A Xunta declara que a débeda galega "nunca pesou menos" e a oposición responde que Feijóo a triplicou

O director xeral de Política Financieira, David Cabañó, reivindicou que "Galicia cumpre con solvencia e responsabilidade" ao reducir a súa porcentaxe de débeda no últimos dez anos ao 3,87% do conxunto do Estado, o "mellor dato da serie histórica". A oposición, en cambio, criticou que desde que goberna Alberto Núñez Feijóo case se triplicou a débeda total, ata alcanzar os 11.342 millóns de euros, ao peche do ano 2018. Na Comisión de Economía celebrada no Parlamento, o director xeral, nunha comparecencia a petición propia para informar sobre a situación da débeda en Galicia, puxo en valor que a Comunidade galega foi a que máis reduciu o seu nivel de endebedamento na última década en relación á media das autonomías.

"Nunca a débeda de Galicia pesou menos no conxunto de España", alcanzando o "mellor dato" da serie histórica --que se iniciou en 1994--, cun 3,87%, remarcou. En 2009, ano no que Feijóo iniciou o seu gestion á fronte da Xunta, a porcentaxe era do 5,2%. Así, a débeda global a 31 de decembro de 2018 é de 11.342 millóns, un 1,18% máis que a peche de 2017 --132 millóns de euros máis--. No entanto, remarcou que se trata dunha porcentaxe mellor que o da media estatal, que alcanzou unha subida media do 1,74% nese período, case 5.021 millóns.

En termos de Produto Interior Bruto, a débeda de Galicia representa a 18,1% fronte ao 24,3% de media en España, sinalou, o que supón un "dato relevante" posto que a débeda de Galicia sitúase así en 6,2 puntos menos que a media das comunidades autónomas españolas: "3.600 millóns de euros menos", puntualizou. Uns datos que reflicten que "Galicia non só estabilizou o nivel de débeda senón que está en proceso de redución", ao pecharse o 2018, por segundo ano consecutivo, cun descenso "do cociente de endebedamento".

Así mesmo, explicou que os entes e administracións públicas, que estaban en niveis de "ata quebra técnica en 2009", "levan anos de redución progresiva e continuada". A 31 de decembro de 2018, a débeda neste ámbito ascendía a 313 millóns de euros, pero cunha redución do 16% con respecto ao ano anterior. "Galicia non dispersa o seu endebedamento en empresas públicas", agregou, e "o 97% do endebedamento en termos consolidados corresponde á administración autonómica".

O director xeral puxo ademais o acento en que, segundo os datos publicados polo Banco de España, Galicia "non só cumpre os obxectivos de débeda" pública establecidos senón que mesmo o reduciu en tres décimas. En todo caso, atribuíu o incremento en cifras globais, ata os máis de 11.000 millóns de euros, ao "contexto xeneralizado de incremento do endebedamento tanto a nivel de España" como Europa e global debido á "drástica caída de ingresos" provocada pola "irrupción da crise económica".

En Galicia, os ingresos descenderon "ata niveis de 2004", pero aínda así, os datos do Banco de España sitúan á comunidade galega "como a que menos incrementou a súa débeda", froito dunha xestión "prudente e responsable". "Galicia sitúase entre as comunidades de menor nivel de débeda, sexa cal for o indicador de referencia. A finais de 2008 Galicia era a cuarta máis endebedada en cociente PIB, pero dez anos despois é a quinta con menor nivel de débeda", indicou na súa comparecencia.

O director xeral lembrou que a comunidade non optou aos dous mecanismos de financiamento aos CC.AA. postos en marcha en 2012 e que suporían a "perda de control das finanzas". Con todo, tras "varios anos fose do mercado", avanzou que é aconsellable un "retorno gradual", e valorou "positivamente o procedemento do Estado para a transición ordenada de volta aos mercados dos CC.AA."

En todo caso, concluíu que Galicia, "froito dunha xestión prudente e responsable evitou emitir 300 millóns de euros no mercado, a pesar das dificultades económicas da crise e é e será unha comunidade solvente e pagadora que non precisou ser rescatada", ademais de "solidaria coas comunidades que máis dificultades pasaron". Os mecanismos para as autonomías cumpridoras permitíronlle, ademais, aforrar "400 millóns de euros".

FEIJÓO CASE "TRIPLICOU" A DÉBEDA EN 10 ANOS

Pero os datos achegados polo director xeral levaron á oposición a denunciar que durante o dez anos de goberno de Feijóo case se triplicou a débeda en Galicia e incrementáronse considerablemente as cifras destinadas a amortizar o endebedamento. A deputada do BNG, Noa Presas, alertou da "hipoteca" xerada polo goberno do PP en Galicia, con case "7.000 millóns de euros máis desde que goberna Feijóo" que, en cambio, "non se traduciron nun bo aproveitamento dos recursos", ao "non" fortalecerse os servizos públicos. Ademais, denunciou que "non se coñecen" as condicións de emisión ou amortizacións da débeda.

Tamén o Partido Socialista puxo o acento no aumento da débeda durante o Goberno de Feijóo, que deixará a "os futuros executivos cunha alarmante e pesada herdanza". Así, citou como exemplo que os orzamentos da Xunta reflicten que "cada vez se destina máis a pagar débeda e intereses": "394 millóns en 2009 fronte aos 1.678 de 2019". "En dez anos, téñense que dedicar 1.274 millóns de euros máis a amortizar débeda e pagos de impostos", argumentou.

A deputada de En Marea, Julia Torregrosa, censurou a "alegación heroica" ante unha débeda pública que se "multiplicou por tres" e valorou que "non se pode entrar en comparación con outras comunidades". O argumento foi rexeitado polo director xeral, que alegou que non se poden analizar as cifras á marxe do "contexto" global e das comunidades autónomas galegas. En todo caso, Torregrosa alertou que "podería chegar un momento que a débeda fose inasumible nos orzamentos", posto que se en 2007 calculábase que serían necesarios "dous anos para devolver a débeda" en 2016 xa serían precisos "24 anos".

"Atopámonos cunha Galicia máis empobrecida, sen mellores servizos nin transportes, sen investimentos adecuados pero cada vez con máis débeda", concluíu. Unhas valoracións que o representante do PP, Pedro Puy, recriminou á oposición, á que reprochou que nos debates sobre os orzamentos reclamasen como xa fixo no seu momento Alternativa Galega de Esquerdas, ata "100 millóns de euros de endebedamento", cando agora censuran esta débeda. Na súa intervención lamentou, ademais que "as Mareas, Podemos e PSOE apoiasen uns orzamentos en Madrid, impulsados polo actual Goberno, que suprimían os incentivos para as comunidades autónomas e que non deixaban dispor do superávit" a Galicia.

PAGO A PROVEDORES

Por outra banda, na Comisión de Economía, a interventora xeral Almudena Chacón Pichel sinalou ademais que Galicia foi en 2018 a comunidade que máis rápido pagou aos seus provedores, cunha media de 16,9 días, 13 días por baixo da normativa de morosidade e da media española, cun 81% de facturas electrónicas.

Un dato exposto en resposta á a deputada 'popular' Cristina Romeu, quen resaltou que a cifra é o reflexo dunha comunidade que "paga o que debe, non oculta as súas débedas nun caixón e paga máis rápido", con "un cambio radical en pago a provedores en comparación con gobernos anteriores socialistas e nacionalistas".