Alertan do declive do marraxo azul pola sobrepesca, na que participa Galicia

Científicos –entre eles o galego Gonzalo Mucientes– publican en 'Science' unha carta de alerta sobre a crítica situación desta especie de tiburón. Acusan de "inacción" aos reguladores e piden unha actuación inmediata para reducir ao máximo as capturas.

Por Galicia Confidencial | Vigo | 01/04/2018 | Actualizada ás 22:00

Comparte esta noticia

A sobrepesca ten contra as cordas o marraxo azul (Isurus oxyrinchus), especie en claro declive e cuxa recuperación só será viable se se reducen drasticamente e de maneira inmediata as súas capturas. Así o advirten tres científicos —entre eles, o biólogo galego Gonzalo Mucientes— nunha carta publicada na prestixiosa revista Science titulada 'Shortfin mako sharks threatened by inaction'.

Poxa de marraxos na lonxa de Vigo
Poxa de marraxos na lonxa de Vigo | Fonte: José Antonio Gil Martínez en Flickr.

Os datos aportados por David W. Sims, Nuno Queiroz e Mucientes son contundentes: as capturas informadas de marraxo azul no Atlántico Norte actualmente superan as 3.300 toneladas anuais, é dicir, uns 130.000 exemplares —cifras que os científicos mesmo consideran por debaixo dos números reais—. A avaliación do stock de 2017 feita pola ICCAT (International Commission for the Conservation of Atlantic Tunas) confirmou a sobrepesca no Atlántico Norte e recomendou reducir a captura anual deste tipo de tiburón a 500 toneladas anuais, ou menos, para evitar novas diminucións na poboación do marraxo azul. 

O principal problema, alertan na carta, é que os países membros da ICCAT non aceptaron unha cota para limitar as capturas de marraxo azul. En cambio, a ICCAT recomendou, aínda que non requiriu, un compromiso para devolver ao mar os exemplares capturados vivos. Con todo, os cálculos dos científicos son moi pesimistas: considerando as capturas da pesca con palangre informadas en 2016, un total de 3.146 toneladas, e supoñendo que os barcos cumprisen coas recomendacións da ICCAT e devolvesen todos os marraxos vivos a bordo, os científicos, sendo optimistas, calculan nun 80%, as devolucións, isto é, 2.517 toneladas liberadas—, pero probablemente ao redor do 30% deses exemplares (755 toneladas) morrerían despois do lanzamento; a isto, suman a captura retida nos buques palangreiros, é dicir, o 20%, 629 toneladas máis, co que en total serían preto de 1.400 toneladas anuais de marraxos mortos, cifra que supera case tres veces o límite máximo aconsellado pola comunidade científica.

Polo tanto, Sims, Queiroz e Mucientes alertan de que as medidas tomadas ata agora pola ICCAT non deterán o declive desta especie. Mesmo se as capturas totais diminúen a 500 toneladas anuais, a probabilidade de que se reconstrúan as poboacións cara o ano 2040 son só do 35%, aumentando ao 54% para cero capturas, detallan. É por iso que, mesmo baixo un acordo de prohibición de capturas de marraxo azul, a súa recuperación, din, será moi lenta.

O certo é que, tal e como alertan os científicos, as poboacións de tiburóns oceánicos están a diminuír como resultado da alta presión pesqueira e a falta de límites e normas internacionais para a súa captura. Sims, Queiroz e Mucientes denuncian unha "inacción dos reguladores", aos que acusan de non seguir os consellos da comunidade científica, como o demostra a falta de acción despois das recomendacións formuladas na reunión da ICCAT. 

"Non esiximos o final da pesca, o que poñemos sobre a mesa é que sexa regulada —e que esta regulación afecte tamén a frotas estranxeiras que pescan en augas internacionais— para que poida chegar a ser sustentable a explotación do marraxo e outras especies peláxicas", detalla Mucientes a Galicia Confidencial.

"A colaboración entre científicos e sector vai por bo camiño e necesitamos que siga así de produtiva, polo ben da sustentabilidade dos recursos", salienta o biólogo galego.

Os asinantes desta carta publicada en Science pertencen á Marine Biological Association británica e Universidade de Southampton, no caso de Sims, e ao CIBIO/InBIO (Centro de Investigação em Biodiversidade e Recursos Genéticos) da Universidade do Porto, nos casos de Queiroz e Mucientes.

O PORTO DE VIGO, NO PUNTO DE MIRA

O marraxo azul é a segunda especie de tiburón oceánico máis capturado, principalmente para o mercado de aletas. E Galicia é un dos seus lugares de destino. En concrerto, o porto de Vigo leva anos no punto de mira de ecoloxistas, científicos e xornalistas estranxeiros polo comercio masivo e sen límites de carne e aleta de tiburón.

Os palangreiros capturan principalmente individuos pequenos, polo que os exemplares xuvenís de marraxo azul representan a maior parte dos desembarques desta especie en Vigo, nada menos que o 94%. Así o constataron científicos franceses, que descubriron que  os exemplares máis grandes que chegan á lonxa viguesa teñen concentracións de mercurio por enriba do límite máximo permitido para o consumo

Os autores deste estudo —investigadores do Institut Méditérranéen d'Océanographie, o Institut Français de Recherche pour l'Exploitation de la Mer e o Littoral Environnement et Sociétés de Francia—, avisan de que "o desembarco de quenllas e de marraxos en Vigo durante a próxima década debería supoñer a implementación de medidas de xestión para a explotación pesqueira sustentable e a conservación destas especies".

Vigo é un dos principais portos no mundo para a distribución de aleta e carne de tiburón, cuxo principal mercado é Asia e, sobre todo, China. Un estudo internacional no que participou o Centro Tecnolóxico do Mar de Vigo (CETMAR) xa advertiu tamén da necesidade de establecer novas cotas de captura para protexer as quenllas no Atlántico Norte ante o risco de sobrepesca, principalmente pola actividade dos buques galegos e portugueses.

Comparte esta noticia
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
Comenta
Comentarios 1 comentario

1 Anonimo

Todo el pescado esra siendo esquilmado y nadie hace nada manda la pela cuando no quede nada despues lloraremos hay que hacer las cosas con sentidiño y no cuando sea tarde pero eso los empresarios peseteros no lo ven y los gobiernos esran muy bien calentando la poltrona