Artigos de Xosé Glez.

Premios á etiquetaxe en lingua galega

Hai vinte anos constituíuse en Esposende, Ribadavia, a Asociación Álvaro das Casas, no pazo familiar de Álvaro das Casas, unha figura senlleira na dinamización galeguista no primeiro terzo do século XX. Foi o creador da asociación xuvenil “Ultreia” que chegou a aglutinar máis de dous mil afiliados.

Actos académicos en Mondariz

“Fala galego porque … pensa en galego!”. Este é o texto que que o artista ponteareán Vidalés Tomé lle puxo a unha caricatura súa de Enrique Peinador Lines, tocado cunha monteira, publicada nos anos vinte do século pasado. A min pareceme un retrato moi acaído do pensamento galeguista do empresario máis emblemático de Galicia que rexía os destinos do Balneario de Mondariz e da embotelladora de augas mineromedicinais.

O plurilingüísmo do Estado español

No ano 1981 o catedrático de dereito administrativo, que entón foi Ministro Adxunto ao Presidente do Goberno español, tivo que responder en sede parlamentaria a unha pregunta que lle formulara o senador Francesc Ferrer. A súa intervención chamou a atención por se anticipar con acertada interpretación do estipulado pola Constitución que di que “a riqueza das distintas modalidades lingüística de España, un patrimonio cultural que será obxecto de especial respeto e proteción” (art. 3.3. da Constitución). “Ninguna lengua podrá ser marginada por el Estado”, afirmaba o ministro.

No día da Patria Galega

O día 25 de xullo trae ao meu maxín vellas lembranzas do comezo das primeiras convocatorias do Día da Patria Galega en tempos da ditadura franquista, e dos inicios da miña militancia no galeguismo, que ten unha data: o 25 de xullo de 1965 na chamada Misa de Rosalía celebrada en San Domingos de Bonaval. Foi a primeira vez que tal acto litúrxico se realizaba en lingua galega na historia de Galicia. Ali estiven de axudante do Padre Seixas, que oficiaba o acto litúrxico.

Xuíces honorarios do Couto Mixto 2023

Queixouse algunha vez don Ramón Otero Pedrayo de que non se traballasen a rego tanto os arquivos galegos como os de fóra de Galicia. Tiña o convencemento de que neles estaba adormecida boa parte da memoria histórica.

Levar o Estatuto de Autonomía ás empresas

Na Italia dos anos sesenta do século pasado, o goberno lanzou unha campaña dirixida a “introducir a Constitución nas fábricas” coa pretensión de garantir os dereitos individuais dos traballadores; procedendo, ao tempo, a unha limitación paralela dos exhorbitantes poderes do empresariado. Unha medida que o Estado español non promoveu despois de ser promulgada en 1978 a Constitución.

XIV Asemblea da Irmandade Xurídica Galega

Na fraseoloxía galega hai unha mostra moi acaída para o que aquí vou comentar. Díse dunha muller ou dun home que están feitos de cerna para cualificalos como rexos, persoas con principios.

Vieiro da Franqueira, tradición e galeguismo

A Lei do Patrimonio Cultural de Galicia do 4 de maio de 2016 dedícalle algúns artigos á protección dos camiños ou vieiros de valor cultural que cruzan a nosa xeografía. Todos eles foron estudados por diversos autores e autoras.