O Consello de Estado avala as multas da lei galega de saúde sobre a vacinación contra a COVID

O informe do Consello de Estado é preceptivo, pero non vinculante, para que o Goberno eleve ao TC un recurso de inconstitucionalidade, para iso conta cun prazo tres meses desde a súa publicación no DOG o 26 de febreiro de 2021 (é dicir, ata o 26 de maio de 2021).

Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 08/04/2021 | Actualizada ás 17:00

Comparte esta noticia

O futuro da reforma da lei de saúde galega estará condicionado nas próximas semanas polo anuncio do Goberno de recorrer ante o Tribunal Constitucional algúns dos preceptos apoiándose nun informe do Consello de Estado que, con todo, só avala ao Executivo de Pedro Sánchez nun dos apartados concretos que foron cuestionados.

Así, o órgano consultivo, que tivo que emitir un informe de "urxencia" sen que os motivos para a pésa fosen xustificados --recrimina o Consello de Estado no seu ditame ao Goberno central--, apoia que sexa o Tribunal Constitucional (TC) o que disolva as dúbidas acerca de se a lei galega de saúde excede os límites en asuntos como a vacinación obrigatoria. Con todo, avala os aspectos sancionadores.

O informe do Consello de Estado é preceptivo, pero non vinculante, para que o Goberno eleve ao TC un recurso de inconstitucionalidade, para o que conta cun prazo tres meses desde a súa publicación no DOG o 26 de febreiro de 2021 (é dicir, ata o 26 de maio de 2021). O Executivo central ten "o privilexio constitucional" de paralizar esta lei co recurso ante este tribunal, xa que se "suspenden automaticamente" os preceptos impugnados de forma "cautelar".

A idea inicial era recorrer tres aspectos: as medidas preventivas (é dicir, as cuestións a regular), a adopción das medidas preventivas ('o modus operandi' para executar as medidas) e o réxime de sancións (en varios artigos e, especialmente, no referido a as multas por incumprimentos das medidas que o Goberno central cuestiona).

O Consello de Estado aprecia que é pertinente interpor recurso de inconstitucionalidade --ou como di textualmente, "existen fundamentos xurídicos suficientes"-- a un dos apartados concretos, o relativo ás medidas. Literalmente, sinala: cabe este recurso ao apartado cinco do artigo único da Lei da Comunidade Autónoma de Galicia 8/2021, de 25 de febreiro, no relativo ao apartado 2 do artigo 38 que introduce na Lei 8/2008, de 10 de xullo, de Saúde de Galicia.

"QUE DI O APARTADO CINCO?"

O apartado cinco introduce un artigo 38 á lei de saúde galega con dous apartados, dos cales, o Consello de Estado avala que se recorra a segunda parte, como se mencionou. Esta 'segunda parte' fala de medidas preventivas de recoñecemento, tratamento, hospitalización ou control cando haxa un perigo para a saúde da poboación.

E para iso, ademais doutras medidas xerais, establece que se poderán adoptar medidas de control das persoas enfermas, como o illamento domiciliario (actualmente os confinamentos das persoas que están contaxiadas polo coronavirus), o internamento nun centro hospitalario ou o illamento ou internamento noutro lugar adecuado para tal fin.

Entre o sete principais desta 'segunda parte', tamén recolle medidas de control para persoas que estivesen en contacto con persoas enfermas (como actualmente os illamentos de contactos positivos); ou o sometemento a medidas profilácticas de prevención, incluída a vacinación ou inmunización.

Este apartado da lei tamén habilita medidas de control da "contorna inmediata" das persoas enfermas ou que estivesen en contacto con elas, así como de "zonas afectadas" (lugares xeográficos), o que pode levar, por exemplo, a limitación de mobilidade ou circulación (como foron os peches perimetrales de cidades ou áreas sanitarias) ou restricións ás agrupacións de persoas (como o límite nas reunións, tal e como está vixente neste momento en Galicia).

O CONSELLO DE ESTADO MATIZA O RECURSO PRETENDIDO

O Consello de Estado pon o acento, especialmente, no aspecto da vacinación. Sobre iso, o informe di que "debe de ser analizada, e no seu caso cuestionada, sobre a base da repartición competencial entre o Estado e as comunidades. É dicir, apoia que elevar esta cuestión ao TC.

