Orzamentos da Xunta: 14.240 millóns aprobados para 2026, un 2% máis que o exercicio anterior

A Xunta aprobou nunha reunión do Consello de carácter extraordinario o proxecto de lei de orzamentos para o ano que vén, que finalmente ascende a 14.240 millóns, un 2% máis. Aínda que o teito de gasto ascende a 14.177 millóns (+1,6%), o conselleiro de Facenda, Miguel Corgos, destacou que o dato sobe respecto de verán en 63 millóns porque se incorporan recursos finalistas como os derivados da reprogramación de fondos de cohesión e tamén para a recuperación contra os incendios.

Pola súa banda, o presidente galego, Alfonso Rueda, lembrou que "por primeira vez na historia" de Galicia as súas contas "superan a barreira dos 14.000 millóns" e son uns orzamentos "novos, para un novo escenario".

Respecto diso, ambos os mandatarios resaltaron o fin do mecanismo de recuperación e resiliencia, polo que "se abre un novo escenario que obriga, e as circunstancias financeiras permíteno, a facer un esforzo suplementario para poder substituír con fondos propios ese termo progresivo dos fondos europeos".

GASTO SOCIAL ORZAMENTOS 

O gasto social no proxecto de lei de orzamentos da comunidade autónoma de Galicia para 2026 sobe un 3,1%, ata 10.587 millóns, dos cales 1.747 destinaranse a atención primaria (+4,7%), segundo os datos que destacou o conselleiro de Facenda, Miguel Corgos.

Na súa comparecencia ao termo do Consello extraordinario que deu luz verde ao proxecto de lei, o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, resaltou que o incremento de orzamentos para as consellerías de Política Social, Sanidade, Educación e Emprego "supón unha diminución doutras áreas" como a da propia Presidencia.

Pola súa banda, Corgos reivindicou que "tres de cada catro euros" diríxense a gasto social e que "nunca se dedicaron tantos recursos" a estes ámbitos. No ámbito da saúde pública, ambos cualificaron o calendario de vacinación de Galicia como "o mellor de España", con 48 millóns de euros, un 18% máis. Os cribados perciben, segundo o conselleiro, 3 millóns, o que supón unha alza do 11%

INNOVACIÓN E INCENDIOS

Á marxe do gasto social, do que ofreceron numerosos datos e que concentran boa parte do orzamento, Rueda e o responsable de Facenda chamaron a atención sobre a contía que o proxecto destina a innovación e sectores produtivos. Un total de 405 millóns de euros para o I+D+i, segundo resalta a Xunta, o que supón, segundo os seus datos, un 9% máis.

Neste ámbito, cifran en 17 millóns de euros máis o apoio á internacionalización, en 30 millóns o desenvolvemento de infraestruturas acuícolas e dedican 17 millóns para o polo de Rozas-Lugo, 3 millóns para a nova fábrica europea de intelixencia artificial no ámbito da saúde '1HealthAI'.

Tamén contemplan as contas 34 millóns para o polo cuántico co supercomputador máis potente do sur de Europa e outros 4 millóns para a Fundación Galtia. Por outra banda, no relativo a protección do medio ambiente, o conselleiro situou en 1,5 millóns a partida para a "posta en valor" das novas competencias do litoral. Indicou, así mesmo, que as axudas de Augas increméntanse nun 70% para apoio de concellos, asociacións e comunidades de propietarios. Pola súa banda, os fondos para o recambio xeracional dos agricultores novos constan de 24 millóns de euros.

No tocante a prevención, Corgos apuntou a unha partida de 9 millóns para a reforma de medios aéreos e terrestres, outra de 17 millóns do 'Restore' para recuperación de zonas queimadas, e reivindicou a duplicación do importe do convenio con concellos para limpeza de faixas secundarias, ata 15 millóns de euros. De maneira adicional, segundo afirmou, a Xunta crea un fondo que denomina de garantía de limpeza de franxas, que dota inicialmente con 10 millóns, para "intensificación e control e intervención de Seaga se os propietarios non as limpan".

TURISMO "SUSTENTABLE"

O turismo "sustentable e vertebrador" que pretende fomentar a Xunta pon o seu foco no Camiño de Santiago con fondos para preparar e planificar o Xacobeo 2027, actuacións en albergues (4,8 millóns) e bens de interese público (4,4 millóns) e conservación e mantemento de camiños (17,7 millóns).

Entre outros datos, explicou o cadro macroeconómico que acompaña ao proxecto de orzamentos e outra información como a orixe do financiamento, que o ano que vén é no 99% de tipo "ordinario".

CRÍTICAS OPOSICIÓN

A deputada do BNG Noa Presas criticou o proxecto de orzamentos e volveu a reprochar que a oposición teña que esperar para coñecer os datos porque "o PP obstaculiza o labor da oposición, demorando ata o luns a súa entrega ao Parlamento". En todo caso, a parlamentaria do Bloque incidiu en que se trata dun orzamento "recortado en cifras e fracasado nas propostas". Considera que un aumento do 2% "nin sequera compensa o aumento do ano pasado da inflación", polo que xa augura que vai escatimar " recursos nos servizos públicos".