Unha investigación da USC destaca o poder político e a influencia cultural das mulleres medievais

A investigadora da Universidade de Santiago de Compostela (USC) Laura Camiño Praza aborda na súa tese de doutoramento o poder político e a influencia cultural das mulleres medievais a través das cartas que autores como Baudri de Bourgueil, Marbodo de Rennes ou Hildeberto de Lavardin dirixiron a unha audiencia feminina.

'Carteándose con mulleres: tradición literaria, xénero e afectos no círculo do Loira (Francia, ss. XI-XII)', é o título da tese, que aborda, desde unha perspectiva teórico-literaria, histórica e sociolóxica, as cartas latinas que algúns dos autores da chamada Escola do Loira dirixiron a unha audiencia feminina entre finais do século XI e inicios do XII.

"Grazas aos rexistros históricos conservados sabemos que as mulleres destinatarias das súas cartas pertencían os dous grupos claramente diferenciados, tanto en termos sociais como xeográficos. Situadas en Francia e en Inglaterra, algunhas daquelas mulleres levaron unha vida relixiosa, mentres que outras formaron parte da nobreza laica gobernante", afirma Laura Camiño.

Esta tese pretende contribuír á comprensión do papel sociocultural e político de todas elas desde a recompilación, tradución e estudo de material textual de autoría masculina, o máis abundante. Esta tese inclúe, deste xeito, a primeira tradución que existe do latín ao español das cartas que Baudri, Marbodo e Hildeberto escribiron para unha recepción feminina, sendo ademais a única que as estuda de maneira agrupada.

As "peticións constantes dos autores do Loira para que as destinatarias respondesen as súas cartas", xunto coa existencia de "rexistros que mostran que algunhas delas recibiron e contestaron misivas doutros homes coetáneos importantes", permitiu establecer a hipótese de que "existía unha ampla comunidade lecto-escritora masculina e feminina na época e territorios estudados", apunta a autora.

A partir da identificación e estudo dos centros de poder eclesiástico nos que viviron as mulleres relixiosas destinatarias das cartas do Loira, tales como Caen, Ronceray e Wilton, e das relacións de mecenado establecidas polas mulleres da nobreza laica con homes da época, puidéronse constatar dous feitos: por unha banda, os datos recolleitos pola historiografía recente apuntan a que aquelas abadías femininas manterían unha tendencia de apertura cara ao mundo secular, posibilitando aos seus habitantes a formación de conexións e intercambios sociais, culturais con persoas do exterior.

Por outra banda, "o estudo do papel das mulleres da nobreza laica nos seus círculos sociais, tanto en ter de patrocinio cultural como de influencia política, permitiu contribuír á superación da chamado paradigma de excepcionalidade co que a historiografía clásica achegouse ao poder feminino na Idade Media", destaca a autora.

Mercado Medieval de Mondoñedo 2019. XUNTA