, á vez que rexeitou que non fose informada con tempo por parte do Goberno central. "Perdemos 20 días", sinalou nunhas declaracións aos medios de comunicación no paseo marítimo coruñés e con reproches ao Goberno galego, do que dixo que "outra vez está a mentir".

Formoso reclamou, ademais, ao Executivo galego que active a segunda fase do Plan Territorial de Continxencias por Contaminación Mariña Accidental de Galicia (Plan Camgal). "É imprescindible que se active para que o Estado poida dotar de medios se fose necesario", remarcou. E é que o dirixente socialista rexeitou que a Xunta non coñecese a chegada dos 'pellets'. "Ata en catro ocasións coñeceron por parte do Estado a chegada", recalcou Formoso, quen argumentou que os concellos están a afrontar está situación "en soidade".

"Esiximos transparencia, que diga a verdade ao pobo galego e que faga o seu traballo", recalcou para, ademais, condenar o que considerou un "deixamento" por parte do Goberno autonómico por estar activado o nivel uno, e non o dous, do Plan Camgal. Por outra banda, insistiu en que cando os residuos están na costa a administración competente para retiralos é a autonómica. Con todo, dixo que o medioambiente "non entende de competencias" nuns residuos "dos que non sabemos o seu perigo" e demandou que se poña a disposición dos concellos "medios". Fíxoo tras denunciar que a Xunta "sabe desde hai 20 días" da chegada de 'pellets', "que empezou en Ribeira" e sen "activar ningún mecanismo", subliñou.

MEDIO AMBIENTE DI QUE SE TRATA DE "PET NON TÓXICO"

Pola súa banda, a vicepresidente segunda e conselleira de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda, Ángeles Vázquez, cifrou en 30 as praias afectadas, "con presenza testemuñal" e pediu ao ministro de Transportes, Óscar Puente, "non embarrar". En declaracións aos medios este luns, Vázquez sinalou que as análises realizadas polo Cetic confirman que se trata de "pet non tóxico", pero "si é plástico", polo que apuntou que as administracións deben realizar unha recollida "controlada, consensuada, organizada e con 'sentidiño'". Neste sentido, sinalou que en zonas de Rede Natura ou de Parque Natural, os voluntarios deben facelo "a través do permiso necesario de Parques ou de Patrimonio". En todo caso, asegurou que poden dirixirse aos concellos e "facer a coordinación".

Así mesmo, volveu a demandar información ao Goberno central e pediulle que concrete o número de toneladas que verteu o barco. Lembrou que debe ser o Executivo de Pedro Sánchez o que facilite esta información porque o transporte marítimo "é a súa responsabilidade". Nesta liña, lamentou que non habilitasen "o sistema de continxencia contra a contaminación marítima" e que agora "esixan" á Xunta un traballo que, insistiu, xa realizan desde que teñen coñecemento dos feitos.

"É momento de traballar, de recoller os plásticos, de ser transparentes e de dar toda a información. Non é momento de embarrar, porque veño de escoitar unhas declaracións do ministro Puente nas que lonxe de tender a man, cousa que fixo onte Teresa Ribera [...], pois hoxe Puente ten outra versión. Gustaríame que se puxesen de acordo", reprochou.

Sobre a posible activación do Nivel 2 de emerxencias do Plan de Continxencias de Contaminación Mariña de Galicia (Camgal), a vicepresidenta manifestou que é o Goberno quen tiña que activar "o protocolo para frear a contaminación marítima". "Primeiro nunha fase de prealerta e agora en normalidade nós non temos por que incrementalo, porque os técnicos e científicos non o ven necesario", explicou.

Así, instou ao Goberno a que "se a desculpa é non pór medios, o mellor que poden facer é ser claros". "O que non pode ser é que a vicepresidenta ofreza medios e o ministro Puente diga que temos que elevar o nivel. Iso tíñano que facer eles no momento en mar, agora en terra temos un nivel que é o adecuado. Desculpas non; embarrar non; traballar xuntos si, que é o que nos pide a sociedade e os ecosistemas", reivindicou. Deste xeito, descartou polo momento elevar o nivel do Plan Camgal, lembrando que para elevalo "teñen que darse unha serie de circunstancias que os técnicos non ven". "Agora hai que porse a traballar, non enredar, porque para culpas xa haberá tempo", resolveu.

Preguntada en relación coa posible afectación á fauna, reiterou que os centros de recuperación non contan con ningunha mostra de peces nin aves afectadas. Con todo, explicou que se trata dun produto "que flota" e recoñeceu que hai peces que "poden inxerilo e outro non". "A cantidade é moi pouca", indicou, polo que manifestou que o que se debe facer é "recollela canto antes".

