Un cómic recolle a vida da represaliada Josefina Arruti para ser "un antídoto contra o rexurdimento do fascismo"

O concelleiro de Memoria e Patrimonio Histórico do Concello de Pontevedra, Xaquín Moreda, presentou este martes un cómic sobre a vida de Josefina Arruti Viaño, esposa do alcalde republicano Bibiano Fernández Osorio-Tafall, que pretende ser "un antídoto contra o rexurdimento do fascismo" e achegar aos mozos a Memoria Histórica.

Este traballo leva por título 'Os berros daá bicicleta' e foi realizado por Kiko dá Silva, responsable do guión, e por Pablo Prado, autor dos debuxos. Terá unha tirada de mil exemplares e será distribuído nas bibliotecas e nos centros educativos pontevedreses. Ademais será presentado este domingo na programación do Culturgal.

Segundo explicou Xaquín Moreda, dentro do programa municipal 'A Memoria das Mulleres' recórrese ao formato do cómic para "achegar á mocidade a historia da cidade con perspectiva de xénero a través das linguaxes da xente nova", do mesmo xeito que se fixo como outras iniciativas como os talleres de rap realizados en centros educativos no pasado curso ou o mural da Señora Lola, realizado polo pintor Yoseba Muruzábal diante de Estadio de Pasarón.

O concelleiro tamén indicou que a elección da figura de Josefina Arruti como protagonista débese a que a súa vida "simboliza a magnitude do drama que tiveron que soportar as mulleres no franquismo, unhas veces por ideoloxía e outras simplemente por parentesco con homes perseguidos".

Josefina Arruti foi esposa do alcalde republicano de Pontevedra, Bibiano Fernández Osorio-Tafall, e por este motivo estivo encarcerada durante 18 meses e case dous anos máis sometida a arresto domiciliario, xunto cos seu tres fillos pequenos, na actual rúa de Benito Corbal.

Dentro do programa 'A Memoria das Mulleres' tamén está previsto que o vindeiro venres se instale un panel explicativo coa vida de Josefina Arruti na avenida que leva o seu nome.

Kiko da Silva explicou que o cómic requiriu un traballo de documentación exhaustivo durante dous anos "buscando datos que moitas veces nin sequera a familia sabía claramente como eran". A historia non está contada de maneira lineal, senón que está estruturada en formato epistolar, con saltos no tempo. "A memoria e o cómic van da man porque funcionan da mesma maneira, porque non lembramos toda a nosa historia senón que o que lembramos son retrincos", dixo Kiko dá Silva.

O libro inclúe chiscadelas á Pontevedra dos anos 30, a feitos históricos como o asasinato de Alexandre Bóveda, instantáneas do álbum familiar da propia Josefina ou correspondencia dela co seu esposo que se conserva no Arquivo do Museo de Pontevedra. A filla e os dous fillos de Josefina Arruti, María del Carmen, José Ángel e Manuel, xa coñecen o cómic posto que colaboraron na corrección de datos e, segundo indicaron Xaquín Moreda e Kiko da Silva, están satisfeitos co resultado e moi agradecidos por rescatar a memoria da súa nai con rigor.