O maltrato da Atención Primaria e da Sanidade Pública en Galicia

Galicia incorporouse tarde á implantación no novo modelo de Atención Primaria (AP). O decreto que desenvolve a AP no Estado é do ano 1984, mentres que o que inicia a implantación dos Centros de Saúde en Galicia non se publicou no DOG ata 1992. Foron decisións políticas as que provocaron esa demora. O partido gobernante (PP) aliñouse sempre cos sectores máis reaccionarios da sanidade. A pesares do retraso e das numerosas resistencias profesionais e políticas hoxe Galicia conta cunha AP implantada en todo o territorio, con Centros de Saúde modernos e ben dotados e con profesionais ben formados para prestar unha atención sanitaria humana e de calidade a toda a poboación.

Por Pablo Vaamonde | A Coruña | 04/04/2019

Comparte esta noticia
O maior impulso da AP realizouno o goberno progresista (2005-2009), que fixo unha aposta política por potenciar a sanidade pública e por impulsar a AP como eixo central do sistema sanitario. O goberno presidido por Pérez Touriño aumentou o orzamento dedicado a AP, convocou oposicións e incrementou o número de profesionais; tamén realizou un notable esforzo en dotar os Centros de Saúde de medios para incrementar a capacidade resolutiva. Nas Xerencias de AP integráronse profesionais moi competentes e comprometidos co sistema público. Este impulso, froito da decisión política, veuse truncado coa toma do poder polo PP.
O goberno presidido por Núñez Feijóo adoptou, desde o primeiro día, decisións políticas dirixidas a deteriorar o sistema público (mermando os orzamentos –sobre todo os dedicados a AP- que foron, cada vez máis, dirixidos a concertos con centros externos) e a degradar a AP, causando un evidente maltrato aos seus profesionais. Paralizou o Plan de Mellora iniciado polo goberno progresista (con dotación orzamentaria para contratación de profesionais e dotación de medios aos Centros de Saúde), e deixou de convocar oposicións, o que provocou unha alta taxa de traballadores con contratos eventuais e precarios. Iniciou unha catarata de privatizacións e subcontratacións con empresas externas que non estaban destinadas a mellorar o servizo senón a desviar o diñeiro público a petos privados. 
 
Núñez Feijóo coñece ben o negocio sanitario (acompañou a Romay –o impulsor das fracasadas fundacións sanitarias- na Consellería de Sanidade e no Ministerio) e tamén é un convencido privatizador: no seu paso pola dirección  de Correos (2000-2003) dedicouse a privatizar dito servizo público. Así que as decisións políticas adoptadas nos últimos dez anos non son froito do azar ou da incompetencia senón dun plan deseñado para converter a actividade sanitaria nun negocio para que se lucren uns poucos, mesmo a costa de desmantelar un sistema público de boa calidade e de maltratar aos seus profesionais e aos pacientes, que son, ao final, os máis prexudicados.
 
A paralización do Plan de Mellora, o desmantelamento das Xerencias de AP (XAP) para integralas nas xerencias hospitalarias (EOXI) -que converteron a AP nun apéndice menor dos hospitais-, a eliminación de Áreas Sanitarias (a Lei de Saúde do PP suprimiu catro áreas, pasando de once a sete: así os hospitais comarcais perderon autonomía de xestión): todas estas medidas van orientadas na mesma dirección. Hai unha clara intencionalidade política de desmantelar a AP e de concentrar o poder e o control dos orzamentos nos grandes hospitais, dirixidos por xerentes próximos ao poder político. 
 
Núñez Feijóo afirma na prensa que é un defensor da sanidade pública. Pero a vontade política, cando se exerce o poder, non se expresa nos medios senón no DOG e nos orzamentos. E o desenvolvemento lexislativo e a asignación orzamentaria demostran todo o contrario. O propio conselleiro ven de admitir que os fondos para equipar centros de saúde "non existiron" durante anos. As políticas impostas polo PP en Galicia na sanidade van encamiñadas a converter a saúde nun negocio. Despois dunha década a poboación comeza a percibir o deterioro asistencial, que non é maior polo compromiso e o esforzo dos traballadores, que tentan manter a calidade asistencial a pesar da precariedade e da carencia de medios. 
 
Hai unha enorme indignación entre os profesionais, que se senten castigados polas decisións deste goberno. A protesta dos traballadores dos PACs, a mobilización d@s profesionais precari@s, a dimisión en masa dos xefes de servizo de AP de Vigo: todas estas son expresións do crecente malestar profesional. O goberno respondeu a estas protestas coa creación dun “grupo de expertos” que elaborou unha lista de propostas que non pretenden máis que maquillar a situación, e presentou un modelo de contrato para os eventuais que só serve para “estabilizar” e manter a precariedade. O reclamo non serviu para nada. Os profesionais non picaron nese anzol. Porque as solucións reais non pasan por medidas dese tipo. Cómpre restaurar en profundidade o dano causado, recuperar as XAP, incrementar o orzamento da AP ata o 25% (hoxe non chega ao 12%)  e dotar de profesionais e medios aos Centros e PACs para que poidan traballar con dignidade e ofrecer unha atención de calidade. 
Un columnista en La Voz de Galicia (cómplice principal da Xunta do PP) advertía aos “incautos” traballadores da sanidade que este non é un conflito sanitario senón político. Que non se deixasen enganar. Pois claro que estas protestas teñen unha clara intencionalidade política, igual que as decisións do goberno que degradan o sistema público e maltratan aos profesionais. A Coordinadora Galega de AP (CGAP) ten convocada unha folga para os días 9, 10 e 11 de abril que, con toda certeza, vai ter un amplo seguimento. Cómpre que a poboación perciba que os principais afectados polo deterioro da AP son os propios pacientes. A sanidade do futuro dependa das mobilizacións de hoxe. http://pablovaamonde.blogspot.com/
 

Protestas de médicos de Atención Primaria en Vigo.
Protestas de médicos de Atención Primaria en Vigo.
Comparte esta noticia
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
Pablo Vaamonde Nado na Baña en 1956. É médico de familia no Centro de Saúde de Labañou (A Coruña). Foi fundador e director da revista médica Cadernos de Atención Primaria (1994-2005), presidente da Asociación Galega de Medicina Familiar e Comunitaria (AGAMFEC) de 1996 a 2005 e vicepresidente do Colexio Oficial de Médicos de A Coruña e responsable do Programa de Formación Continuada de 1998 a 2005. Foi director xeral de Asistencia Sanitaria do Sergas entre 2005 e 2006. Tamén foi membro da Comisión Sectorial de Sanidade que elaborou o Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega, colaborador habitual dos medios e autor de tres libros de narrativa: O fillo do emigrante (2002), O mes de abril (2004), Luz Divina e outros retratos (2006). Recibiu o Premio Lois Peña Novo en 2005, polo seu compromiso na promoción e defensa da língua de Galicia e é colexiado de Honra con Emblema de Prata (2007) do Colexio Oficial de Médicos da provincia de A Coruña.