Os retos virais despuntan en Galicia, onde cada vez son máis os usuarios de redes sociais

O 'Legado do Tibu' en 2014 deu o pistoletazo de saída simbólico dos retos virais en Galicia. Este reto, que consistía en tirarse ao río, tivo unha gran acollida en Galicia, do mesmo xeito que nas últimas semanas se viralizou o desafío que supón recoller lixo das praias.

Coñeces ao teu veciño de número?, podes conducir cos ollos cubertos?, atréveste a bañarte en augas contaminadas?, que serías capaz de facer para conseguir máis likes? Os retos virais convertéronse nunha práctica en grao sumo habitual entre os usuarios das redes. Hoxe en día as aparencias, a aprobación social e o conseguir máis comentarios son o fin último, a "clave do éxito".

A doutora e profesora Universidade de Vigo da área de Comunicación Audiovisual e Publicidade Mónica Valderrama sinala que conseguir unha maior "mobilización" dos contidos e a participación do maior número de persoas son os obxectivos prioritarios dos usuarios das redes sociais.

Para iso fai fincapé na necesidade de ter un claro destinatario da mensaxe e saber como chegar a el. "As redes sociais segmentan moi ben a poboación, teñen 'targets' polo que é máis fácil contactar co público obxectivo", comenta.

Na actualidade, o 'verdade ou reto?' deixou a parte da sinceridade para centrarse só na do desafío. De feito, de acordo coa tese 'O vídeo viral: claves de difusión masiva', de Laura Picazo (Universidad Complutense de Madrid), coa aparición das novas tecnoloxías, estas prácticas requiren máis axilidade e intelixencia.

Pola súa banda, Mónica Valderrama reflexiona sobre que as redes son agora a "substitución" da "caixa parva". "Os stories de Instagram son a nova tele en prime time", comenta.

MAIOR IMPLANTACIÓN

O Instituto Galego de Estatística (IGE) recolle que os galegos de entre 15 e 39 anos son os que presentan as maiores taxas de participación en redes, de case o 98%.

Pero non se trata dunha conduta que afecte unicamente aos máis novos, senón que cada ano se introduce no día a día de máis xeracións. Entre 2013 e 2018, os usuarios de plataformas como Facebook, Instagram e Twitter de entre 40 e 54 anos ascenderon do 38,68% ao 95,39%.

Mentres Valderrama cuestiona a existencia dun "patrón común" entre xeracións máis novas, tamén indica que "non todo o mundo o fai". "Os que non actúan así son casos illados. Hoxe en día existe o medo a estar fóra de onda, o que leva unha gran frustración e mesmo depresión", advirte.

Coa expansión da web 2.0, son cada vez máis os contidos que se propagan por internet. Algúns deles nacen cunha intencionalidade inofensiva e outros buscan o extremo para conseguir unha maior audiencia. E é que na actualidade "se non o compartes, non pasou", asevera a experta.

RISCOS

Entre os retos que daban inicio hai cinco anos ao fenómeno da viralización en Galicia destaca o coñecido como o 'Legado do Tibu', de orixe galega, que logrou cruzar o Atlántico.

O punto de saída foi Camariñas (A Coruña), de onde é natural o seu promotor, Damián Pereira, residente en Suíza. Posteriormente foise estendendo por toda a Costa da Morte e comarcas limítrofes. A través da iniciativa puxéronse en venda unha serie de camisetas para recadar diñeiro para a loita contra o cancro.

No entanto, como adoita ocorrer con esta clase de modas, o que inicialmente tiña unha finalidade solidaria, acabou converténdose nun perigo para os usuarios, que cada vez tentaban superarse máis na realización do desafío. Así, déronse casos de danos irreversibles en individuos que se tiraron á auga en zonas pouco profundas.

Pola ansia de imitar as condutas daqueles usuarios considerados como 'referentes' e destacar entre os milleiros de propostas que navegan pola rede, son moitas as persoa que levan estes desafíos ao límite, caso da tendencia xeneralizada de fotografarse en lugares que entrañan risco

Algúns retos, aínda que non teñen como punto de orixe Galicia, si afectan os galegos, como 'a balea azul' que incitaba ao suicidio e o actual 'BirdBox Challenge', inspirado nunha película de Netflix no que os protagonistas non podían actuar cos ollos vendados.

RETOS INOFENSIVOS

Unha das últimas tendencias xeneralizadas que azoutan as redes é o chamado 'veciño de número', unha iniciativa que xurdiu en 2008 pero volveuse Retomar. Consiste en cambiar o último díxito o número telefónico por un maior ou menor, variando así só unha cifra.

Mentres algúns se dedican a facer 'memes' insinuando que os seus 'veciños' son famosos, outros publican fotos e conversas cos seus destinatarios que, en moitos casos, son menores de idade.

Hai quen compartiu problemas persoais ou situacións laborais polo que a Garda Civil tivo que intervir e advertiu do perigo que supón esta última moda viral, non só por "contactar cun descoñecido" senón tamén por non borrar o número do usuario e ata mostrar fotografías persoais.

Pola súa banda, o 'Trashtag Challenge' anima a reunirse para limpar as praias e outros espazos naturais. Así, centos de persoas reuníronse en areais de Vigo como Praia América e Patos nunha acción desinteresada que só necesitaba o empurrón que exerceron as redes sociais.

Así as cousas, o "a que non hai narices de...?" empeza a usarse como un incentivo para cambiar situacións negativas como a contaminación, e as tendencias de grupo empezan a achegar á sociedade algo máis que un simple 'like' en Instagram.