O plan contra os lumes de Rueda inclúe rozas de franxas secundarias dirixidas pola Xunta en 257 concellos

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, anticipou a súa intención de reforzar "de forma urxente" a xestión das franxas secundarias --zonas estratéxicas para previr os incendios e que hai que manter limpas ao tratarse da contorna máis inmediata das aldeas--, e actuarase para tratar de reducir "incumprimentos" que aínda existen. Un dos primeiros pasos será falar cos municipios e axilizar as rozas máis prioritarias. Con numerosos alcaldes e os presidentes das catro deputacións seguindo a intervención na tribuna do hemiciclo galego, Rueda anticipou que convocará de inmediato á Federación Galega de Municipios e Provincias (Fegamp) para analizar varios aspectos, como modificar o convenio para que a Xunta poida colaborar cos concellos de menos de 10.000 habitantes (257 de 313, o 82% do total) asumindo a súa competencia para ordenar a limpeza de franxas secundarias.

Os traballos de limpeza asumiríaos Seaga, que posteriormente pasaría a factura aos propietarios. Rueda tamén avanzou a súa intención de propor aos concellos identificar conxuntamente as rozas máis urxentes e prioritarias nestas zonas crave que rodean as aldeas, para que Seaga as desenvolva ao longo das próximas semanas. Tamén se impulsará a plantación de frondosas na contorna das parroquias máis afectadas polos lumes para que actúen como devasa natural, e fixarase a adhesión dos concellos ao convenio de limpeza con Seaga e ao cumprimento dos seus compromisos como condición indispensable para recibir financiamento do Fondo de Cooperación Local.

A Xunta tamén quere duplicar a contía destinada a labores de limpeza neste fondo nos próximos orzamentos autonómicos e analizar cos concellos a introdución de cambios normativos para que as administracións poidan entrar directamente a limpar leiras situadas en lugares sensibles aos lumes, nos que os propietarios incumpran a obrigación de mantelas en bo estado. Coa convicción de que o rural debe ser produtivo, a Xunta tamén prevé que antes de que finalice este ano preséntese ao sector o borrador do futuro Plan Director da Industria Forestal; e reducir a burocracia para que os propietarios non atopen "tantas trabas administrativas" á hora de sacar partido ás súas parcelas.

CAMBIOS NORMATIVOS

Aínda que sen referencias específicas a unha nova lei de incendios que a oposición lle afea manter no caixón, Rueda si destacou que, en colaboración cos concellos, analizarase a introdución de cambios normativos para que as administracións poidan entrar directamente a limpar as leiras situadas en lugares sensibles aos lumes, naquelas zonas nas que os propietarios estean a incumprir o seu deber. Así mesmo, promoverase unha modificación legal para que as comunidades de montes deban investir unha porcentaxe maior dos seus ingresos en prevención e en adquisición de maquinaria.

O presidente tamén anunciou que se vai a presentar antes de que finalice este ano o borrador do futuro 'Plan director da industria forestal', coa idea de que o aproveitamento económico e a ordenación sigan indo da man. "Vai ser un instrumento que identifique as maneiras de aproveitar o noso bosque, por onde hai que seguir e por onde hai que innovar", apuntou. E engadiu que se continuará reducindo a burocracia para que os propietarios "non atopen trabas administrativas á hora de sacarlles partido ás súas parcelas e de mantelas limpas".

SIMPLIFICACIÓN DE PERMISOS E LUMES "TÉCNICOS" EN REDE NATURA

Neste sentido, Rueda remarcou que tamén se vai traballar na simplificación dos permisos para facer rozas e queima controlados, así como en dar facilidades para converter o chan forestal en chan agrario. "Faremos posible que toda a superficie que foi agraria e quedou abandonada hai 40 anos ou menos poida volver ao seu uso inicial sen necesidade de ningún tipo de procedemento", apuntou o presidente. Co foco nas queimas controladas, Rueda deixou outra medida no hemiciclo. "Propomos, por exemplo, que se poidan facer, por suposto sempre con supervisión, lumes técnicos en Rede Natura entre os meses de abril e xuño", subliñou, antes de engadir que o obxectivo é "minimizar o risco" que despois chega no verán e que na última onda provocou "tantas hectáreas ardidas" nestes espazos.

