Aprobada definitivamente a lei pola que os animais deixen de ser legalmente "cousas"

O Pleno do Congreso dos Deputados aprobou definitivamente a proposición de Lei que modifica ao mesmo tempo o Código Civil, a Lei Hipotecaria e a Lei de Enjuiciamiento Civil no relativo ao réxime xurídico dos animais de modo que estes deixarán ser considerados "cousas" para recoñecer a súa cualidade como seres vivos "sintientes", dotados de sensibilidade. O pleno da Cámara Baixa ratificou case todas as emendas incorporadas no Senado, a maioría de carácter técnico, sen o apoio de Vox.

A reforma afecta o Código Civil de modo que o benestar dos animais deberá ser tido en conta nos procesos de separación ou divorcio á hora de concretar o réxime de convivencia, custodia, coidado destes, réxime de visitas e será o xuíz o encargado de decidir a quen entregar o coidado destes en función do seu benestar.

Ademais, incorpora este concepto á hora de decidir en situacións de herdanza, sucesión, polo que o xuíz encargarase de fixar o destino dun animal en caso de falecemento do seu propietario, atendendo ao seu benestar e atendendo á concorrencia entre os malos tratos a animais coa violencia doméstica, de xénero, os malos tratos e o abuso sexual infantil, inclúe a limitación da garda e custodia nos casos en que haxa antecedentes por malos tratos animais exercida como forma de violencia ou malos tratos psicolóxicos destes.

A reforma da Lei hipotecaria a Lei Hipotecaria, na que se introduce un novo apartado no artigo 111, establece que a partir de agora os animais serán "absolutamente inembargables" de acordo co vínculo de afecto coa súa familia. Isto supón, por exemplo, que cando un xuíz dita un embargo de bens, só poderá levar o embargable, entre o que xa non estarán incluídos os animais, que quedarán ao coidado da súa familia.

En caso de accidente, os animais xa non quedarán abandonados, como unha maleta, senón que terán que ser atendidos.

En concreto, adecúa o Código Civil á "verdadeira natureza" dos animais, das relacións, particularmente as de convivencia, que se establecen entre estes e os seres humanos", para o que se introducen nas normas relativas ás crises matrimoniais preceptos destinados a concretar o réxime de convivencia e coidado dos animais de compañía.

Así mesmo, modifícase o artigo 605 da Lei 1/2000, de 7 de xaneiro, de Enxuizamento Civil, declarando que os animais de compañía son bens absolutamente inembargables, "sen prexuízo da embargabilidad das rendas que os mesmos poidan xerar".

Durante o pleno do Congreso, onde o texto chega tras a introdución dalgunhas modificacións no Senado, o deputado de CS, Guillermo Díaz agradeceu a PP e PSOE que acollesen "de bo grado" esta proposta de CS de 2017 así como o labor do observatorio de Xustiza e Defensa Animal polo "impulso" a esta proposta e o traballo técnico e lexislativo para "recoñecer" os animais como seres vivos, atender á necesidade de evitar o seu sufrimento.

Así, resumiu que o recoñecemento que desde hoxe figurará no Código Civil, ademais de en herdanzas ou divorcios agora cambiará para sempre e abre a porta a moitas cousas, como evitar que cando hai animais abandonados primaba a inviolabilidade do domicilio ou que en accidentes de tráfico tratáballos como a unha maleta.

Na súa quenda, a deputada do PSOE, Sandra Guaita, expresou que a violencia "non pode ser un modo de vida nin de controla ao que máis débil" e pediu unir esta consideración aos delitos de violencia, malos tratos e crueldade porque "quen son violentos cos animais son potencialmente violentos coas persoas".

Nese sentido, pediu á "dereita e a ultradereita máis protección animal e menos demagoxia", xa que a sensibilidade animalista "cambiou" e agora é a quenda de lexislar con "respecto e empatía", xa que na actualidade 16 millóns de fogares españois teñen un animal de compañía.

Pola súa banda, a deputada do PP, María Teresa Angulo, defendeu o "evidente" interese do PP desde 2017 de acabar coa consideración dos animais como cousas, pero afeou que o PSOE introducise tras o seu paso polo Senado unha emenda ao artigo 90 que "prexudicará aos menores" nos casos de divorcio. Así, alegrouse de que o PSOE e todos os grupos rectificasen e aceptasen a emenda dos populares na Cámara alta pero lamenta que agora o PSOE de "marcha atrás en parte" o que pode supor deixar en suspenso un réxime de custodia, alimentos dos menores ata acordar o réxime do animal.

"Benestar e protección animal si, sen dúbida, pero non menoscabando o interese dos nenos nunha situación que xa de seu é dolorosa", insistiu Angulo que pediu a aceptación íntegra da devandita emenda e que o PSOE non ceda ás "posicións radicais dos seus socios" que van levar outro problema "máis grande".

Para o deputado de Unidas Podemos, Juan López de Uralde, a reforma atende á realidade de que en España o 40 por cento dos fogares ten animais de compañía, de modo que "respecta e responde" a situacións "cada vez máis frecuentes" como a custodia destes en casos de separación ou divorcio, de falecemento, de accidente ou embargo.

"O compromiso coa protección e defensa dos animais é un compromiso inequívoco, pero quedan moitos pasos por dar, a lei de benestar animal, a reforma do código penal", desexou.

A continuación, o deputado de VOX Ángel López Maraver afeou que mesmo con esta reforma "non vai cambiar a condición natural dos animais, que non a determinan os homes" e, aínda que considera que estes deben ser "obxecto de protección", ese obxectivo debe lograrse "sempre atendendo á súa natureza e nunca atendendo a dereitos e deberes" que "equipasen os animais de compañía a un fillo".

"Outorgar dereitos aos animais é puro fariseísmo", afirmou López Maraver que a acusado á Cámara de dar "ao home morte e á animal vida" porque fan o contrario cos animais que a lei do aborto.

Na súa intervención, o deputado do PNV Mikel Legarda destacou que coa aprobación destas modificacións dáse un paso a "unha nova concepción dos animais" coherente co que di a ciencia e coa nova "sensibilidade social" e co ordenamento dos países "máis avanzados". "Esta nova concepción é un paso na dirección moral adecuada, pois mostra a capacidade de comprender o sufrimento doutros seres vivos", manifestou.

Pola súa banda, desde PdCat, o deputado Genís Boadella coincidiu en que regular que os animais non son cousas supón un paso "máis adiantado" no Código Civil e, na mesma liña, a deputada de Junts per Cat Pilar Calvo opina que o feito de que os animais "non son un ben, senón que fan ben", sábeno "mesmo os da dereita que votan en contra ou que se pon de perfil cando a xustiza avanza", polo que pediu a VOX que cambie o seu voto e "pase á beira correcto da historia que con ou sen o seu voto vai ter un final feliz".

López subliñou tamén que a partir de agora cando un home fai dano a animais da familia non lle vai a saír gratis porque é "violencia vicaria" de modo que coa aprobación desta reforma humanízase o Código Civil porque o benestar animal pasará a depender dos xuíces.

Congreso dos Deputados | Fonte: Congreso.