Buscan os restos do exalcalde republicano de Amoedo nunha unha fosa común en Beade
Cástor Sánchez, tiña 42 anos no momento da súa desaparición. Estaba casado e tiña sete fillos. Canteiro de profesión, fora representante dos traballadores nas obras do ferrocarril na zona do oeste de Ourense.
Por E.P. | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 03/04/2019 | Actualizada ás 17:56
A Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH) iniciou as escavacións, nunha zona próxima á igrexa e o actual cemiterio de Beade (Ourense), na que se cre que existe unha fosa común na que estarían enterrados o exalcalde republicano de Amoeiro e un carpinteiro afiliado ao Partido Socialista, supostamente asasinados por un "grupo de falanxistas" en agosto de 1936.
Os traballos de sondaxes arqueolóxicas iniciáronse tras "varios anos de indagacións e recompilación de documentación" e grazas á colaboración dos veciños e ao alcalde de Amoeiro, Rafael Rodríguez.
Nos traballos realizados durante a mañá, ante a presenza de veciños da localidade e persoas de avanzada idade, tratouse de recuperar os corpos das dúas vítimas que, segundo explicou Marco González, representante da ARMH, foron deixados "á entrada do pobo", co que "viña a dicir, quietos todos", en "un terror que se mantivo durante corenta anos", ao ser enterrados nas proximidades da igrexa.
No caso do exalcalde, Cástor Sánchez, tiña 42 anos no momento da súa desaparición. Estaba casado e tiña sete fillos. Canteiro de profesión, fora representante dos traballadores nas obras do ferrocarril na zona do oeste de Ourense e foi presidente das sociedades agrarias en Parada de Amoeiro, segundo explica a ARMH.
Tras irse a Francia en 1919 para evitar represalias pola súa loita obreira, regresou en 1921 e fundou en Parada de Amoeiro a UGT e a Agrupación socialista. Coa Segunda República, foi elixido alcalde en 1931, pero cesado e deportado en 1935. De novo asumiu a alcaldía en 1936. Co golpe de estado do 18 de xullo de 1936 "foi detido o 25 de agosto e asasinado na estrada de Carballiño a Ribadavia, no cruzamento que conduce de Beade a Beariz", segundo a investigación da ARMH.
Pouco antes, os "falanxistas asasinaran a Antonio Pérez Gutiérrez Pinante, na estrada de Amoeiro a Parada" e ambos serían enterrados nunha fosa común extramuros do cemiterio de Beade. Rodríguez Pinante era un carpinteiro afiliado ao partido socialista, do que os únicos datos aos que tivo acceso a Asociación derívanse da acta de defunción atopada no Rexistro civil de Beade, con data do 26 de agosto de 1936 a nome de "un descoñecido". Na data da súa desaparición tiña 32 anos. Nacera en Palmés e estaba casado e tiña dous fillos.
A exhumación está dirixida polo arqueólogo Serxio Castro e o equipo está integrado por voluntarios chegados de diferentes puntos da xeografía, coa colaboración do concello de Amoeiro, localidade de orixe das vítimas.
PROCURA EN OURENSE DE DÚAS MULLERES, UNHA DELAS VIÚVA E CON OITO FILLOS
A ARMH ten programadas outras dúas intervencións este ano en Ourense de fosas do franquismo, para as que xa está a tramitar os permisos necesarios. Unha delas será en Mosteiro de Ribeira, en Xinzo de Limia, onde se buscarán os restos de María del Vallle e Salud Torres Díaz. A primeira, ama de casa, tivera 8 fillos. Simpatizaba e era afiliada ao Partido Comunista. Quedou viúva no ano 1937, o mesmo no que "foi detida e trasladada ao cárcere de Celanova e desta a Bande, de onde foi sacada e asasinada o 29 de outubro de 1937, cando tiña 49 anos".
En canto a SaludTorres Díaz, de Ourense e ama de casa, era delegada da UGT. "Tiña tan só 25 anos cando foi sacada da Prisión de mulleres de Bande, xunto a Lozano e asasinada nunha paraxe coñecida como Lomba de Lamas, en Xinzo de Limia", recolle a ARMH. Os veciños trasladarían os corpos nun carro ao cemiterio que rodeaba a igrexa parroquial de Santa María de Mosteiro onde sería escavado un foso ao que foron arroxadas. En dúas actas de defunción nos rexistros aparecen inscritas como "muller descoñecida" cos números 1 e 2.
A outra intervención, prevista para agosto, sería en Celeiros e nela a asociación pretende exhumar os restos do guerrilleiro antifranquista, Benigno Fraga Pita 'O Alejandro', abatido pola Garda Civil o 28 de abril de 1949. A Asociación de Recuperación de Memoria Histórica continua así coas súas actividades, a pesar, segundo explicou Marco González, de que a última subvención pública que recibiron foi no ano 2011. Desde entón, "todas as intervencións foron grazas á vontade de socios e socias ou de asociacións que fan actividades e doan os beneficios" "É un sinsentido que os dereitos humanos neste país estean cubertos grazas a voluntarios e a persoas que ceden o seu tempo e fan doazóns", criticou Marco González.
