Un cambio no sentido dos ventos empuxará aos pélets cara o Cantábrico dende esta tarde

Un cambio no sentido dos ventos e o fluxo das correntes empuxará os pélets procedentes da carga perdida do 'Toconao' cara ao mar Cantábrico a partir da tarde deste domingo, co que a Xunta prevé que os plásticos "esquiven" a costa galega e diríxanse ao litoral de Asturias e Cantabria.

Así o afirmou a vicepresidenta segunda e conselleira de Medio Ambiente da Xunta de Galicia, Ángeles Vázquez, nunha entrevista concedida na mañá deste domingo á Radio Galega, onde sinalou que a estimación parte os cálculos dos especialistas de Meteogalicia. Vázquez sinalou que estas predicións se manterán desde a tarde deste domingo ata o martes, xornadas nas que se espera que a vertedura "na súa maioría" diríxase máis cara ao litoral cantábrico que ao atlántico.

A responsable de Medio Ambiente no Goberno galego sinalou que, nestes momentos, a chegada de pélets plásticos concéntrase na zona das Rías Baixas e "con menor intesidade" afecta á Mariña luguesa, aínda que as simulacións apuntan a ese cambio de tendencia a partir deste domingo. "Seguimos traballando porque non son fáciles as predicións por moitos especialistas que teñamos. Viñan acertando, por suposto, e diciamos que ía haber un cambio de tendencia e así foi", incidiu a número tres do Goberno galego, que tamén repasou as cifras do operativo dos efectivos da Xunta.

En total, traballan 300 persoas despregadas en 56 praias, ás que se suman dous helicópteros, cinco buques e sete embarcacións. No balance destacou a recuperación dun saco de pélets enteiro en Valdoviño durante o sábado, ao que suma a localización doutro en Laxe que será sacado este domingo da zona de rochas onde foi avistado. Para Vázquez, estes dous sacos de pélets recuperados da auga sen que se romperon refutan a postura da Xunta de que o Goberno central debe implicarse en actuar no mar para evitar que os envoltorios rompan e disgreguen a carga pola auga.

"DIMENSIONAR" O PROBLEMA

A vicepresidenta volveu a descartar que precisen da Administración central medios en terra e puxo o acento en que é necesario "dimensionar" o problema que cre que se tratou de usar por parte dos partidos da oposición en Galicia como elemento para tratar de lograr votos de cara ás eleccións autonómicas.

"Creo que temos que dimensionar este problema, que afecta a unha parte ben pequena, a Deus grazas, das nosas praias, porque contamos cun total de 960 praias e ata agora, recolleron e chegaron a unhas 56", aseverou antes de negar que se viron afectados pola vertedura o Parque Nacional das Illas Atlánticas e o de Corrubedo. "Hai unhas eleccións a volta da esquina e alguén quixo, á parte de dimensionar o problema, non actuar, ocultar e encima bo embarrar esta situación. Por tanto, ata agora non cremos necesario máis operativo en terra", sentenciou.

Así as cousas, nunha entrevista na que volveu a mostrar a súa disposición de colaborar coa investigación aberta por Fiscalía coa vontade de que se saiba "a verdade", a número tres do Executivo galego insistiu en que as demandas ao Goberno, ao que acusa de ocultar "información", céntranse en que empregue robots mariños para localizar o colector perdido, proceda ao seu selado e esixa responsabilidades á naviera responsable do 'Tocoano'.

Afirma que a aseguradora desta compañía non se puxo en contacto coa Xunta e avanzou que este luns botará a andar a comisión de expertos en ecotoxicidade, cuxa composición se dará a coñecer o martes. En todo caso, volveu a subliñar que os informes dos que dispón o Goberno galego, feitos en colaboración coas universidades galegas, determinan que os pélets non son tóxicos e non constitúen unha ameaza para a saúde.

VOO DE RECOÑECEMENTO DE SALVAMENTO NA ZONA DE VALDOVIÑO

O helicóptero Helimer HS401, que pertence aos recursos de Salvamento Marítimo, realizou na mañá deste domingo voos de recoñecemento na zona de Valdoviño onde Gardacostas localizou o sábado un saco de pélets de 25 quilos. Así o trasladou a Delegación do Goberno nunha mensaxe remitida aos medios na que sinalaban que a hora de saída da aeronave do servizo de Salvamento con base en Santiago de Compostela dependería das condicións meteorolóxicas.