MÁIS MEDIOS AÉREOS E DE EXTINCIÓN

Nunha intervención na que apelou a buscar o acordo por enriba da "demagoxia", Rueda reivindicou que grazas aos equipos de extinción "lográronse defender moitas aldeas" e que as chamas "non se cobrasen ningunha vítima mortal". "Recoñecerémolo sempre", subliñou, antes de defender que as condicións laborais dos traballadores da Xunta melloraron. "Dous terzos do persoal" do servizo autonómico de prevención e defensa fronte aos incendios forestais, esgrimiu Rueda, quen subliñou que "son empregados públicos", traballan "todo o ano, os doce meses". "Isto fano desde 2023, cando os contratos que estaban en nove meses, pasaron a 12. E o outro terzo son os traballadores fixos descontinuos, que teñen un acordo cos sindicatos, un proceso, que agora está no ecuador, para chegar ao nove meses", aseverou.

En extinción, o presidente galego tamén puxo o foco, con especial intensidade no papel crave dos medios aéreos. Tras subliñar que, na última crise incendiaria, foi fundamental o papel da base transfronteiriza Verín-Oímbra, anticipou que a Xunta acometerá "un reforzo dos medios aéreos" para apagar o lume. Farao mediante a incorporación de novos avións e helicópteros, e tamén a través da creación de novas bases que permitan a súa actuación. Entre outras fontes de financiamento, a Xunta prevé apoiarse para iso no programa europeo 'Restore'.

BASE PERMANENTE DA UME

E nunha intervención na que cargou contra a tardanza que atribúe ao Goberno en facilitar maquinaria e medios solicitados non só na extinción senón tamén para a posterior reconstrución --pediu "máis dilixencia" á hora de cumprir "promesas que se fan en quente"--, Rueda manifestou a súa intención de solicitar a creación dunha base permanente da Unidade Militar de Emerxencias (UME) en Galicia. En concreto, avanzou que se dirixirá ao presidente do Goberno, Pedro Sánchez, e á ministra de Defensa, Margarita Robles, para solicitar a creación de "unha base permanente" da UME, que estaría situada en Toén. "Farémolo de forma inmediata", aseverou.

SITÚA EN 120.000 AS HECTÁREAS QUEIMADAS, O 69 % DE MONTE RASO

Rueda situou este martes en 120.000 as hectáreas que arderon en Galicia na gran vaga de incendios de agosto. O 69 % do terreo afectado, segundo revelou, é de monte raso, e o 31 % de bosque arborado, mentres que o resto de hectáreas danadas polas chamas corresponderían a outro tipo de superficie. "Isto non é minimizar nada. É dicir a verdade, porque dicindo a verdade é como se poden solucionar os problemas", sentenciou. Trasladou esta cifra nunha comparecencia na Cámara galega varios días despois de que a ministra para a Transición Ecolóxica, Sara Aagesen, se fixese eco da última actualización do satélite europeo Copernicus, que elevan a case 144.000 as hectáreas queimadas na comunidade nos últimos lumes. 

"Nin esquecemos, nin esqueceremos o sucedido este mes: 673 lumes, case 30 diarios, algúns días máis", remarcou Rueda, quen ratificou que foron 62 os municipios afectados nunha onda que afectou ás catro provincias (aínda que con especial intensidade a Ourense e o sur de Lugo). Durante a crise incendiaria, máis de 400 persoas foron evacuadas das súas casas na comunidade galega e máis de 2.000, nalgún momento, tiveron que ser confinadas. Unhas 144 vivendas víronse danadas polas chamas, das que 13, precisou o presidente galego, son vivendas habituais.