Por contra, vén avalar aspectos como a limitación de mobilidade, xa que, advirte, aínda que non está recollida na lei orgánica 3/1986 (a lei estatal que serve de marco legal para o desenvolvemento das normativas autonómicas), é "indubidablemente una das medidas oportunas para o control dos enfermos, das persoas que estean ou estivesen en contacto cos mesmos e do medio ambiente inmediato".

Neste sentido, lembra que o propio Consello Interterritorial do Sistema Nacional de Saúde (CISNS) estableceu medidas de confinamento perimetral autonómico que, con algunha excepción, foron ratificadas polos tribunais superiores de xustiza.

Así as cousas, analiza que a lei galega acouta as restricións á "contorna inmediata" dos enfermos e zonas afectadas "nos termos" da lei orgánica estatal. "Non contempla a adopción de medidas de limitación ou restrición da circulación dun alcance máis xeral que serían propias, polo seu maior grao de afectación dos dereitos fundamentais e liberdades públicas, da declaración do estado de alarma", engade respecto diso deste punto concreto que o Goberno prentendía recorrer ante o TC.

Por último fai mención a unha terceira medida do xa mencionado apartado cinco, no referido a as restricións de agrupacións de persoas. Por unha banda, constata que as medidas que a lei galega establece "non parece que sexan diferentes" das que xa se adoptaron e seguen no último ano de pandemia.

Pero matiza que o relevante é se, desde o punto de vista constitucional, as comunidades poden desenvolver a lei estatal para incluílo na lexislación autonómica. Neste sentido, o Consello de Estado sostén que hai materias sobre dereitos fundamentais e liberdades que deben reservarse ao Estado para garantir, entre outras cuestións, que "sexan adoptadas por unha maioría cualificada e constitúan un mínimo común denominador en toda España".

En conclusión, o órgano consultivo mantén que a lei estatal contén "unha regulación en extremo xenérica" en canto a medidas especiais en saúde pública limitativas de dereitos fundamentais e liberdades públicas. E engade que "non efectúa remisión algunha ao lexislador autonómico", aínda que "debe terse en conta" que se aprobou hai case 40 anos.

REFORMA DA LEI ESTATAL

No seu ditame, o Consello de Estado reprende ao Lexislativo galego pola exposición de motivos da normativa. Aínda que acepta que "a lexislación sanitaria estatal non contén seguramente os mecanismos adecuados para facer fronte a unha crise desta envergadura", advirte que "a inclusión de consideracións desta natureza nunha lei autonómica de saúde pública non se compadece nin coa vocación de xeneralidade que se lle presume, nin co obxecto da súa regulación".

Con todo, o Consello de Estado "suxire" a necesidade de reformar o a lei estatal: "Con independencia da procedencia da interposición de recurso de inconstitucionalidade nos termos sinalados, a análise da cuestión debatida permite ao Consello de Estado suxerir que o contido da Lei Orgánica 3/1986 podería estar necesitado dunha adecuación lexislativa que lle achegue maior detalle e concreción", unha demanda reiterada da Xunta que preside Alberto Núñez Feijóo.

O obxectivo, engade o ditame, sería "proporcionar ás autoridades sanitarias competentes o mellor marco xurídico posible para afrontar as situacións presentes e futuras de risco grave para a saúde pública". Finalmente, observa fundamentos para levar ao TC o artigo 38 da lei de saúde galega (ou mencionado apartado cinco), pero entende que os requisitos para adoptar as medidas (artigo 38 ter ou apartado sete) e o réxime específico de infraccións e sancións (apartados do 12 ao 15 ou artigos 41 bis ao 44 bis) "non parecen contrarios á orde constitucional".

Vacinación cotra a covid-19 no Hospital Marítimo de Oza / M. Dylan - Europa Press.  / Europa Press
Vacinación cotra a covid-19 no Hospital Marítimo de Oza / M. Dylan - Europa Press. / Europa Press

Comparte esta noticia
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
Comenta