Homenaxe ao doutor Sixto Seco

Cando o correlixionario e amigo Luís Soto Fernández, fundador da UPG, puido volver do exilio mexicano, facíao todos os anos pola primavera. Acudía sempre a recollelo ao aeroporto. Camiño da súa natal Vilanova dos Infantes, faciamos unha parada na igrexa conventual de Celanova. Alí, escenificaba un coidadoso ritual que consistía en recitar uns versos que Curros Enríquez lle escribira ao demo. Alzaba o brazo, e a viva voz dicía: !Salve, meu vello amigo/rival d´o Eterno, loitador antigo,/ protesta viva contra a forza bruta!/. Eu téñoche cariño/ Non te topei xamais n-o meu camiño/sin quitarche ó chapeu para darch´os días/mentres outros católicos ben fartos/de toparte como eu,quítanche os cartos/para con eles mercar capellanía”.

Os premios Peña Novo no Castelo de Soutomaior

A falta de autoestima de moitos galegos e galegas lévaos a seren protagonistas de comportamentos esperpénticos. Contoume o maxistrado Xosé Xoán Barreiro Prado, presidente da Sección 2ª da Audiencia Provincial de Pontevedra, que en todas as vistas orais e sentenzas utiliza a lingua galega, como en máis dunha ocasión tivo que pararlles os pés a algúns suxeitos que prestaban declaración ao manifestaren o atrevemento de de dicir que non eran galegofalantes, pretendendo con esta argallada impoñer o uso da lingua castelán no proceso xudicial. Pero vostede será galegoescoitante, non si?, preguntáballes. Daquela limítese a facer uso do seu dereito a utilizar calquera dos idioma cooficiais en Galicia, que eu fareino no meu, en galego.

Couto Mixto, unha república rescatada

Efectivamente, tal como afirmamos no enunciado desta colaboración, aquela institución xurídica e territorial, que elixía os seus cargos representativos por sufraxio universal en tempos de monarquías absolutas, semellaba ser unha lenda. Coa decida intervención duns amigos evitamos que o que podería derivar nun conto da tradición oral é hoxe unha páxina histórica na súa acepción canónica.

XV Asemblea da Irmandade Xurídica Galega

Hai trinta e cinco anos a Asociación de Funcionarios para a Normalización Lingüísticos constituíu un grupo de xuristas que co decorrer do tempo habían ser figuras senlleiras na utilización do noso idioma nos usos xurídicos. Tres delese faleceron desgrazadamente en distintos meses de 1989. Daniel García Ramos, maxistrado do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia foi o primeiro que utilizou a lingua galega na vista oral do procedemento, incluída a sentenza, que xulgaba a un exvicepresidente da Xunta de Galicia. Anos antes, en tempos da Audiencia Territorial, Claudio Movilla Álvarez, maxistrado da Sala do Contencioso-Administrativo foi o relator da primeira sentenza ditada en lingua galega en 1984 despois de estar proscrita durante catro séculos; e o maxistrado Orencio Pérez González, un exemplo de coherencia lingüística, mentres foi titular do Xulgado de 1ª Instancia e Instrución número 5 de Vigo.

As mentiras do relato da transición democrática

Oscar Alzaga ,que foi deputado da UCD, é autor dun libro titulado “La conquista de la transición, 1960-1978)”, no que narra curiosas vicisitudes política daqueles anos tan convulsos. Foi un período histórico nos que os desmáns protagonizados pola Brigada Política-Social encargada de reprimir á oposición provocaron centos de mortos a mans das forzas represivas e organizacións parapoliciais.

Para sermos máis nós

Sendo xuíz na vila d´A Estrada don Fermín Bouza Brey tomou a decisión de estudar unha segunda carreira, Filosofía e Letras. Foi o primeiro alumno da Universidade de Santiago de Compostela que fixo o exáme escrito en lingua galega en 1931. Enumerar outros exemplos sobardaría o espazo concedido para a publicación deste artigo.

Precursores da conciencia galega

Cando se fala do asociacionismo cultural galeguista en tempos do franquismo hai que reparar obrigatoriamente na Asociación Cultural de Vigo. Unha entidade que foi senlleira nun tempo nas as homónimas – “O Galo”, en Santiago; “Auriense”,en Ourense, “Amigos da Cultura”, en Pontevedra e “O Facho” na Coruña- tiñan unha programación excesivamente culturalista, de baixa intensidade.

Galeguización dos concellos

Promulgada a Lei de Normalización Lingüística en 1983, a Asociación de Funcionarios para a Normalización Lingüística (AFNLG) considerou oportuno mobilizar as novas corporacións locais para chegar a un pacto galeguizador. Para conseguir o obxectivo argallouse unha convocatoria á que acudiron 197 rexedores municipais.