Un estudo relaciona por primeira vez a fatiga da covid persistente coa ansiedade e depresión

Os síntomas máis comúns da condición postcovid, coñecida como covid persistente, inclúen fatiga, dificultade para respirar ou disfunción cognitiva, segundo explica a Organización Mundial da Saúde (OMS). Para que sexa considerada como tal, estes síntomas deben estar presentes polo menos durante dous meses e durante os tres meses posteriores ao comezo da enfermidade.

Un estudo recente liderado polo Instituto de Investigación do Hospital de Sant Pau con participación da UOC publicado en Brain and Behavior mostrou que a enfermidade xeraba un impacto xeneralizado nas habilidades de atención, as funcións executivas, a aprendizaxe e a memoria a longo prazo. E, doutra banda, a literatura científica estima que entre o 9 % e o 49 % dos pacientes presentan fatiga catro semanas despois do inicio dos síntomas, e mesmo algúns mostran que pode persistir durante un ano en polo menos un terzo dos pacientes. 

Con todo, o feito de se existía ou non unha conexión entre a fatiga e a ansiedade ou a depresión nos pacientes con covid persistente é algo que non se levou aos laboratorios. Agora, un traballo da Universitat Oberta de Catalunya (UOC) e en colaboración con Sant Pau, publicado en aberto no Journal of Neurology, revela que a fatiga nos pacientes con postcovid está relacionada con padecer ansiedade, depresión e apatía. 

"A fatiga persistente é algo moi invalidante e limita moito a calidade de vida das persoas. Se unha persoa padece fatiga por covid, é importante ir máis aló e ver que outros síntomas ou trastornos están asociados con esta condición", afirma Marco Calabria, investigador principal do artigo, membro do grupo Cognitive NeuroLab da UOC e profesor dos Estudos de Ciencias da Saúde. Para o autor, agora que se coñece o nexo entre a fatiga e a depresión, "os clínicos deberán explorar estes aspectos para orientar as pautas terapéuticas". Pero algo que non dilucidou dita investigación é a dirección do efecto: "non está claro se a fatiga é a que xera depresión ou á inversa", explica.

O equipo científico estudou o caso de 136 pacientes con COVID-19 que acudiron ao Hospital da Santa Creu i Sant Pau afectados de déficits cognitivos tras oito meses de contraer o virus. "Atopamos que a fatiga está asociada coa atención sostida, que usamos para desempeñar unha tarefa durante un tempo longo e nos mantén concentrados, así como coas funcións executivas, que nos permiten manter a información temporalmente almacenada para poder facer tarefas como calcular ou reelaborar unha frase que ouvimos", conta Calabria. 

"Os nosos resultados evidencian que existe un déficit cognitivo nalgúns pacientes despois da COVID-19 e que a fatiga pode ter un papel importante", afirma Carmen García-Sánchez, autora nos dous artigos e membro do servizo de Neuroloxía no Hospital da Santa Cruz e San Pablo - IIB San Pablo. "É importante avaliar exhaustivamente as secuelas en pacientes post-COVID e continuar estudando a súa evolución para reducir a deterioración cognitiva e fomentar a súa recuperación", engade.