Papa Noel , o apalpador e o consumo responsábel

Ese consumismo que realiza Papá Noel (e todos nós) no Nadal, debe ser interpretado como unha adquisición ou compra furibunda e compulsiva, que idealiza os seus efectos e consecuencias asociándoa coa suposta satisfacción do meniño...

 

Debería saber Papa Noel que o proceso de globalización económica concentra o poder nos países ricos e empobrece aos habitantes do Sur, forzándolles a facer de man de obra barata e pagando prezos insuficientes polos seus produtos. Que non esqueza Papá Noel que as 50 multinacionais máis grandes do mundo teñen cifras de venda maiores que o produto interior bruto dos 150 países máis pobres do planeta.

 

Non todos os nenos e nenas reciben agasallos no Nadal e ademais a maioría da poboación do planeta vive na pobreza. Non debemos esquecer que diariamente morren de fame 70.000 persoas no mundo e 828 millóns están desnutridas de xeito grave e permanente. Os datos da FAO demostran que a fame crónica afecta actualmente a 1.040 millóns de persoas no mundo. Nos anos 60, o 20% da poboación máis rica do planeta acumulaba 30 veces máis riqueza que o 20% máis pobre. Nos anos 90 a diferenza aumentara ata 82 veces. O 21,1 % da poboación do Estado español vive por baixo do limiar de pobreza e, ademais, xa se contabilizan máis de 12 millóns de persoas pobres. É o denominado “cuarto mundo”.

 

O que resulta intolerábel é que, segundo a Organización Internacional do Traballo, 250 millóns de nenos de entre 5 e 14 anos traballan. O 50% deles fano en condicións de escravitude.

A verdade é que Papá Noel debería marchar para Anatolia, aos vales de Licia (en Turquía) e deixar que o bo do apalpador faga a súa faena. O Apalpador (tamén coñecido polo nome de Pandigueiro na comarca da Terra de Trives), é a figura mítica dun carboeiro que, segundo a tradición, baixa a noite do 24 de decembro ao 31 de decembro a tocar o ventre aos picariños para ver si cearon ben, deixándolles unha morea de castañas, eventualmente algún agasallo e desexándolles que teñan un aninovo cheo de lambetadas e felicidade. Teño entendido que o apalpador é moito máis responsábel no que ao consumo se refire. Debería saber Papá Noel que o comercio xusto establece relacións xustas de produción e compravenda entre os países do Norte e do Sur e demostra que o beneficio económico, os dereitos dos traballadores e o respecto ao medio ambiente son compatibles.

 

O apalpador merca só en tendas de comercio xusto. Esa maneira de proceder garante uns salarios e condicións de traballo dignas para os traballadores que producen eses produtos do Nadal. Sabe moi ben que ao consumir neses bazares populares, cooperativas de consumo responsábel, establecementos ecolóxicos e tendas de comercio xusto está favorecendo a igualdade de dereitos entre homes e mulleres, a non explotación infantil, o funcionamento democrático na toma de decisións, as relacións comerciais a longo prazo e os pagamentos por adiantado, o destino dunha parte dos beneficios a proxectos sociais na zona, a protección do medio ambiente, a calidade dos produtos, e unha axeitada información ao consumidor. O apalpador é consciente do poder que ten como comprador responsábel á hora de elixir os produtos. Papa Noel non sabe como exercer presión sobre os fabricantes. Porén o apalpador só consome produtos respectuosos co medio ambiente e os dereitos humanos. Merca xoguetes tradicionais e elaborados artesanalmente por traballadores en condicións xustas. Eses brinquedos fabrícanse garantindo o respecto aos dereitos sociais e económicos dos traballadores.

 

Por todo o exposto aconsello aos papás e mamás que promocionen o apalpador e reflexionen sobre o impacto ambiental desde o punto de vista do ciclo de vida dos xoguetes, valorando os procesos de produción, transporte, distribución, consumo e residuos que deixan. Eses xoguetes deben servir para instruír e educar, ademais de divertir.

 

Todos debemos comprobar que empresas e produtos, respectan o medio ambiente e os dereitos humanos para escollelos fronte a outros que non cumpran cos devanditos requisitos. Nestas datas de consumo desaforado e irreflexivo debemos pensar no tipo de comercio que desexamos favorecer e asegurarnos da utilidade e calidade do comprado.