O voo tivo lugar na zona de Punta Frouxeira, en Valdoviño, onde o helicóptero Pesca 2 do Servizo de Gardacostas de Galicia, dependente da Xunta, localizou e recuperou o sábado un saco intacto cargado con 25 quilos de material plástico. Con todo, o voo do helicóptero Helimer HS401 finalizou sen resultados e os efectivos de Salvamento Marítimo regresaron á capital galega sen avistar ningún saco de pélets no mar.

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, tachou de "falsidades" as afirmacións feitas desde o Goberno central polos pélets aparecidos na costa. "Catro días dicindo que saian ao mar e din que non os atopan, atópanos os pescadores e o Goberno non atopa nada", asegurou nun acto de partido na Coruña, xunto a líderes autonómicos do PP. Nel, mostrouse moi crítico coas declaracións feitas desde o Executivo central e sobre a súa implicación na procura de sacos con este material. "Un exemplo de falsidades, de manipulación", asegurou sobre a súa postura desde que se constatou a chegada deste material.

Convencido de que non afectará ao PPdeG na campaña electoral, "todo iso vainos a facer máis fortes", dixo, insistiu en que a Xunta está a traballar para abordar os efectos. "E pedir un aplauso especial para a xente do mar, que están a ser os máis atacados". "Galicia sabe a mar e vai seguir sabendo a mar por moito que a algúns lles pese", apostilou.

A XUNTA RECOLLEU ESTE SÁBADO O EQUIVALENTE A SETE SACOS DE PÉLETS

A Xunta informou que os seus efectivos lograron recoller durante a xornada do sábado o equivalente a sete sacos de pélets plásticos nas praias de Galicia, ademais dun recuperado da auga intacto na costa de Valdoviño polo helicóptero Pesca 1 de Gardacostas. Nun comunicado, o departamento de Medio Ambiente que dirixe a vicepresidenta segunda do Goberno galego, Ángeles Vázquez, fai balance do dispositivo organizado desde a Administración autonómica para recoller os residuos plásticos procedentes da carga perdida polo 'Toconao'.

Así, a Xunta di recuperar ata a data o equivalente a 90 sacos de pélets, nove deles na xornada do sábado, na que se despregaron en 56 areais de 34 concellos un total de 300 efectivos. A eles, continúa o Goberno galego, súmanse os medios por mar, onde participan os helicópteros Pesca 1 e Pesca 2, as embarcacións de gran porte Sebastián de Ocampo, Irmáns García Nodal, Ría de Vigo e Mar de Galicia e outras catro patrulleiras de menores dimensións.

Vázquez volveu a remarcar que é necesario o traballo no mar "para tratar de recuperar os sacos enteiros e evitar que os milleiros de partículas que levan no seu interior acaben espalladas pola costa". Por iso, instou ao Executivo central a mobilizar medios marítimos para "minimizar na medida do posible a chegada de máis pelets á costa".

OS PÉLETS SEGUEN CHEGANDO EN "PEQUENAS CANTIDADES" A CANTABRIA

Os pélets seguen chegando en "pequenas cantidades" a Cantabria mentres o operativo de vixilancia e retirada que dirixe o Goberno rexional continúa este domingo o seu traballo en oito praias da comunidade autónoma. Un total de 25 operarios e 7 vehículos contratados polo Executivo autonómico e outros 9 efectivos e 4 vehículos achegados polo Ministerio forman este dispositivo que centra hoxe os seus traballos nas praias da Maza (San Vicente de la Barquera), Comiñas, Cuchía (Miengo), Puntal (Ribamontán al Mar), A Area (Arnuero), O Regatón (Laredo), Virxe do Mar (Santander) e San Juan da Canle (Santa Cruz de Bezana).

Ademais, sumouse desde o venres un dron que traballa nas praias de difícil acceso ou que non son visibles en pleamar, segundo explicou o conselleiro de Fomento, Ordenación do Territorio e Medio Ambiente, Roberto Media. O conselleiro sinalou que, polo momento, son "pequenas" as cantidades de pélets que chegan á costa cántabra, pero asegurou que o Executivo "non vai baixar a garda" e vai manter a coordinación cos executivos de Galicia e Asturias para avaliar a chegada de residuos nos próximos días.

