Un informe conclúe que nos municipios "non existiu coordinación dos recursos" ante a chegada de ucraínos
O documento elaborado polo Consello de Contas sinala que a execución de medidas resultou na maioría de entidades locais "pouco formal e homoxénea" máis aló do inicio.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 04/03/2024 | Actualizada ás 19:43
O 'Informe de fiscalización 'exprés' das medidas adoptadas polas entidades locais de Galicia para abordar a crise humanitaria provocada pola invasión de Ucraína', realizado polo Consello de Contas, conclúe que nos municipios galegos "non existiu coordinación dos recursos dispoñibles", excepto no da Coruña, "que dispón dunha Oficina propia e dun programa completo de atención inicial, ante a chegada de ucraínos tras a invasión rusa hai dous anos.
En concreto, o texto subliña que o Concello da Coruña asumiu a creación dunha Oficina específica de atención ás persoas que foxen do conflito, a oficina municipal de apoio ao pobo ucraíno (OMAPU)12, e ademais do persoal imputado ao programa, aglutina na súa web todos os recursos dispoñibles para as persoas refuxiadas. Ademais, o documento recolle que a coordinación dos concellos "só podería inferirse da súa participación na convocatoria de axudas coa necesaria adaptación aos requisitos de concesión e xustificación fixados pola Dirección Xeral de Inclusión Social".
"Os programas municipais foron o resultado de coordinar a nivel municipal as iniciativas particulares ou privadas que se produciron nos primeiros meses no marco da atención sociosanitaria de emerxencia", expón o informe. Así mesmo, a análise realizada polo Consello de Contas céntrase nos recursos dispoñibles para as actuacións neste sentido na Federación Galega de Municipios e Provincias (Fegamp) e nas Deputacións por ser "as entidades nas que pivotou desde o primeiro momento o plan estatal de acollida".
En canto ao papel das entidades supramunicipais, o informe destaca que "non existiu de maneira permanente unha coordinación dos niveis de goberno máis aló dunha inicial coordinación" a través do Comité Técnico de Galicia (Cotega), "creado 'ad hoc'", aínda que si apunta que existía un procedemento formal fixado normativamente para a acollida de persoas refuxiadas. Pola súa banda, a achega da Fegamp "reduciuse a unha coordinación inicial no marco do Cotega que non resulta acreditado que se prolongase con posterioridade a maio de 2022".
Tamén no caso das deputacións provinciais, o informe de Contas sinala que participaron "de maneira desigual" na execución do Programa. Neste sentido, que haxa un Centro de Emerxencia na Coruña "repercutiu na existencia dun programa máis relevante", tanto en de a institución provincial como do propio Concello. Do papel das outras tres deputacións, o documento indica que é "pouco relevante en importancia cuantitativa", polo que a súa repercusión "pode considerarse mínima".
RECOMENDACIÓNS
Tras estas conclusións, o informe de fiscalización do Consello de Contas expón unha serie de recomendacións tanto aos municipios como á Fegamp ou ás deputacións. En concreto, aos concellos recoméndalles participar activamente na coordinación do Programa de acollida de persoas refuxiadas, "asumindo as medidas e protocolos propostos e implementando a análise dos datos e a execución de medidas homoxéneas no escenario a medio prazo con custos estándares para garantir unha planificación racional dos recursos e poder propor melloras ou adaptacións eficientes".
No caso da Fegamp e o Cotega, tamén propón asumir a análise dos datos e a proposta coordinada das medidas no escenario a medio prazo para garantir unha planificación racional dos recursos e poder propor melloras ou adaptacións eficientes.
Para as deputacións, a recomendación pasa por reforzar o seu papel e implicación nas reunións de coordinación, "trasladando aos concellos da súa provincia os protocolos e recursos dispoñibles para unha mellor xestión".
ENTIDADES PRIVADAS
Por outra banda, segundo se pode recoller no informe, verificouse que as medidas que xurdiron das propostas ou accións de entidades privadas ou particulares "adoecen en moitos supostos, ano e medio despois, da formalización e tramitación administrativa dos instrumentos xurídicos precisos". Isto, continúa o texto, "pode provocar situacións de pouca seguridade xurídica, ou a prolongación no tempo de situacións de interinidade ou alegalidad só asumible nos primeiros momentos da emerxencia".
Por iso, o Consello de Contas recomenda ás entidades que as medidas nas que se inclúa a participación de entidades privadas ou particulares deben estar previstas inicialmente mediante protocolos ou convenios para a xestión/colaboración en situacións de emerxencia humanitaria. De non estar previstas con carácter xeral, deben "formalizarse" canto antes, "evitando situacións carentes de instrumento xurídico habilitante para colaborar coas administracións públicas".
EXECUCIÓN DAS MEDIDAS
Así mesmo, o informe sostén que a execución de medidas resultou, "excepto nos supostos das entidades locais de maior poboación, pouco formal e homoxénea máis aló das primeiras datas".
Nesta liña, manifesta que o emprego de contratos menores e a concesión de axudas moi reducidas no tempo foi a práctica habitual durante o período analizado. Ademais, a licitación de emerxencia non foi acoutada no tempo e obxecto de acordo coa normativa vixente e continúan vixentes actuacións que deberían haberse actualizado e normalizado por un procedemento de provisión ordinaria.
En canto aos custos nas actuacións realizadas, Contas conclúe que "resultan dispares", non tanto polas diferentes actuacións acometidas polas distintas entidades locais, "senón mesmo en actuacións análogas". Tampouco se acreditou/detectou nos expedientes e actuacións analizadas no informe a comprobación da posible concorrencia de axudas para evitar o dobre financiamento, tanto nas entidades que xestionan ou colaboran nos programas como nas persoas beneficiarias das actuacións.
