A Xunta accede a subir ao nivel 2 de anticontaminación, pero só porque o Goberno "esixe ese requisito"
Rueda apunta que o fai coa "petición expresa" de que o Executivo central actúe na auga para que os 'pellets' non cheguen aos areais
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 09/01/2024 | Actualizada ás 15:04
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, anunciou que se vai a incrementar a situación 2 o plan anticontaminación (Camgal), que ata agora se atopa en nivel 1 --correspondente a episodio de pequena gravidade--, porque o Goberno central "esixe ese requisito" para traballar no mar para a contención da vertedura de 'pellets' de plástico.
Esta decisión chega na mesma xornada na que Asturias elevou o nivel de alerta a 2 e tras días da Xunta sen subir ese nivel, con reiterados chamamentos do Goberno central a aumentar a situación para achegar a súa colaboración.
A preguntas dos medios de por que se tardou ata este martes en elevar ese nivel anticontaminación, Rueda respondeu: "Están a esixirnos que fagamos isto, parece ser que durante un mes non había por que facelo, cando chegan á praia é cando se dan conta de que se ten que actuar no mar ou polo menos nós dámosnos/dámonos conta". "Esíxesenos ese requisito", aclara. "Se fai falta esa declaración, declaración feita, pero para que fagan este traballo", apostila.
"Estou seguro que se isto fóra noutra comunidade autónoma, en Cataluña, por exemplo, non estarían con estes requisitos que nos están esixindo para activar a súa colaboración", reprochou Rueda. "Estou seguro que despois de ter coñecemento a principios do mes de decembro non tardarían ata o 4 xaneiro en darnos traslado", na "primeira vez" que deu traslado o Goberno central á Xunta, asegura.
Asevera que a "Xunta non ten ningún problema en facelo", en relación co aumento do nivel anticontaminación, pero faino "cunha petición moi expresa" de que o Goberno traballe no mar para "impedir" a chegada dos 'pellets' á costa, posto que "son competencias exclusivas do Estado".
"Pero o que pido é que se faga, hai centos de sacos agora mesmo que non chegaron ás costas, por tanto, é momento de recollelos, polo menos de tentalo, de facer todo posible e agora que está no mar parece ser que vai haber correntes estes días que van permitir facelo todo un pouquiño máis fácil", afirma Rueda. "Espero que a partir de agora fágase e espero que entre todos solucionemos esta cuestión", prosegue.
Remarca que "a maioría" dos 'pellets' "segue no mar". "Recollamos eses sacos no mar antes de que cheguen á costa e en moitos casos rotos, que é o residuo que estamos a ver", razoa o titular do Executivo autonómico.
"Agora empezamos a decatarnos de que tiñan coñecemento de todo isto, con bastante detalle, todo ese detalle dos colectores que caeron, o lugar, todo iso sábeo o Goberno central hai un mes", censura.
PREVÉ AUMENTAR EFECTIVOS DE SER NECESARIO
Rueda sinala que se segue traballando con máis de 200 persoas na recollida de plásticos e seguirase "ata que desaparezan completamente estas boliñas", "este residuo que se está chegando ás costas". Garante que se aumentará o número de efectivos de ser necesario.
Tamén deixou claro que "se coñecerá" o informe encargado pola Xunta no que se detalla que os pellets son materiais non tóxicos. "Estamos a falar dun material utilizado en uso alimentario, iso é o que nos din os informes", deixa claro.
BESTEIRO DI QUE O DECRETOU TRAS A SÚA PETICIÓN
O candidato do PSdeG á Presidencia da Xunta, José Ramón Gómez Besteiro, considerou que o Goberno galego decidiu decretar este martes o nivel 2 porque llo pediron os socialistas. "Pedímolo, esixímolo e demandámolo", sostivo Besteiro, que afirmou que se el fose presidente da Xunta xa convocara o día 13 de decembro un comité de crise no que estivesen representadas as administracións locais, a autonómica e a estatal.
"Non tería ningún problema nesa convocatoria para, entre todos, solucionar inmediatamente o problema, como non o tivo Asturias", sinalou para volver pór en valor a rapidez coa que o Goberno do Principado adoptou a medida. Ademais, volveu a acusar o presidente galego e candidato do PPdeG, Alfonso Rueda, de mentir. "Non lles estou culpando da marea plástica, pero si os acuso de inacción, de soberbia e de mentir, cando tiñan unha alerta da chegada do plástico desde o 13 de decembro", dixo.
O GOBERNO PONSE "AO CHOIO"
A ministra de Transición Ecolóxica e Reto Demográfico, Teresa Ribeira, destacou que, tras o anuncio da Xunta activando o nivel 2 do sistema nacional de resposta pola vertedura de 'pellets', o Goberno ponse "ao choio" en Galicia.
