Palabra de mestre ferrador

Antonio Pérez Gregorio ten 94 anos, vive na Cañiza e dedicou 72 anos da súa vída ao oficio de ferrador de gando equino e bobino. Agora, Antonio é o protagonista do documental "Mestre Ferrador", no que narra a vida e a arte do seu oficio no seu propio taller. Quen lle dá voz é o doutorando Fernando Groba, da Universidade de Vigo, quen presentou este sábado, na Cañiza, esta peza audiovisual.

Ao longo de 40 minutos, Antonio Pérez narra a súa experiencia como ferrador, oficio ao que se dedicou dende que tiña 14 anos de idade. Antonio detalla a súa técnica de ferraxe, a súa vida militar como ferrador, as diferenzas entre as ferraduras que el facía (incluso ortopédicas) e as industriais, os problemas e virtudes dos cascos dun cabalo de Pura Raza Galega e mesmo o funcionamento e partes da fragua, informa María del Carmen Echevarría.

“Eu coñecía a Antonio había moitos anos. Meus pais tiñan un bar e tiñan cabalos. El ferráballe os cabalos que tiña meu pai e os dos veciños, que se apuntaban ao saberen que viña o ferrador. Así e todo, eu era un cativo, o tempo pasou e había moitos anos que non sabía nada del”, explica Fernando Groba, doutorando de segundo ano do programa de Estudos Lingüísticos da Facultade de Filoloxía e Tradución da Universidade de Vigo, 

Tras anos sen ter ningún contacto, Fernando e Antonio reencontráronse hai uns meses cando o futuro doutor volveu á Cañiza a facer unhas entrevistas para a súa tese sobre terminoloxía e lexicoloxía equina en galego. “Un mozo díxome que se quería saber palabras sobre cabalos, burros e mulas, que tiña que falar co ferrador, que aínda andaba por alí. Conseguín localizalo e fun dúas tardes falar con el para recadar toda a información que puidese resultar interesante para a miña tese”, explica Fernando Groba no diario da Universidade de Vigo.

Estrea e Petelo de Ouro

Así, contactou co director técnico da Asociación de Criadores de Cabalos de Pura Raza Galega, Antón Vázquez Corral, para convidalo a valorar o testemuño daquel home de 94 anos, que ferrou desde que tiña 14 anos, que foi mestre ferrador durante o servizo militar, que forxaba as súas propias ferraduras pola noite e colocábaas polo día e que chegou a pór 120 nunha soa xornada. En menos de dous meses comezou a gravación do documental "Mestre ferrador", que este sábado 5 de marzo se presentará nun acto, no que o Concello de A Cañiza fará entrega do Petelo de Ouro a Antonio Pérez, que tamén será nomeado Cañicense Exemplar.

Como estudoso da terminoloxía e lexicoloxía equina en galego, Groba pronto tivo claro que non podía deixar morrer un testemuño tan interesante para o mundo equino e cultural galego. "Cun home con tanta sabedoría e cun lugar que escondía tanta historia, era unha verdadeira mágoa deixalos desaparecer”, explica o filólogo. Pero máis aló do relato de Antonio Pérez, ao longo do seu itinerario de entrevistas para a tese, Fernando Groba asegura que atopou moita xente verdadeiramente interesante “con historias que revelan a importancia que tivo e ten o sector equino en Galicia”. 

En canto ao proceso de gravación de Mestre Ferrador, Groba explica que o tempo transcorrido entre o primeiro contacto con Antonio e o inicio foi de case dous meses, un tempo que aproveitou para, entres outras cuestións, procurar un bo cámara a un bo prezo e ensinarlle o lugar e valorar todo o necesario para unha gravación óptima, preparar a entrevista, etc.

Para Antonio poñerse, aos seus 94 anos, por primeira vez diante dunha cámara foi toda unha experiencia, “aínda que algo desconfiado ou reservado, amosábase disposto a colaborar e en moi boas condicións físicas e mentais”, explica Fernando. Esa actitude, sumada á habelencia do cámara e unha boa organización fixo posible precisar só dunha tarde de rodaxe “para recoller todo aquilo que considerabamos interesante”.

O documental, que foi codirixido e coproducido por Fernando e Antón Vázquez, contou coa produción executiva da Asociación de Criadores de Cabalos de Pura Raza Galega.