Grazas, Isaac

Marchaches. Non sei aínda se es daqueles que morreron de morte morrida ou dos que morreron de morte matada. O caso é que xa non estás. É certo que podemos consolarnos dicíndonos que as túas obras permanecen, pero a min preocúpame máis esoutra cousa que non se pode medir nin pesar, que non ocupa ningún deses caixóns de tesouros que deixaches no Gaiás: a túa dignidade, e se seremos quen de gardala como corresponde. Veñen malos tempos, longas noites de pedra, e máis ca nunca faríanos falla xente coma ti, que tanto viviches, para amosarnos cal é o camiño correcto.

 

Nesta encrucillada na que parece que só hai unha dirección, ti seguramente albiscarías a esperanza doutra. Ou se non, inventaríala. Fronte a ese muro que semella erguerse diante de nós, ti non falarías de dar a volta e resignarse. Ti diríasnos que sempre existe a posibilidade de coller impulso e saltar, como fixeches ti no pasado cando apostaches por Galicia e soubeches, coa axuda de Seoane, darlle os azos que lle permitiron subirse ao carro da modernidade. Porque ti, querido Isaac, demostraches que ser galego non significa só presumir de queimadas, vacas e toxos, senón que Galicia pode, e debe, coexistir cos novos tempos e recuperar, dende o orgullo polo pasado, a esperanza no presente e a oportunidade do futuro. Dicías que esta terra estaba colonizada e fuches dos que puxo un chanzo para que fosemos nós quen tentasemos colonizar ao mundo. Non para posuílo, senón para extender as nosas mans e amosar que temos algo que aportar. Ti defendiches que Galicia ten que ter unha voz de seu e que o galego pode soar alto e claro se nolo propomos. Que somos iguais có resto, pero diferentes, porque temos algo de noso que non nos poden roubar. Ese algo de noso, querido Isaac, non é só a nosa identidade reflectida na lingua e na cultura, que tan pouca sorte parece ter nestes tempos, senón tamén esa dignidade da que fuches exemplo.

 

Temos o defecto de gastarmos as verbas de tanto usalas, de que queden baleiras, pero iso dos “bos e xenerosos” cobra verdadeiro significado ao adicarcho a ti, sinónimo do mellor de Galicia. Quero lembrarte dicindo, como naquela medalla que unha vez deseñaches, “Coñecer o mundo, amar o mundo”. Grazas por amosarnos que iso se pode facer dende as propias raíces, esas que dicías que hai que ter para non caer. Grazas pola túa lealdade. Habería tantas razóns polas que os galegos deberiamos darche as grazas que faría falla un libro enteiro para recollelas. Pero todas elas se poderían resumir nunha: grazas por teres existido e por escribires as páxinas máis luminosas da nosa Historia.

 

Querido Isaac, ti que fuches o gardián da memoria de todos aqueles aos que lle foi arrebatada, desfruta agora da compaña dos outros bos e xenerosos que velan por nós dende o alén. Mágoa que viñeses con data de caducidade; ocórrenos a todos, pero oxalá as túas ideas sexan inmortais. Oxalá que o pobo polo que loitaches non cho pague coa traición do esquecemento.

 

Ti non eras de ninguén; eras de Galicia. Eras Galicia, a Galicia posible. Estes días choveranche os adxectivos, a cada cal máis ampuloso, pero toda a túa grandeza non pode resumirse en simples palabras. Moitos pronunciarán o teu nome. Que non o fagan en van.