"O equipo da Dirección Xeral de Costas traballa xa cos técnicos do Goberno de Asturias definindo as actuacións de limpeza de pellets. Tras o anuncio da Xunta activando o nivel 2 do sistema nacional de resposta, pómonos ao choio en Galicia", asegurou.
Así o manifestou este martes a ministra nunha publicación na rede social X, recollida por Europa Press, despois de que o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, anunciase que se vai a incrementar a situación 2 o plan anticontaminación (Camgal), que ata agora se atopa en nivel 1 --correspondente a episodio de pequena gravidade--, porque o Goberno central "esixe ese requisito" para traballar no mar para a contención da vertedura de 'pellets' de plástico.
COORDINACIÓN ENTRE ADMINISTRACIÓNS
As organizacións ecoloxistas Amigos da Terra, Ecoloxistas en Acción, Greenpeace, SÉ/BirdLife e WWF pediron máis coordinación entre administracións para facer fronte á "catástrofe" da vertedura de pellets de plásticos nas costas españolas e lamentaron que a reacción da Xunta ante a situación "lembra amargamente á que tivo co 'Prestige'".
As entidades advertiron, nun comunicado, de que esta colaboración é necesaria para resolver este "grave problema ambiental" e que "non se repita un pesadelo na xestión dunha crise" deste tipo. De momento, Galicia, Asturias, Cantabria constataron a presenza dos plásticos e País Vasco prevé a súa chegada.
Respecto diso, criticaron que a Xunta non elevase a situación de emerxencia "que require a situación" ata este martes. "Os protocolos están para aplicarse cando se dan as circunstancias", lembraron, valorar positivamente que agora "se poidan reforzar os equipos de limpeza co novo nivel de alerta tal e como fixo Asturias".
No entanto, denunciaron que "se debería activar urxentemente o plan de continxencia por contaminación mariña accidental ante as primeiras noticias do accidente do buque e a aparición hai case un mes nos primeiros días de tales volumes de microplásticos nas praias galegas".
Ao Goberno galego pedíronlle tamén "rigor científico e transparencia". "Debe contar co asesoramento dos prestixiosos grupos de investigación de contaminación mariña implantados en Galicia", defenderon, para pedir que "non se faga un uso partidista da catástrofe" e "únanse forzas para loitar contra o impacto a longo prazo da vertedura, depurar responsabilidades e reforzar a normativa na produción, transporte e consumo de plásticos".
O GOBERNO TARDOU EN REMITIR O MAIL DOS ARMADORES Á XUNTA
O Goberno central tardou 15 días en remitir á Xunta un mail dos representantes dos armadores do buque Toconao no que se alertaba de que os pellets aparecidos nalgunhas praias galegas poderían ter relación cun dos colectores perdidos por este barco ante as costas portuguesas, e púñanse a disposición das autoridades para liquidar a situación.
Así o recolle un correo electrónico, adiantado polo Debate e ao que tivo acceso Europa Press, remitido desde Salvamento Marítimo á Xunta para trasladar un mail do representante dos armadores do buque proporcionando esta información. A comunicación, por parte do ministerio, apunta que no mar non se deu "ningunha noticia" destes pellets que permitise facer recollida á boia. A continuación, trasladábase a información do representante legal dos armadores, na que se apuntaba de que un do seis colectores perdidos polo buque Toconao fronte á costa portuguesa o 8 de decembro contiña pellets plásticos.
Con todo, o mail do representante legal figura como enviado ao Goberno o 20 de decembro, unha semana despois da localización dos primeiros pellets, mentres que o reenvío que se fai á Xunta do mesmo non se produce ata o 3 de xaneiro. "Tras os labores de inspección destes técnicos, detectouse a presenza de pellets plásticos en diversas praias entre Corrubedo e Porto do Son. Sen ben aínda non se puido comprobar a orixe destes pellets atopados nestas praias, é posible que se correspondan cos pellets que viaxaban no interior do colector caído ao mar", apunta o correo electrónico.
A diverxencia dáse, no entanto, no momento no que o Goberno central e a Xunta tiveron coñecemento da relación entre os pellets que aparecían nas praias e a súa posible orixe, un colector no que viaxaban algo máis de 26 toneladas deste produto dentro do Toconao. O Goberno considera que a Xunta xa o sabía en decembro, cando comunicaron o achado de pellets nas praias. A Xunta, con todo, sostén que nese momento só coñecían a chegada puntual destes elementos e que non foron informados as dimensións da situación ata o 3 de xaneiro, cando o Executivo central lles remitiu unha comunicación dos representantes dos armadores na que se apuntaba este nexo, un correo datado dúas semanas antes.
