Reaccións incendios: A UE avisa de que a Xunta non efectuou traballos na maior parte das devasas contra os lumes

Un informe do Tribunal de Contas da Unión Europea (UE), publicado o 11 de xuño de 2025, avisou de que, en 2024, a Xunta de Galicia só tiña previsto efectuar traballos en menos dun terzo de todas as devasas existentes, que o mesmo documento indica que se deben manter cada tres anos.

Así o recolle o Informe Especial sobre financiamento da UE para loitar contra os incendios forestais, que avalía a maneira en que a Comisión e os Estados membros fixeron uso do financiamento da UE para abordar a prevención, a preparación e a restauración fronte aos lumes. Respecto de Galicia, o documento tamén afirma que, desde 2018, o orzamento de prevención tanto da Comunidade como de Andalucía foi maior que o de resposta e restauración. "En Galicia e Andalucía non se limitan a apagar lumes", recoñece.

O eurodeputado socialista Nicolás González Casares rescatou este documento en plena vaga de incendios en Galicia, que castiga especialmente á zona de Ourense. Para el, segundo sinala unha nota de prensa, pon "negro sobre branco" o que leva "anos" denunciando a súa formación. "A Xunta de Galicia non está a garantir a sustentabilidade das medidas de prevención e vive instalada na mentira e a propaganda", asegura o eurodeputado.

RUEDA DI QUE AS AXUDAS CHEGARÁN ESTE SÁBADO

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, avanzou que as axudas post incendios publicaranse "de maneira inmediata" este sábado "se é posible" para que os damnificados pola vaga de incendios en Galicia "poidan empezar a facer as súas solicitudes" e "comezar a recibir as axudas canto antes".

Fíxoo este martes en declaracións a medios fronte ao Centro de Coordinación Operativa Integrada (CECOPI) en Ourense, e lembrou, ademais, que a Xunta celebrará este venres un "consello extraordinario" para aprobar as axudas que estarán dirixidas tanto ao sector vitivinícola como a vivendas e a prevención.

O máximo mandatario galego indicou que, este venres, a Xunta "tentará ter" unha "aproximación" ao número de vivendas danadas, en base aos datos achegados polos municipios afectados que "son os que mellor coñecen as situacións". "O venres non teremos un diagnóstico exacto, pero tentaremos que se achegue o máximo posible, pero para xa ter unha valoración máis exacta terá que pasar un pouco de tempo máis", engadiu.

Por outra banda, Rueda avalou as medidas propostas este luns polo residente do Partido Popular (PP), Alberto Núñez Feijóo, á vez que considerou "fantástico" ter "máis controlados" aos pirómanos.

"A proposta de telos canto máis controlados mellor e evitar que volvan delinquir, a parte de descubrir aos que aínda non foron detidos, a min iso paréceme fantástico", sinalou o máximo mandatario galego en declaracións a medios este martes fronte ao Centro de Coordinación Operativa Integrado (Cecopi) en Ourense.

En palabras do presidente da Xunta, "sería moi conveniente" ter "máis control, máis seguimento e máis medidas" para "evitar que se volvan a cometer estes delitos". "Vimos do que son capaces os pirómanos, no peor dos sentidos", engade.

BESTEIRO DILLE A RUEDA QUE ACTÚE XA

O secretario xeral do PSdeG, José Ramón Gómez Besteiro, pediu ao presidente da Xunta, Alfonso Rueda, que deixe de "mirar para outro lado" e "actúe xa" ante o incendio que afecta o vertedoiro da Rúa, polo que a súa poboación leva "10 días respirando fume", nas súas palabras.

"A poboación da Rúa leva máis de 10 días soportando un incendio activo e tóxico no seu vertedoiro. Comezou cos incendios forestais e xa afecta os veciños doutros municipios, como é o caso de Petín", expuxo Besteiro, nun audio remitido aos medios, tras unha visita realizada o luns.

"10 días respirando fume, convivindo con preocupación e tamén con medo", salientou, respecto diso do depósito das Pedreiras. O incendio que afecta a esta localidade --e provocou o lume no vertedoiro-- é o de Larouco, o maior da historia de Galicia, cunha dimensión de 30.000 hectáreas calcinadas en diversos municipios.

Neste sentido, tachou de "grave" que a Xunta leve "todo este tempo mirando para outro lado": "Cando hai que estar, cando hai que dar a cara, a Xunta simplemente desaparece". Así, instou a Rueda a "actuar xa" e facelo "con urxencia".

"PULSEIRAS DEBERÍAN LEVAR ALGÚNS"

O portavoz socialista no Congreso, Patxi López, cargou este martes contra a proposta do líder do PP, Alberto Núñez Feijóo, de controlar con pulseiras electrónicas aos pirómanos. Nunha intervención no Congreso, replicou que “eses dispositivos os terían que portar algúns para saber onde estaban cando se producían os incendios”, en alusión a responsables autonómicos do PP, aos que acusou de non exercer as súas competencias en materia de prevención. “Se un goberna só para festexos, os problemas agrávanse”, criticou.

López afeou a Feijóo que a idea das pulseiras é unha máis das “50 ocorrencias” que presentou esta semana e instouno a “asumir responsabilidades en lugar de facer propostas sen fundamento”. Ademais, lembrou que o PP pediu a comparecencia urxente no Congreso de Pedro Sánchez e oito ministros, pero reprochoulles que esas explicacións xa se van dar no Senado a petición da propia oposición. “Tómanse a broma o Senado?”, preguntou, acusando os populares de querer facer só “ruído”.

