Entran en vigor os novos contratos da reforma laboral para frear a temporalidade

O novo marco de contratación que se estableceu na reforma laboral entrará en vigor este xoves, 31 de marzo, tras cumprirse os tres meses de prazo transitorio que deu a norma para a adaptación das empresas á nova regulación, cuxo obxectivo principal é frear a temporalidade no mercado de traballo.

Así, aínda que a reforma laboral leva vixente desde o pasado 31 de decembro, o Goberno decidiu suspender a entrada en vigor da maior parte dos aspectos relacionados co novo marco de contratación ata o 31 de marzo. Desta forma, a partir deste xoves, a reforma laboral estará plenamente vixente.

O novo marco de contratación establece que o contrato de traballo ordinario será o indefinido e que só poderán facerse contratos temporais con causas moi taxadas: por circunstancias da produción e por substitución doutro traballador con reserva de posto de traballo. O primeiro só poderá concertarse por incrementos ocasionais imprevisibles da produción ou oscilacións da demanda, por un tempo máximo de seis meses, ampliables a doce se así o establece o convenio colectivo sectorial de quenda.

Esta causa poderá empregarse en situacións previsibles, como as campañas de Nadal ou agrícolas, por un período máximo de 90 días ao ano non consecutivos. Neste tempo, as empresas poderán realizar contratos temporais con causas que, aínda sendo previsibles, teñan unha duración reducida e limitada dentro da contratación fixa.

Os contratos de obra ou servizo e os eventuais por circunstancias da produción celebrados entre o 31 de decembro de 2021 e ata o día de onte, 30 de marzo, non poderán superar os seis meses, de maneira que, como moito, só durarán ata os próximo mes de setembro. No caso de celebrarse antes do 31 de decembro do ano pasado, estes contratos, así como os contratos fixos de obra da construción, resultarán de aplicación ata a súa duración máxima. Desta forma, acabarase por expulsar da lexislación laboral o contrato por obra ou servizo, que permitía temporalidades que nalgunhas ocasións chegaban aos catro anos. 

O outro contrato temporal permitido pola reforma laboral é o de substitución: este poderá celebrarse para substituír a persoas durante unha suspensión do contrato con reserva de posto de traballo, para cubrir a xornada reducida por causa legal ou convencional, así como para cubrir vacantes durante un proceso de selección. Neste último suposto a duración do contrato non poderá exceder de tres meses.

Ademais, neste novo marco, o contrato de obra na construción pasará a ser indefinido e cando finalicen as tarefas da obra para a que foi contratado un traballador, a empresa terá que recolocalo noutra obra ou formalo. Se o traballador rexeitase a oferta ou non puidese recolocarse por non existir posto adecuado, producirase a extinción do contrato, cunha indemnización do 7% calculada sobre os conceptos salariais establecidos en convenio colectivo.

Os sectores que estacionalmente recorren a contratos temporais terán que utilizar a partir de mañá o contrato fixo-descontinuo, que dará lugar aos mesmos dereitos que o resto de indefinidos. Tamén poderán acollerse a esta modalidade os traballos en contratas administrativas ou mercantís e recoñecerase a antigüidade de todo o período da relación laboral, non só dos períodos efectivamente traballados.

O incumprimento das normas que regulan a contratación temporal levará a que o traballador sexa considerado indefinido. As sancións polo uso fraudulento da contratación temporal elévanse desde un máximo de 8.000 euros a un máximo de 10.000 euros e pasan a aplicarse por cada situación fraudulenta e non por empresa.

DOUS TIPOS DE CONTRATOS FORMATIVOS

A nova regulación da contratación reforza a definición e causalidade do contrato formativo, ofrecendo dous tipos: o de formación en alternancia, que combinará traballo e formación, e o contrato para a adquisición da práctica profesional.

O Goberno efectuará unha avaliación dos resultados obtidos pola reforma mediante a análise dos datos da contratación temporal e indefinida en xaneiro de 2025, publicando a taxa de temporalidade xeral e por sectores, avaliación que deberá repetirse cada dous anos.