ASTURIAS ACTIVA O PLAN DE CONTINXENCIAS

O conselleiro de Fomento, Cooperación Local e Prevención de Incendios, Alejandro Calvo, activou este luns o Plan Territorial de Continxencias por Contaminación Mariña Accidental do Principado de Asturias (Placampa) ante a presenza de microplásticos en varias praias do litoral occidental asturiano.

O comité asesor do Placampa reuniuse á primeira hora desta mañá para organizar as accións de vixilancia, limpeza e xestión a desenvolver, segundo informou o Principado en nota de prensa. Na reunión tomaron parte representantes do Servizo de Emerxencia do Principado, Delegación de Goberno, Demarcación de Costas, a Federación Asturiana de Concellos (FACC) e o Goberno do Principado a través das direccións xerais de Custodia do Territorio e Interior, Calidade Ambiental e Pesca Marítima.

O Executivo autonómico habilitou "de maneira inmediata" un dispositivo de retirada e xestión dos residuos en coordinación coa Federación Asturiana de Concellos. As brigadas comezarán a retirar este luns os residuos plásticos que poidan aparecer durante este episodio para evitar a súa dispersión no medio natural ou a súa entrada na cadea trófica. O Goberno de Asturias atópase ademais "en comunicación constante" cos responsables do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico para observar a evolución do episodio e establecer, se fose preciso, mecanismos de colaboración adicionais.

SUMAR ESTUDA DENUNCIAR Á XUNTA

O portavoz de Sumar e ministro de Cultura, Ernest Urtasun, asegurou que a súa formación está a estudar denunciar á Xunta de Galicia por "inacción" tras a vertedura de plásticos dun barco que está a chegar ás costas galegas. En rolda de prensa este luns, criticou a "falta de resposta, transparencia e inacción da Xunta", a quen acusou de aplicar tarde o plan de continxencia en caso de contaminación marítima. "Estamos a estudar denunciar a inacción da Xunta ante o Condenso Administrativo por falta de acción, por incumprimento do Decreto que regula o Plan Territorial de Continxencias de Contaminación Mariña", concretou Urtasun, que sinalou que o Executivo galego sabía que se produciu a vertedura desde o 13 de decembro.

Rueda prevé manter o nivel de alerta polos pellets salvo nova información e denuncia un uso electoralista. O portavoz de Sumar comparou esta situación coa da crise do 'Prestige': "Nos retrotrae a aquel PP que nos negou que o 'Prestige' ía ser unha catástrofe ambiental cando falaban de 'hilillos'", en alusión ás palabras do entón vicepresidente do Goberno e agora expresidente do Executivo central Mariano Rajoy.

Urtasun acusou á Xunta de estar "outra vez minimizando o que é unha crise ambiental grave", e volveu a pedir a dimisión do conselleiro do Mar, Alfonso Villares, tal e como reclamou este domingo a candidata de Sumar á Presidencia da Xunta, Marta Lois. Agradeceu que a sociedade civil estea "por diante dos gobernantes", xa que asegurou que esta fin de semana houbo voluntarios que se organizaron para axudar a recoller os microplásticos das praias, e afeou que a Xunta non activase un protocolo de coordinación de voluntarios.

PODEMOS CENSURA A "DESIDIA" DA XUNTA E PIDE DEPURAR RESPONSABILIDADES

Podemos censurou a "desidia" da Xunta de Galicia, gobernada polo PP, ante a crise ecolóxica. Así o trasladou o coportavoz estatal do partido, Pablo Fernández, en rolda de prensa para denunciar a "neglixencia" e "ineptitude" do Executivo rexional liderado por Alfonso Rueda, que agora trata de "eludir a responsabilidade", criticando agora falta de información por parte do Executivo central.

O dirixente morado acusou ao PP primeiro de omitir información sobre esta vertedura e logo deixar a voluntarios a recollida dos restos de plástico. Por tanto, debullou como "inaceptable" e "moi grave" a actitude da Xunta, que fai esixible depurar responsabilidades políticas no Executivo galego.

VOX CRE QUE A ESQUERDA SE ALEGRA DA VERTEDURA

O presidente de Vox, Santiago Abascal, asegurou que a esquerda "se alegra" da vertedura de pellets nas costas de Galicia porque o utilizará politicamente e levará a cabo unha campaña contra os desastres naturais como fai "sempre". "A esquerda eu creo que se alegra deste tipo de desastres porque os utiliza politicamente, non ten ningún escrúpulo" asegurou Abascal en declaracións aos medios tras ser preguntado pola posición de Vox sobre a vertedura de pellets de plástico en Galicia.

Na súa opinión, os partidos progresistas "farán o de sempre, campañas políticas cos desastres naturais", aínda que "non se pode esperar outra cousa" dunha esquerda que "dá golpes ao Estado de dereito e á Constitución". Sobre a responsabilidade da vertedura de microplásticos, Abascal dixo que non sabe "quen ten a culpa", pero que cando teña a convicción de "quen é o responsable" dirao e esixirá que se limpen as costas.