Demasiada información

Teño prevención de ceder á tentación de levar todo a reciclar sen ler antes cada folla, xa que pode estar escondido algo esencial entre todo ese océano de letras. Pero tal vez me equivoque. No artigo de libre acceso “The Evolution Of Simplicity” do 3 de novembro de 2015 aparecido no New York Times comentábase a noción de volver a unha vida máis sinxela. Para facelo, contaba o autor David Brooks que xa alguén propuxera, por exemplo, sacar tódolos libros que posuímos dos estantes e poñelos no chan, para a continuación devolver aos mobles só aqueles volumes que consideramos imprescindibles e desfacerse dos demais. Tamén no Feng-Shui se contempla unha pureza semellante cando se trata de organizar e decorar un fogar.

 

Unha idea algo desesperada que me anda a voltas pola cabeza non me acaba de convencer: consiste en ler vinte páxinas de cada novo libro e deixalo se non engancha. É inxusto, seguro, porque hai libros que cobran verdadeiro interese máis adiante.

 

No mundo en que vivimos estamos suxeitos a unha grande saturación, de imaxes e mensaxes por mencionar dous casos. Todo o mundo é sabio e cada día aparecen compartidas numerosas perlas de pensamentos que non sería doado refutar. En canto ás fotos, lembrades cando se usaban rollos de 12, 24 e 36 fotografías? Dábamos un valor extraordinario a cada instantánea. En contraste, agora sácanse centos de fotos no mesmo día co teléfono móbil e expándese tanto o campo das posibles emocións que estas adelgazan e case desaparecen. A proliferación de “selfies” ou autorretratos é un claro indicador do narcisismo rampante que nos desfigura e nos resta misterio.

 

Caemos moitos nas redes da tecnoloxía. O sensacional portal de YouTube é un castigo e unha bendición. É bo porque de repente temos acceso a unha infinidade de películas e vídeos musicais, educativos, informativos e de creación, pero cal é o resultado? Tristemente, comprobamos por exemplo que en cancións sacadas “do fondo do barril” – descartes, tomas inéditas e gravacións en directo – algúns artistas antes adorados adquiren unha capa mortífera de banalidade e lixeireza de cascos. O mesmo sucede vendo a estulticia ou perversión de figuras públicas perdendo os papeis en diversas situacións.

 

Tamén chama a atención un fenómeno que se podería chamar hiper ou macro sensibilización. Os nosos antepasados non tiñan os medios de comunicación que lles informasen de tódalas traxedias que acontecen no planeta. Nós vemos todo, con frecuencia case en tempo real, e por enriba con imaxes a causa dos móbiles. Así, non é raro que nun mesmo telexornal se vexan asasinatos e mortes gravadas en directo, bombardeos, e cobertura de desastres e iniquidades terroristas. O resultado é un paradoxo: creación de morboso espectáculo a costa do tráxico, desconfianza e racismo soterrado e en suma unha gradual anestesia diante da dor dos semellantes.

 

No seu disco do ano 1981 titulado “Ghost In The Machine” ou O espírito na máquina, o grupo The Police tomaba inspiración do libro homónimo publicado polo pensador Arthur Koestler en 1966 que trata sobre a deshumanización que pode provocar a tecnoloxía. No tema “Too Much Information” o cantante e compositor Sting advertía: demasiada información correndo polo meu cerebro / demasiada información que me leva á tolemia. Estaba sendo visionario como Koestler.

 

A miña propia mensaxe neste artigo ten que ver con ese disco e con algo que me pasou un par de semanas atrás: espertei de noite sentindo que non podía respirar nin pola boca nin polo nariz. Pensei que chegara o momento do meu fin, sentino máis real que nunca, e lembro que non me veu á mente unha sucesión de flashes da miña vida, senón unha  única reflexión: que é o que deixo detrás de min e que cousas merecen o meu tempo, que debo conservar? Dende ese horrible instante, tendo a pensar que é preciso buscar os espíritos de entre as máquinas e a virtualidade e haberá que centrarse nas persoas, nas obras, nos obxectos e nos lugares que son máis próximos á alma, perdendo pesos e volvendo a respirar dentro do spiritus mundi e deixándose levar - como dixo esta semana o filósofo Ignacio Castro en Pontevedra – por esa especie de Virxilio para Dante, esa guía valiosísima que é a nosa propia intuición.