Mañá cumprirase unha semana desde que o Goberno de Cantabria comezou a vixilancia das praias da comunidade adiantándose á chegada dos primeiros pélets. Un dispositivo, que o martes incorporou 25 efectivos para a limpeza dos primeiros 9 areais afectados e ao que se sumaron os medios do Ministerio, en resposta á petición que trasladou o Executivo autonómico ao Goberno central.

O GOBERNO VASCO ASEGURA QUE OS PÉLETS NON CHEGARON ÁS SÚAS COSTAS

A conselleira de Desenvolvemento Económico, Sustentabilidade e Medio Ambiente do Goberno Vasco, Arantxa Tapia, reiterou que os pélets achados nalgunhas praias vascas estes últimos días non corresponden aos caídos ao mar desde o buque Toconao en Portugal, que chegaron a Galicia, Asturias e Cantabria, aínda que afirmou que Euskadi está preparada para actuar "á mínima" .

Nunha entrevista coa CadeNa SER, recollida por Europa Press, Tapia asegurou que a "proliferación de microplásticos" e de "plásticos máis grandes" nas praias "é habitual, por desgraza". Por iso, ao longo da semana, os expertos de AZTI e analizaron e compararon os achados coas bolitas "provintes da vertedura na costa de Portugal que chegaron a Galicia".

A data de hoxe, segundo as análises realizadas, "pódese afirmar que o que temos nas nosas praias, non procede da vertedura en Galicia". "Iso non significa que non teñamos que ser moi conscientes do risco que levan estes plásticos e que a contaminación no mar chega ás nosas costas e ás nosas praias", engadiu. A conselleira sinalou que, nestes momentos, está a realizarse a análise de toxicidade das mostras. "Chegounos un informe provinte de Galicia e o que estamos a facer é comprobar, tamén nos nosos centros tecnolóxicos, ese nivel de toxicidade", dixo.

Non entanto, apuntou que, "para que o nivel de toxicidade sexa grande" ou repercuta nos peixes, "a inxesta ten que ser masiva". "Non prevemos que iso vaia a ocorrer e, tamén é certo que esa vertedura provinte de Portugal e Galicia, atópase sobre todo na superficie mariña. É moi difícil que un peixe chegue a esa zona e faga unha inxesta masiva dese plástico", argumentou. Por iso, transmitiu unha "mensaxe de tranquilidade" respecto ao peixe que se consome na actualidade e que se vai a comer no futuro.

"Os nosos mares están cheos de plástico. Levamos tempo alertando desa situación, levamos tempo tomando accións no sentido de ir retirándoos tanto do mar como das nosas costas, e creo que é un bo momento para que sexamos conscientes das nosas tarefas", manifestou. A conselleira insistiu en que Euskadi está preparada para abordar a limpeza das súas costas e praias, "porque AZTI desenvolvera un proxecto de investigación cunha rede moi especial, non agora, senón ao longo da pandemia, que poderiamos utilizar neste caso". "Iso é o que fixo o Goberno vasco, pór en marcha todas as capacidades que ten para, no caso de que esa vertedura chegue a Euskadi, esteamos preparados enseguida, á mínima, para poder actuar".

Na reunión, este próximo luns, do Consello Asesor do Plan de Emerxencias "Itsasertza", que coordina a actuación interinstitucional fronte á hipotética aparición de pélets plásticos na costa vasca, AZTI, que "está a comprobar como se pode estar a mover esa marea de plástico cara á costa vasca, se é así ou non", dará conta da súa tarefa.

Ademais, o barco de inspección pesqueira mobilizado, que "está a realizar mostraxes, e os últimos que levou, que son perpendiculares á costa, a seis, a catro e a dúas millas desde Muskiz" e non atopou pélet, comunicará a situación. "O que facemos é monitorar en todo momento que é o que está a ocorrer. Insisto, estar preparadas todas as administracións e eu creo que, dunha forma moi coordinada desde todos os municipios, Deputacións, Goberno vasco, e a Delegación do Goberno, para actuar á mínima", dixo. Segundo Arantxa Tapia, aprendeuse "moito" do caso do 'Prestige' e, neste caso, é preciso "estar preparados e cunha cunha alerta e cunha situación de vixilancia permanente".