Os menores galegos que beben alcol inícianse aos 13 anos, a primeira borracheira é aos 14 e proban drogas duras aos 15

Os adolescentes galegos que beben alcol inícianse no consumo destas bebidas cunha media de idade de 13,4 anos, teñen a súa primeira borracheira aos 14,5 e comezan a experimentar coas drogas duras arredor dos 15. Así o constata un estudo feito cunha mostra de 3.419 adolescentes entre 12 e 18 anos. Os resultados, segundo os autores do traballo, demostran que a idade de iniciación é menor do que suxire a  Enquisa sobre uso de drogas en Ensinanzas Secundarias en España, ESTUDES, don Plan Nacional sobre Drogas, impulsado polo Ministerio de Sanidade.

O estudo tamén corrobora que quen se inicia antes no consumo de alcol presenta unha maior probabilidade de consumir outras substancias, taxas de consumo de risco tres veces superiores e implícase máis en prácticas potencialmente perigosas.

A investigación desenvolveuse con estudantes de Educación Secundaria Oblrgatoria (ESO), Bacharelato e Ciclos Formativos de grao medio de 37 centros de titularidade tanto pública como privada/concertada das catro provincias, respectándose as cotas a nivel poboacional.

Observouse que 4 de cada 10 adolescentes que probaron o alcol fixérono antes dos 14 anos, do mesmo xeito que sucede co tabaco. A porcentaxe de adolescentes que consomen tabaco e outras substancias é moito maior entre aqueles que se iniciaron antes no consumo de alcol

Os resultados obtidos reforzarían, segundo os investigadores, a existencia dun “circuíto de consumo” no que se poden identificar tres grandes etapas ou momentos. O primeiro deles ten lugar cando os adolescentes empezan a consumir alcol, sendo esta a primeira substancia coa que experimentan (aos 13,4 anos, máis ou menos), inmediatamente seguida polo tabaco (aos 13,6). Aproximadamente un ano despois tería lugar a primeira borrcheira (14,5 anos), estreitamente vinculada á experimentación co cannabis (14,6 anos). Pouco máis tarde (ao redor dos 15 anos) iniciaríanse no consumo doutras substancias ilegais, tales como a cocaína, o éxtase, os alucinóxenos ou as anfetaminas.

Existiría, por tanto, o que os investigadores chaman unha "franxa crítica" na que ten lugar o inicio do consumo das diferentes substancias  psicoactivas, que se sitúa entre os 13,5 e os 15,5 anos, sendo o alcol a primeira substancia coa que adoitan entrar en contacto os adolescentes.

Os autores do traballo subliñan que canto antes empezan os adolescentes a beber alcol, antes comezan a consumir outras substancias.

Comprobouse tamén que a porcentaxe de adolescentes que se implican en numerosas prácticas de risco —pelexas, viaxar cun condutor baixo os efectos do alcol, manter relacións sexuais das que se arrepentiron, accidentes ou lesións— é significativamente maior entre aqueles que comezaron antes a beber.

Os resultados obtidos revelan unha taxa tres veces maior de problemas co alcol entre os adolescentes de inicio temperán, ata tal punto que 7 de cada 10 adolescentes de inicio temperán deron positivo no AUDIT (proba simple de dez preguntas desenvolvida pola Organización Mundial da Saúde que serve para determinar se o consumo de alcol dunha persoa se pode considerar perigoso).

O estudo tamén pon de manifesto a importancia do consumo na contorna e, en especial, do grupo de iguais. Así, os patróns de uso vixentes no grupo de referencia do adolescente estarían a exercer unha importante influencia na idade de inicio do consumo de alcol: a taxa de adolescentes de inicio temperán é 2,31 veces maior cando os irmáns beben alcol e 2,77 veces maior cando os seus amigos se emborrachan.

En calquera caso, os investigadores din que é importante sinalar que a capacidade explicativa destas variables segue sendo reducida, sen que ademais se poida establecer relacións de causa-efecto. Os autores recoñecen que non é posible determinar se os adolescentes que comezan a consumir antes alcol o fan porque os seus iguais tamén consomen ou se, pola contra, teñen máis amigos consumidores por iniciarse antes. Esa, din, é precisamente una das limitacións deste traballo.

Os resultados publicáronse nun traballo titulado "A idade de inicio no consumo de alcol en adolescentes: implicacións e variables asociadas", asinado por Antonio Rial Boubeta, Carmen Barreiro e Patricia Gómez, da Universidade de Santiago de Compostela, e Manuel Isorna, da Universidade de Vigo.