A Xustiza impide a Cementos Cosmos explotar en Triacastela a canteira próxima á Cova Eirós

A Cova Eirós quedará a salvo. O xulgado do Contencioso-Administrativo número 2 de Lugo anulou a licenza outorgada en 2014 polo Concello de Triacastela a Cementos Cosmos para explotar a canteira de Vilavella, en cuxas inmediacións se atopa a Cova Eirós, un Ben de Interese Cultural que conserva as primeiras evidencias de arte rupestre paleolítico do noroeste peninsular.

O fallo atende o recurso da Asociación Cultural O Iribio —co apoio de diversas organizacións e asociacións do país, como Adega, Sindicato Labrego Galego ou Salvemos Cabana, entre outros— contra a decisión da alcaldesa de Triacastela, Olga Iglesias (PP) de conceder a licenza sen atender a categoría dos terreos como chan rústico de especial protección de interese patrimonial. Esta clasificación débese á proximidade co xacemento arqueolóxico da Cova Eirós, o cal, como se subliña na sentenza, "se atopa dentro do perímetro de explotación".

A sentenza, do 31 de xullo pasado, estima o recurso contencioso-administrativo interposto polo letrado Ramón Barreiro Carnota, en nome e representación da Asociación Cultural O Iribio fronte ao Concello de Triacastela e a resolución da súa alcaldesa do 22 de xaneiro do 2015, desestimatoria da reposición presentada fronte á resolución municipal que outorgou licenza a Cementos Cosmos, S.A., para a explotación mineira Don Isidro, e revoga ambas as resolucións. Ademais, obriga a pagar as costas do procedemento ao Concello de Triacastela ata un máximo de 600 euros.

A orixe da actividade administrativa impugnada é a resolución municipal do 21 de novembro do 2014 que outorgou licenza a Cementos Cosmos, S.A. para a explotación mineira Don Isidro 6.043. Os demandantes alegaron, principalmente, a ausencia dunha declaración favorable de impacto ambiental e a ausencia do trámite preceptivo previsto na disposición transitoria 12ª da Lei de Ordenación Urbanística e Protección do Medio Rural de Galicia (Louga), disposicion que advirte da necesidade da autorización por parte do Consello da Xunta ante a existencia de chan rústico de especial protección agropecuaria e de interese patrimonial, histórico ou artístico no ámbito territorial que comprende a licenza. Respecto da declaración de impacto ambiental, a sentanza subliña que a actividade da canteira se viña realizando "desde moito tempo atrás e con anterioridade ás normas" vixentes, pero "sen a pertinente licenza urbanística", polo que non pode ser considerada "un novo proxecto" e tería que contar coa declaración favorable de incidencia ambiental prevista nas leis estatal e autonómica de 2013. 

Así, o xulgado do Contencioso-Administrativo número 2 de Lugo revoga a resolución do Concello de Triacastela, que en xaneiro de 2015 desestimara o recurso de reposición que a Asociación O Iribio presentara fronte a concesión da licenza en 2014.

RECURSO

Ante este fallo cabe recurso de apelación a presentar nun prazo de 15 días, algo que o Concello xa anunciou que fará. 

De feito, a alcaldesa de Triacastela, Olga Iglesias, expresou a súa "sorpresa" ante o fallo xudicial e mantén a defensa da súa "legalidade", xa que asegura que tiñan "todos os informes sectoriais favorables, mesmo de Patrimonio", malia que a sentenza conclúe que a licenza debe ser revogada por non contar coa autorización do Consello da Xunta.

Con todo, dende organizacións implicadas na protección deste enclave, como Salvemos Cabana, consideran que "aínda que o Concello e a empresa poden recorrer a sentenza, desde a declaración como BIC da Cova Eirós semella que isto podería ser o principio do fin para este despropósito".

"Esta sentenza é un bravo por toda a xente que loita a diario por facer unha Galicia mellor", celebran dende Salvemos Cabana, que levaba anos denunciando que os traballos de extracción en Vilavella prexudicaban "seriamente" a conservación do xacemento arqueolóxico, do cal dúas terceiras partes se atopan baio a canteira.

>> Descarga a sentenza.