A avanzada idade dos médicos galegos obriga a tomar medidas de urxencia ante masivas xubilacións

Os colexios médicos de Galicia urxen ao Sergas a "sentar" para abordar cos profesionais o próximo "boom de xubilacións" de facultativos así como o déficit de pediatras en Atención Primaria, xa que apuntan que un 13 por cento das prazas de Pediatría están cubertas por médicos de familia.

Segundo os datos facilitados polas entidades colexiais, no Colexio de Ourense hai 318 médicos colexiados con idades comprendidas entre os 60 e 65 anos, entre os que se inclúen 196 de Atención Primaria, 17 de Medicamento Interno e 15 pediatras.

Mentres, no Colexio de Médicos de Pontevedra, a día de hoxe entre 60 e 65 anos contan con 744 facultativos —482 homes e 262 mulleres—. En concreto, cumpren 65 anos en 2018 cen profesionais; 155 en 2019; 148 en 2020, 164 en 2021, 148 en 2022 e 192 en 2023.

Pola súa banda, o Colexio de Médicos da Coruña conta con 1.031 médicos entre os 60 e 65 anos, cunha media dos facultativos de 51,5 anos. Por idades, 224 están nos 60 anos; 183, nos 61 anos; 199, nos 62 anos; 171, nos 63 anos; 133, nos 64 anos; e 121, nos 65 anos.

No Colexio de Médicos de Lugo, o número de colexiados sitúase nos 1.577 e en 2018 cumpren 65 anos ou xa o fixeron, 47 facultativos. En 2019 alcanzarán os 65 anos 50 facultativos; en 2020, outros 61; en 2021, outros 58; e en 2022, outros 73.

Deste xeito, en Galicia 2.382 facultativos teñen entre 60 e 65 anos de idade: 318 en Ourense, 744 en Pontevedra, 1.031 na Coruña e 289 en Lugo. Segundo os datos facilitados pola Consellería de Sanidade, o número de médicos con prórroga de idade de xubilación no servizo activo que aprazaron o seu retiro e que continuarán traballando despois dos 65 anos, este ano é de 204.

Ademais, Sanidade concreta que en Galicia a media de doentes por médico en Atención Primaria está en 1.282 cartóns por cada facultativo, cando a óptima segundo as sociedades científicas "é de 1.300-1.500 doentes por médico".

"NON SE PREVIU"

En relación á situación dos facultativos, o presidente do Consello Galego de Colexios Médicos, José Luís Jiménez, advertiu de que "vai haber un importante número de médicos xubilados nos próximos 5-7 anos" e "non se previu, non houbo planificación nin do Ministerio de Sanidad nin das comunidades autónomas".

Respecto diso, explicou que, por organización sanitaria, "é necesario un número de médicos maior en España que noutros lugares de Europa" para "manter o sistema". No caso concreto de Galicia, Jiménez subliñou que "o problema máis gordo é a Atención Primaria", en concreto os "médicos de familia e pediatras".

Neste sentido, incidiu en que "xa non está a haber profesionais para substituír a outros". "Toca planificar, toca sentar e facer un cálculo dos que se van a xubilar", dixo. "Hai que pensar no que necesitamos; pedir un incremento de prazas MIR e planificar co que temos", sostivo, para engadir que "sería bo facer un pacto pola sanidade".

Neste sentido, Jiménez asegurou que as organizacións profesionais están "dispostas" a "sentar a falar" coa Consellería de Sanidade "cos números diante e apoiar todo o que sexa necesario". Respecto diso, recoñeceu que "van ter que tomar medidas impopulares", á vez que avisou de que "non se pode vivir en situación de meter a cabeza como unha avestruz".

Con todo, apostou por "non crear alarma social" porque "a xente vai ser atendida". Así, lembrou que os profesionais teñen "feito o dobre de traballo polo mesmo". Con todo, insistiu en que a falta de profesionais "debe resolverse canto antes mellor".

Sobre iso, o presidente do sindicato médico CESM, José María Escudeiro, avisou de que "nun ano ou dous xubílase o 60% do persoal", situación que cre "algo dramático como se xubilen todos aos 65 anos". "O momento exacto para tomar medidas foi hai dous ou tres anos. Imos con atraso", advirte.

Mentres, a responsable de CIG-Saúde, María Xosé Abuín, cre que fronte ao "déficit importante" que existe "se se cubrisen todas as prazas e con contratos acabaríase coa precariedade laboral". "E é unha garantía para todos cando hai continuidade no servizo", engade.

PEDIATRAS

O presidente do Consello de Colexios Médicos de Galicia sinalou o déficit de pediatras como "o problema máis complexo en todo o país". En Galicia, precisou que nos hospitais "non hai problemas", pero en Atención Primaria hai prazas de Pediatría cubertas con médicos de familia.

Neste sentido, a presidenta da Asociación Galega de Pediatría de Atención Primaria (AGAPap), Amparo Rodríguez Lombardía, asegurou que un "13% das prazas de pediatras están ocupadas por médicos de familia" porque "non hai". "E non temos xente practicamente para cubrir substitucións", abundou.

"Necesitamos un 13% máis de pediatras agora", reivindicou, para explicar que "cando hai unha baixa longa en Pediatría non hai substitutos". Así, comentou que "as condicións de traballo son cada vez máis precarias", con "axendas moi longas de 30-40 doentes un día tras outro" e a situación "non é atractiva para os MIR e novos profesionais".

Por iso, considera necesario "buscar unha serie de medidas" entre as que inclúe "aumentar o número de prazas MIR"; que o Ministerio e as unidades vexan se para as especialidades deficitarias se pode "formar a máis profesionais " e "optimizar os recursos galegos para que todos os nenos galegos teñan un pediatra".

Segundo os datos da Consellería de Sanidade, en Galicia a media sitúase en 938 nenos por pediatra, cando as sociedades científicas ven óptimo 900 por profesional.

A presidenta de AGAPap sumou a situación do "pediatra itinerante", cuxa media de nenos pode variar "entre 300 e 500 ou máis". "Non pode haber nenos sen pediatra", reivindica, para demandar "unha atención máis estable, incrementar o número de profesionais e optimizar recursos".

"Temos que pornos todos a traballar", afirmou a doutora Lombardía, quen abundou que "con condicións atractivas se pode conseguir pediatras doutras zonas". Así mesmo, defende que lles "permitan xestionar" as súas axendas. "Necesitamos axendas racionais", apostilou, ademais de demandar medidas "con aplicabilidade práctica".

COBERTURA

O xerente do Sergas, Antonio Fernández-Campa, asegurou, pola súa banda, que fronte ao "problema de déficit de especialistas" o Ministerio traballa coas comunidades para palialo. En Galicia, Sanidade aposta por "ampliar a idade de xubilación de profesionais que sigan prestando servizos", matizou, e coordinarse con outras comunidades "para facer OPEs".

Non entanto, recoñeceu "problemas de cobertura de determinadas prazas", tanto en Galicia como no resto de España, á vez que resaltou que coa reforma da lei de saúde galega trataron de "evitar o illamento dos hospitais comarcais" ante a dificultade de cubrir determinados postos.

Mentres, en Atención Primaria o xerente do Sergas asegurou que Galicia "está ben" na media de doentes por facultativo e ve "razoable" que un 13% de prazas de pediatras estea cuberto por médicos de familia. Con todo, aposta por traballar para "facer máis atractiva a Pediatría de primaria". "Estamos abertos a calquera tema que queiran expor porque é bo", concluíu, á vez que agradeceu a participación dos profesionais.