Case un de cada catro nenos galegos estaban en 2022 en risco de pobreza e exclusión social

Case o 25 % dos nenos galegos (o 24,9 %) estaban en 2022 en situación de pobreza e/ou risco de exclusión social (taxa Arope), unha cifra que baixa desde 2021, cando se rexistrou un 31,7 % (6,7 puntos menos). Segundo o estudo presentado este venres polo presidente da Plataforma da Infancia, Ricardo Ibarra, e o presidente da Plataforma de Organizacións de Infancia en Galicia, Xesús Vila, 'Análise da enquisa de condicións de vida con enfoque de infancia 2023', tras a baixada do ano anterior, en 2022 atopábanse nesta situación un total de 93.000 nenos.

Con esta cifra, Galicia é a quinta comunidade con menor taxa de pobreza e/ou exclusión social na infancia do país, que rexistra unha media de 32,2 %. Ibarra contextualizou o dato galego co estatal, xa que España é o terceiro país europeo con maior taxa Arope infantil. "Unha realidade especialmente alta cando a media da Unión Europea é dun 27,5 %", sinalou. Con todo, tamén matizou que a comunidade parte dunha renda media por unidade de consumo máis baixa que a nacional, uns 18.093 euros, (1.067 euros menos que a media estatal) e que é unha das rexións con menos nenos do país.

8,5 % DE MENORES GALEGOS EN POBREZA SEVERA

No que respecta á taxa de pobreza infantil (un dos indicadores da taxa Arope xunto á carencia material e baixa intensidade laboral), a galega é do 20,9 % en 2022, "o rexistro máis baixo de toda a súa serie histórica e a quinta máis baixa de España". En termos absolutos, isto supón máis de 78.000 menores.

Onde tamén son mellores os datos autonómicos que os estatais é en canto a pobreza infantil severa. En 2022, o 8,5 % dos galegos menores de 18 anos atopábanse nesta situación. É a terceira autonomía na que máis descendeu a pobreza severa infantil, en 4,5 puntos, o que contrasta coa diminución de 1,4 puntos da media nacional (no 13,5 %). "España xa pasa a ser o primeiro país na taxa de pobreza infantil, os últimos datos de Eurostat reafirman esta realidade", indicou Ibarra.

O informe analiza tamén outro parámetro da taxa Arope, a carencia material severa (comer carne ou peixe polo menos cada dous días ou non poder manter a vivenda cunha temperatura adecuada, dúas do nove parámetros que se analizan e dos que se teñen que cumprir catro para entrar na devandita situación). Aquí, Galicia é a quinta autonomía con menor carencia severa, cun 7,5 % dos menores, fronte ao 10,1 % estatal.

Sobre isto, destaca que a galega é unha das poucas comunidades que consegue reducir a taxa, fronte ao aumento da media nacional. Máis pormenorizadamente, os responsables destacaron que un 19,1 % non poidan permitirse unha vivenda cunha temperatura adecuada ou que o 38,7 % non poida gozar dunhas vacacións polo menos unha vez ao ano.

GRAN CAPACIDADE DE RECUPERACIÓN DE GALICIA

Tras presentar todos os datos, Ricardo Ibarra expuxo algunhas das conclusións que a plataforma sacou tras realizar o informe. Entre elas, destacou que Galicia presente datos inferiores aos da media nacional en todos os indicadores que forman a taxa Arope, así como a súa capacidade de recuperación.

Tras o 2020, o peor dos anos máis recentes, con "importantes incrementos" de todos os valores, en 2022 "logrou descender os seus valores por baixo da media nacional e situarse entre as rexións con menores taxas de pobreza e/ou exclusión social". O mesmo apuntou en canto á pobreza severa infantil. Durante a pandemia, esta taxa chegou a alcanzar o 14,5 %. "Con todo, en 2022 os datos lograron unha diminución de 4,5 puntos, o que contrasta co descenso de 1,4 puntos do conxunto do país", destaca.

MÁIS APOIO A FAMILIAS MONOPARENTAIS

Pola súa banda, Xesús Vila profundou nas recomendacións que desde a Plataforma de Organizacións de Infancia de Galicia propoñen ás administracións para mellorar a situación. Primeiramente, o presidente da plataforma galega quixo destacar o impacto de medidas como o Ingreso Mínimo Vital ou os Erte para reducir as taxas tras a pandemia, "que foi desastrosa". "Por iso, animamos ás administracións a que manteñan estas políticas e que se perfeccionen e melloren para que cheguen a estes sectores de poboación", remarcou.

Tamén citou medidas autonómicas como a Tarxeta Básica ou a gratuidade da escolarización na etapa 0-3 anos, facendo especial fincapé no papel da Xunta, dado que as competencias en política social están transferidas ás comunidades. Tal e como detallou, desde a plataforma piden un Plan de Apoio ás familias monoparentais para facer fronte aos "elevados" índices de pobreza que padecen (o 82 % están encabezados por unha muller), así como apoiar especificamente ás familias con nenos e adolescentes a cargo con algún tipo de discapacidade.

Consideran conveniente tamén promover no ámbito educativo recursos e medidas para compensar as desigualdades sociais, mediante a posta en marcha dun plan de choque para loitar contra o abandono e fracaso escolar. Nesta liña, pon o foco na adquisición de libros de texto, o acceso a actividades extraescolares e a aceleración da tramitación de bolsas de alimentación para familias de baixos ingresos con fillos a cargo.

"IMPRESCINDIBLE" ACCEDER A UNHA VIVENDA DIGNA

Solicitan tamén unha maior atención aos nenos que viven en zonas rurais e aos ao redor de 2.000 menores tutelados pola Administración, "que son máis vulnerables". Neste sentido, propoñen incrementar o cociente dun técnico por 30 nenos nos equipos técnicos menores da Xunta, co obxectivo de dar unha atención máis individualizada aos nenos e adolescentes sen apoio familiar tutelados.

Por último, Vila incidiu en impulsar medidas de acceso a unha vivenda "digna, adecuada e accesible", que considera "imprescindible". Piden a creación dun parque básico de emerxencia, multiplicar por tres o parque público de vivendas en aluguer social e realizar liñas orzamentarias e procedementos para a prevención de desafiuzamentos.