Expertos afirman que o "desastre global" da pandemia da Covid-19 "foi evitable"

O Panel independente de expertos que leva meses estudando, a petición da Organización Mundial da Saúde (OMS), as experiencias adquiridas e os ensinos extraídos da pandemia da Covid-19, conclúe que se trata dun "desastre global", pero o peor é que cren que "foi un desastre evitable".

Por iso, as recomendacións do informe dado a coñecer este mércores son de aplicación "urxente e vital". "O mundo necesita un novo sistema internacional de preparación para unha pandemia e resposta, e necesita un rápido para deter no futuro os gromos de enfermidades infecciosas capaces de converterse en pandemias catastróficas", sinala o documento presentado pola Copresidenta do Panel e expresidenta Ellen Johnson Sirleaf.

"A nosa mensaxe é simple e clara: o sistema actual non nos protexeu da pandemia de COVID-19. E se non actuamos para cambialo agora, non nos protexerá da próxima ameaza de pandemia, que podería suceder en calquera momento", afirmou, á vez que lembrou que "os estantes dos almacéns da ONU e as capitais nacionais están cheos de informes e reseñas de crises sanitarias anteriores".

Na súa opinión, "se as súas advertencias fosen atendidas, evitariamos a catástrofe na que nos atopamos hoxe. Esta vez debe ser diferente". O Panel Independente atopou elos débiles en todos os puntos da cadea de preparación e resposta.

Segundo sinalan o tempo transcorrido desde a notificación dun conglomerado de casos de pneumonía de orixe descoñecida a mediados de decembro ata a declaración dunha Emerxencia de Saúde Pública de Importancia Internacional (ESPII) "foi demasiado longo". Ademais, febreiro de 2020 "foi un mes perdido" no que moitos máis países puideron tomar medidas para conter a propagación do SARS-CoV-2 e previr a catástrofe sanitaria, social e económica mundial que aínda persiste.

O Panel considera que o sistema actual é claramente inadecuado para evitar que outro patóxeno novo e altamente infeccioso, que podería xurdir en calquera momento, provoque unha pandemia.

Segundo sinala o documento, "a preparación foi inconsistente e con fondos insuficientes", ademais o sistema de alerta "era demasiado lento e demasiado dócil"; e a OMS "tiña pouco poder". Así mesmo, considera que a resposta aumentou as desigualdades, e o liderado político global estivo "ausente" na posta en marcha de solucións eficaces.

MEDIDAS URXENTES PARA EVITAR OUTRA PANDEMIA

De cara ao futuro, considera que todos os países deberían aplicar as medidas de saúde pública de probada eficacia á escala necesaria para frear a pandemia, e, para iso, o Panel Independente fai un chamado aos Xefes de Estado e de Goberno para que se comprometan a liderar os esforzos de transformación do sistema actual.

O Panel pide unha serie de reformas audaces e con visión de futuro, que inclúe un Consello Mundial sobre Ameazas para a Saúde que manteña o compromiso político coa preparación e a resposta fronte a pandemias e que faga responsables aos actores, en particular mediante o recoñecemento e o exame entre pares; e establecer un novo sistema mundial de vixilancia baseado en total transparencia, que lle dea maior autoridade á OMS.

Doutra banda, investir agora na preparación nacional, xa que será demasiado tarde cando chegue a próxima crise; transformar o actual Acelerador ACT nunha "plataforma verdadeiramente mundial" destinada a proporcionar bens públicos mundiais, como vacinas, probas diagnósticas, tratamentos e subministracións que poidan ser distribuídos rápida e equitativamente en todo o mundo, "de modo que se pase dun modelo de mercado a outro destinado a fornecer bens públicos globais".

Así mesmo, piden focalizar e reforzar a autoridade e o financiamento da OMS, en particular desenvolvendo un novo modelo de financiamento para acabar cos fondos asignados a fins específicos e aumentar as contribucións dos Estados membros; e crear un mecanismo internacional de financiamento fronte a pandemias.

Todas estas medidas, esperan que sexan referendadas polos xefes de Estado e de Goberno nun cume mundial cunha declaración política baixo os auspicios da Asemblea Xeral das Nacións Unidas onde se comprometan coas reformas transformadoras propostas.