Campaña para desterrar os eucaliptos e recuperar o bosque autóctono no monte Froxán, distinguido pola ONU
A Sociedade Histórica e Cultural Coluna Sanfins de Lousame, a Asociación Ecoloxista Verdegaia e a Comunidade do Monte Veciñal en Man Común de Froxán buscan restaurar 10 hectáreas invadidas por eucalipto e outras especies, que serán substituídas por frondosas autóctonas.
Por Galicia Confidencial | Santiago de Compostela | 02/01/2018 | Actualizada ás 12:30
Unha campaña para desterrar definitivamente o eucalipto e outras especies invasoras do monte Froxán, no concello coruñés de Lousame. Esta é a iniciativa posta en marcha na plataforma en liña kukumiku.com, onde se buscan achegas para plantar 10.000 árbores autóctonas, previr incendios e recuperar a biodiversidade.
En 2017 o Programa das Nacións Unidas do Ambiente recoñeceu o monte de Froxán incluíndoo no Rexistro de Áreas Conservadas por Comunidades Locais e Pobos Indíxenas (ICCA), sendo o primeiro da Península Ibérica e terceiro da Europa ao que se lle atribúe este estatuto singular. Detrás deste recoñecemento estivo o empeño colectivo da comunidade veciñal de restaurar as zonas degradadas por sucesivos incendios (o máis recente en 2016) hoxe dominadas por eucalipto.
Os esforzos enfocáronse en reintroducir e consolidar frondosas autóctonas que protexan o bosque nativo e as súas funcións ecosistémicas (aire e auga limpos, captura de carbono, paisaxe, prevención de incendios, etc.) para as próximas xeracións e toda a sociedade. Agora búscase completar esta tarefa amadriñando un anaquiño de bosque.
Con esta campaña financiarase a restauración de 10 hectáreas de monte en Froxán, actualmente "degradadas pola presenza de eucalipto e outras especies invasoras pirófitas" que serán substituídas por frondosas autóctonas como o carballo, o cerquiño, a sobreira, o acivro, o amieiro, o bidueiro, o freixo, etc.
As plantacións serán realizadas por persoas voluntarias en accións ambientais e educativas que se levarán a cabo en 2018 e 2019. Boa parte destas accións enmárcanse no programa Montescola, que busca familiarizar as novas xeracións coa importancia da conservación da biodiversidade. A restauración implica, ademais, traballos de roza previos e labores de mantemento durante varios anos ata lograr consolidar o novo bosque e evitar os rebrotes de eucalipto.
AMADRIÑAR UN BOSQUE
Os impulsores desta iniciativa usan unidades tradicionais de superficie como as cuncas, ferrados e fanegas, cuxa equivalencia en metros cadrados varía de comarca a comarca. En Froxán, un ferrado equivale a 420 metros cadrados.
A idea é que os que fagan achegas estarán amadriñando un anaquiño de bosque, desde unha única árbore ata unha fanega completa. A contribución sufragará a adquisición da planta forestal e os traballos de roza e mantemento durante a próxima década para crear un gran bosque que axude a previr incendios e preste importantes servizos ecosistémicos ao conxunto da sociedade.
Quen amadriñe saberá onde está o seu cachiño de bosque a través dun mapa online que se actualizará segundo avance o proxecto. Así, cando se queira visitar a árbore, cunca, ferrado ou fanega amadriñados, poderán ser localizalos facilmente e tamén seguir desde a casa ao longo dos anos a súa evolución e consolidación mediante as actualizacións da fotografía satélite.
As plantacións de novas árbores serán realizadas a un marco aproximado de 3 x 2,5 metros, aínda que este poderá variar puntualmente en función da orografía, presenza previa de árbores autóctonas ou requirimentos dalgunhas especies.
Amadriñando unha cunca de monte faise posíbel que se plante e coiden cinco novas árbores; amadriñando tres cuncas, 14 árbores; en medio ferrado plantaranse 28 novas árbores autóctonas; un ferrado acollerá 56 árbores; media fanega 140; e nunha fanega collerán 280 árbores.
A táboa seguinte detalla as distintas modalidades de amadriñamento (seguindo as medidas de superficie tradicionais), a superficie equivalente en metros cadrados, o número aproximado de árbores que collen en cada un dos espazos amadriñados e a contribución que se piden para cada unha delas:
| Modalidade | m2 | Árbores | Contribución |
| 1 pé | – | 1 | 5€ |
| 1 cunca | 35 | 5 | 20€ |
| 3 cuncas | 105 | 14 | 50€ |
| ½ ferrado | 210 | 28 | 100€ |
| 1 ferrado | 420 | 56 | 200€ |
| ½ fanega | 1050 | 140 | 500€ |
| 1 fanega | 2100 | 280 | 1000€ |
OBXECTIVOS
Este proxecto participativo ten como obxectivo a restauración de ata 10 hectáreas de monte en Froxán, nas que se poderán plantar máis de 13.000 árbores autóctonas. A intervención mínima inicial que se propuxeron é de 1 hectárea, na que se plantarán 1.300 árbores e para a que se necesitan reunir 5.000 euros.
Para o proxecto completo necesitaremos 50.000 euros, mais o cal se irán realizando intervencións de forma gradual segundo se alcancen os fondos necesarios para levalas a cabo.
Os conribuidores pasarán a formar parte da “Comunidade de Conservación de Froxán”, a través da que se manterá a todo o mundo informado sobre a evolución do bosque e de todas as actividades e proxectos que se realicen por volta del, incluídas as “rogas” (traballos colectivos de mellora ambiental) que se programen.
Como símbolo desa pertenza entregarán a cada contribuidor, na súa primeira visita, unha insignia da Comunidade de Conservación co seu lema “Levo no coração uma árvore”. Ademais, colocarase unha pedra rotulada co nome da persoa ou de quen esta queira: persoa, entidade, mascota..., ao pé dunha das árbores do espazo amadrñnado.
A iniciativa está impulsada pola Sociedade Histórica e Cultural Coluna Sanfins de Lousame, xunto coa Asociación Ecoloxista Verdegaia e a Comunidade do Monte Veciñal en Man Común de Froxán.
