O CiQUS desenvolve un sistema molecular con potencial para recoñecer dianas de ADN asociadas ao cancro
Os investigadores conseguiron deseñar unha nova molécula que se autoensambla formando un material fibroso que permanece en estado latente ataque, en presenza de ións de cobalto, adopta unha disposición tridimensional definida que lle permite encaixar con precisión na cavidade central desta conformación do ADN.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 07/08/2025 | Actualizada ás 20:52
Un equipo do Centro Singular de Investigación en Química Biolóxica e Materiais Moleculares da USC (CiQUS) logrou desenvolver un sistema molecular con potencial para recoñecer dianas de ADN asociadas ao cancro. Así, tal e como destacou a USC nunha nota de prensa, os investigadores conseguiron deseñar unha nova molécula que se autoensambla formando un material fibroso que permanece en estado latente ata que, en presenza de ións de cobalto, adopta unha disposición tridimensional definida que lle permite encaixar con precisión na cavidade central desta conformación do ADN.
O traballo estivo liderado polo catedrático da USC Miguel Vázquez López e introduce un novo paradigma no recoñecemento selectivo de estruturas alternativas de ADN a partir de reservorios latentes, con potencial aplicación en terapias dirixidas contra o cancro. A base deste sistema é unha pequena molécula peptídica, chamada BTMA-1, que en condicións fisiolóxicas se autoorganiza espontaneamente formando fibras helicoidales supramoleculares.
Con todo, ao entrar en contacto con ións metálicos --como o cobalto--, estas fibras sofren unha transformación estrutural: desensámblanse e xeran helicatos peptídicos biolóxicamente activos, capaces de recoñecer o ADN de tres vías. "Esta conversión controlada representa un avance crave cara a materiais funcionais que se activan mediante estímulos externos e desempeñan funcións biolóxicas específicas", explicou o investigador.
PRECURSORES INACTIVOS
Así mesmo, a USC sinalou que un dos aspectos máis novos do estudo é que estas fibras helicoidales actúan como precursores inactivos: estruturas estables e temporais que, en presenza do estímulo adecuado, liberan de forma controlada as unidades activas (os helicatos) necesarias para o recoñecemento do ADN de tres vías. Este comportamento, inédito ata o momento neste tipo de polímeros supramoleculares, permite deseñar sistemas capaces de almacenar a súa función biolóxica ata que é necesaria, unha idea con implicacións relevantes en contornas celulares complexos.
Sobre o seu traslado á contorna clínica, a Universidade indicou que as súas aplicacións biomédicas aínda están "lonxe" de trasladarse a esta contorna, aínda que o avance "senta as bases dunha nova estratexia molecular, adaptable e sensible á contorna, que podería permitir no futuro o control espazo-temporal das interaccións entre moléculas e ADN en terapias anticanceríxenas dirixidas". Deste xeito, o traballo abre novas posibilidades na interface entre a química biolóxica e os materiais moleculares e reforza o potencial da química supramolecular como ferramenta para deseñar sistemas cun comportamento programable.