Pola súa banda, a portavoz de Sumar no Congreso, Verónica Barbeiro, tamén criticou con dureza ao PP e acusouno de “abandonar as súas obrigacións, difundir bulos e sementar desconfianza entre institucións en lugar de colaborar”. Barbeiro responsabilizou aos presidentes autonómicos populares da falta de humanidade e transparencia na xestión dos incendios, lembrando que Feijóo estivo nove anos á fronte da Xunta sen impulsar medidas de prevención eficaces.

A deputada de Sumar ironizou sobre a proposta dun rexistro de pirómanos e considerou máis necesario “un rexistro de negacionistas climáticos e de quen recortan en prevención”. Ademais, advertiu de que España sofre xa “as consecuencias da precariedade laboral dos bombeiros e brigadistas” e pediu un pacto amplo coa comunidade científica, ONG e sociedade civil para facer fronte ao quecemento global, que cualificou como “o maior risco ao que se enfronta a nosa terra”.

DECLARACIÓN DE ZONAS AFECTADAS POR EMERXENCIA

O Goberno aprobará no Consello de Ministros deste martes a declaración de "zonas afectadas por emerxencia de protección civil" aos territorios que están a sufrir os incendios forestais, así como dará luz verde á creación dunha comisión interministerial de cambio climático, que se reunirá xa esta mañá ás 09,00 horas baixo o liderado do presidente do Goberno, Pedro Sánchez.

Ambas as medidas foron anunciadas polo xefe do Executivo durante as súas comparecencias en ocasión das visitas da semana pasada en Estremadura e Asturias, dúas dos territorios afectados polos incendios que en 2025 queimaron case 400.000 hectáreas en territorio español, segundo o Sistema de Información de Incendios Forestais da Comisión Europea (EFFIS, polas súas siglas en inglés) de Copernicus.

O ministro de Política Territorial e Memoria Democrática, Ángel Víctor Torrres, confirmou que tras a reunión do Consello de Ministros, tanto a vicepresidenta para a Transición Ecolóxica, Sara Aagesen, como o ministro do Interior, Fernando Grande-Marlaska, anunciarán as primeiras axudas para responder as necesidades dos afectados. "A todos os que a precisen", avanzou nunha entrevista na 'Cadea Ser'.

A XUNTA PIDE QUE QUEDE A UME

O conselleiro de Presidencia, Xustiza e Deportes, Diego Calvo, remitiu unha carta á ministra de Defensa, Margarita Robles, na que concreta os medios que o Executivo autonómico considera que aínda son necesarios para facer fronte ás consecuencias da vaga de incendios: que siga a UME, infatería e maquinaria pesada militar.

Fontes do Executivo autonómico consultadas por Europa Press aseguraron que teñen a confirmación verbal de Robles de que contarán cos medios necesarios. De feito, a propia ministra xa afirmou o pasado sábado, nunha visita a Galicia, que UME e Exército de Terra seguirían despregados na comunidade o tempo que fose preciso.

No escrito de Calvo, ao que tivo acceso Europa Press, con data de este luns, o conselleiro explica que efectivos da Xunta e persoal do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) percorren as zonas máis danadas "co fin de avaliar riscos de erosión e escorrentías". Tamén destaca a colaboración do Exército, á vez que incide en "a importancia de manter o seu despregamento en Galicia", e engade que o apoio de unidades da UME é decisivo "ante as reproducións" que se dan "mentres non cambien as condicións meteorolóxicas".

VISITA REIS

Os reis realizarán o vindeiro xoves unha visita a zonas de Galicia afectadas na onda de incendios que arrasa o territorio desde hai dúas semanas e deixa xa máis de 88.000 hectáreas calcinadas, a maioría delas en Ourense, que continúa no nivel 2 de emerxencia.

Segundo informa Zarzuela, Felipe VI e Letizia desprazaranse a Galicia para coñecer os danos sufridos e necesidades dos veciños afectados, así como mostrar o seu agradecemento a todos os equipos que contribuíron a combater o lume. Con todo, a axenda prevista dos reis aínda non precisa a que lugares irán.

Á viaxe a Galicia séguelle a visita dos reis a Castela e León e Estremadura, o tres comunidades máis arrasadas polos lumes. Na xornada do mércores, desprazaranse ao Parque Natural Lago de Sanabria e Serras Segundera e de Porto (Zamora) e ao Parque das Medulas (León). O venres, viaxarán a Estremadura.

INICIATIVA DA RAÍÑA SOFÍA

Pola súa banda, a raíña Sofía tivo como iniciativa, a través da Fundación Reina Sofía, activar un fondo de emerxencia para contribuír á recuperación ambiental e social tras os incendios forestais rexistrados recentemente en distintas zonas de España.

Dotado inicialmente con 50.000 euros, este fondo destinarase principalmente a labores de reforestación na provincia de Ourense, nunha primeira acción. As principais tarefas ás que chegará a axuda son a reforestación, atención á fauna afectada e outras accións de recuperación ecolóxica, con especial atención a aqueles danos que habitualmente non están cubertos por seguros nin polos fondos de emerxencia das administracións públicas.