As CCAA ven lonxe a reforma para o seu financiamento despois dun ano da última proposta de Facenda

A proposta remitida polo Ministerio de Facenda ás comunidades autónomas para reformar o sistema de financiamento autonómico cumpriu este fin de semana un ano e, neste punto, varios Gobernos rexionais ven moi complicado que se poida concretar un acordo durante esta lexislatura para materializar un novo modelo de financiamento, aínda que moitos o achacan ao Executivo de Pedro Sánchez.

Foi o 3 de decembro de 2021 cando a ministra de Facenda, María Jesús Montero, mandou ás comunidades de réxime común, Ceuta e Melilla a súa proposta en base ao criterio de poboación axustada, con variables que estaban a pedir as rexións coñecidas comunmente como 'infrafinanciadas': a Comunidade Valenciana, Andalucía e Murcia.

Tras isto, Facenda deu de prazo ás comunidades autónomas ata o 31 de xaneiro para enviar as súas alegacións á proposta, e desde entón non se produciu ningún outro movemento para reformar o sistema de financiamento autonómico, a pesar de que varios Gobernos rexionais pediron convocar un Consello de Política Fiscal e Financeiro específico para este asunto.

De feito, varios presidentes autonómicos trasladaron ao xefe do Executivo, Pedro Sánchez, en diversas reunións a necesidade de reformar este modelo e a reclamación dun fondo compensatorio ou a condonación da débeda mentres se materializa esta actualización de sistema de financiamento.

DIVERSAS OPINIÓNS NAS CCAA DO PP

Dentro das comunidades autónomas gobernadas polos 'populares' existen varias previsións respecto dos prazos para acabar reformando o financiamento autonómico, xa que desde Andalucía, Murcia ou Galicia ven inviable que se poida dar durante esta lexislatura, en Castela e León non perden "a esperanza".

Esta opinión en Castela e León haa verbalizado o portavoz da Xunta, Carlos Fernández Carriedo, que pediu a Sánchez que inclúa este asunto na súa axenda: "Isto non vai de como se financian as autonomías senón de como se financia a Educación, a Sanidade ou os Servizos Sociais".

Por contra, fontes do Goberno de Murcia sinalaron a Europa Press que eles si que perderon a esperanza en que o Executivo de Sánchez vaia a abodar a reforma do sistema de financiamento esta lexislatura e tachan a última proposta de Facenda como "cortina de fume".

Desde Galicia, o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, considera que o Goberno de Sánchez "non ten ningunha intención nesta lexislatura" de pechar un acordo. En calquera caso, puxo en valor o pacto entre oito comunidades na 'declaración de Santiago' como unha "base" para empezar a negociar.

En Cataluña, fontes da Generalitat tamén cren que non sairán adiante: "Parécenos que o tema está pechado. En algun momento lanzouse algunha idea pero que só incorporaba pequenos cambios e non entraba no fondo do asunto. Nós seguimos pedindo que se aborde este tema".

O FONDO TRANSITORIO

No caso de Andalucía, fontes da Consellería de Economía, Facenda e Fondos Europeos apuntaron a Europa Press que, cando se cumpriu un ano da proposta de Facenda, "non só non se avanzou, senón que se retrocedeu".

Por iso a Xunta volve insistir nun fondo transitorio, que lembran que foi acordado coa Generalitat Valenciana e Murcia, para igualar o financiamento á media das comunidades autónomas, unha reivindicación que tamén trasladou o propio Juanma Moreno a Pedro Sánchez na súa reunión na Moncloa este verán.

CON MAYORIAS AMPLÍAS

Por contra, Baleares cre que si se avanzou durante esta lexislatura e, aínda que desde o Govern admiten que por prazos sería "moi complicado" aprobar unha reforma antes das próximas xerais, non o descartan por completo. En calquera caso insisten en que un proxecto deste calado débese facer con acordos "de maioría ampla".

Fontes da Conselleria de Facenda apuntaron a Europa Press que a reforma que se fixo cos socialistas José Luís Rodríguez Zapatero e Francesc Antich tivo puntos positivos, e destacaron que a Comunidade recibiu este ano un 26 por cento máis de recursos respecto de 2021.

Con todo, o Goberno balear reivindica unha maior transparencia e participación nos criterios de repartición, unha condonación da débeda xerada pola infrafinanciación anterior, maior autonomía na xestión dos ingresos e que se respecte o principio de ordinalidad. Ademais, o arquipélago reclama ter en conta a superpoblación e a poboación flotante como factores que sobrecargan os servizos públicos.

TAMÉN VARIOS SOCIALISTAS DESCONFÍAN

Despois de que as comunidades autónomas remitisen as súas alegacións á proposta de Facenda, varios Executivos socialistas xa avisaron que esta reforma do modelo de financiamento non se ía a producir durante esta lexislatura.

Foi o caso, por exemplo, do presidente de Canarias, Ángel Víctor Torres, que por aquel entón garantiu que non ía haber unha reforma do financiamento autonómico no que queda de lexislatura e que o proxecto xa se abordará na seguinte.

Tamén desde o Goberno de Castela-A Mancha, fontes da Consellería de Facenda sinalaron a Europa Press nese momento que non se vai a reformar o modelo de financiamento esta lexislatura porque "para iso ten que haber tranquilidade política" e estamos en "plenos procesos electorais, polo que non parece que sexa o clima máis adecuado".

Pola súa banda, o Goberno asturiano apunta en fontes á complexidade de revisar o financiamento dado a actual fragmentación do Parlamento e os intereses dispares de cada comunidade autónoma.

Xa en febreiro, o presidente de Asturias, Adrián Barbón, despois de reunirse co seu homólogo de Cantabria, Miguel Ángel Revilla, do PRC, e, nunha rolda de prensa conxunta, sinalaron que non cren que a reforma do sistema de financiamento autonómico salga adiante nesta lexislatura á vista da complexidade do asunto e de que a primeira proposta do Ministerio de Facenda non satisfixo a "ningunha" comunidade.

Por todo iso, ambos vían "moi difícil" --"case imposible", segundo Revilla-- que a reforma do sistema de financiamento vaia a culminar no que queda de lexislatura. "E case ata me alegro porque se vai saír algo que vai a encrespar a unha parte de España xa temos bastantes temas polémicos para engadir un máis", opinaba o cántabro.

A ministra de Facenda e Función Pública, María Jesús Montero, durante unha sesión plenaria no Congreso dos Deputados, a 1 de decembro de 2022, en Madrid (España).. Alejandro Martínez Vélez - Europa Press | Fonte: Europa Press