Aprobada a lei que castigará o contido sexual de menores creado con IA e o 'grooming'

O Goberno aprobou este martes no Consello de Ministros o proxecto de lei para a protección de menores en contornas dixitais, que castiga o contido sexual creado con Intelixencia Artificial e o 'grooming'. Ademais, inclúe ordes de afastamento virtual, test pediátricos para detectar usos inadecuados, así como a imposición obrigatoria e gratuíta de controis parentais en todos os dispositivos dixitais e etiquetaxe informativa, entre outras medidas. O texto foi presentado na rolda de prensa posterior ao Consello de Ministros polo ministro da Presidencia, Xustiza e Relacións coas Cortes, Félix Bolaños, e a ministra de Mocidade e Infancia, Sira Rego. Ademais, no proxecto tamén interviñeron os ministerios de Transición Dixital e Dereitos Sociais. O proxecto será remitido agora ao Congreso para a súa tramitación parlamentaria.

Pola súa banda, a portavoz do Goberno e ministra de Educación e Formación Profesional, Pilar Alegría, dixo que se trata dun proxecto de lei que se remite agora ás Cortes Xerais e que "sitúa a España nunha posición absolutamente pioneira á hora de tratar de dar resposta e certezas sobre un tema de especial interese na nosa sociedade, fundamentalmente para moitas familias". Neste sentido, Bolaños, dixo que se trata dun asunto de "claro impacto social" de "unha preocupación dunha enorme porcentaxe da poboación". De feito, agregou que a idade media en España para que os menores teñan móbil é de 11 anos e que dos que os teñen, o 99 % están en redes sociais.

"Logramos unha norma, por suposto, integral, omnicomprensiva, que aborda os problemas fundamentais dos menores no seu acceso a Internet e que o facemos cun altísimo grao de participación de organismos públicos e privados que teñen algo que dicir nesta tramitación desta norma", asegurou o ministro. A norma inclúe a obrigación de incorporar de fábrica o control parental en todos os móbiles, tabletas, computadores e televisións intelixentes. Está previsto que este sistema apareza por defecto en todos os dispositivos e que se poida configurar unha vez aceso. Este debe ser gratuíto para o usuario e fácil de manexar.

O proxecto tamén reforma o Código Penal en catro puntos diferentes. En primeiro lugar, segundo sinalou Bolaños, incorpora no catálogo de penas a prohibición de acceso ou de comunicación nas contornas dixitais das vítimas cos agresores. "De tal maneira que creamos o que podemos chamar as ordes de afastamento dixital para que os agresores, os violentos na contorna dixital, non poidan tampouco nesas contornas achegarse ás súas vítimas", explicou. En segundo lugar, establece como delito a conduta "consistente" en pór material pornográfico a disposición de menores "de maneira indiscriminada". Tamén tipifica as 'deepfakes' de contido sexual ou "gravemente vexatorio", creado con Intelixencia Artificial, como delitos contra a integridade moral. Nesta liña, Bolaños precisou que serán delito "cando polo seu grao de realismo pretendan vexar a unha persoa en concreto".

A cuarta das reformas do Código Penal é a regulación do 'grooming', o engano en liña a menores, como agravante nos delitos contra a liberdade sexual. Esta actividade Bolaños dixo que a crean persoas adultas, maiores de idade, "co obxectivo de parecer menores e de, por tanto, gañarse a confianza de menores para obter, normalmente, fotografía, contido audiovisual con contido pornográfico". No ámbito sanitario, a norma inclúe programas de prevención en atención primaria que incluirán test para a identificación de usos problemáticos das devanditas tecnoloxías e a detección precoz de cambios de condutas ou problemas de saúde física, psíquica e emocional, derivados dun uso inadecuado das pantallas entre as persoas menores de idade.

ELEVA A 16 ANOS O CONSENTIMENTO DE DATOS EN REDES SOCIAIS

A norma tamén modifica a Lei de Protección de Datos Persoais e eleva de 14 a 16 anos a idade para prestar o consentimento no tratamento dos datos de carácter persoal para o acceso a redes sociais. Doutra banda, a regulación consolida os dereitos dos menores de idade na contorna dixital, a través do artigo 2, que establece que "teñen dereito a recibir información suficiente e necesaria nunha forma e linguaxe apropiada segundo a idade sobre o uso das tecnoloxías, así como dos seus dereitos e dos riscos asociados á contorna dixital". Isto obriga ás empresas fabricantes a asumir as súas responsabilidades e realizar unha "análise rigorosa" do impacto dos seus produtos sobre a infancia e a adolescencia.

Tamén modifica a Lei Xeral de Comunicación Audiovisual para que os grandes operadores de comunicación e, tamén, os influencers, que teñan un número moi elevado de seguidores, teñan canles de denuncia ante contidos "inapropiados ou inadecuados" para menores. "Tamén terán outras obrigacións, como, por exemplo, informar inequivocamente o contido que están a proporcionar, que poida ser potencialmente prexudicial para os menores, utilizar, tamén, sistemas de verificación de idade que sexan efectivos e separar os contidos que poidan ter algún contido e que poidan ter algunha natureza pornográfica ou violenta", expuxo Bolaños.

Preguntado por como se pechan páxinas que distribúen pornografía a menores cando a 'host' non estea en España, o ministro engadiu que o Executivo quixo ser "moi ambicioso" e chegar ata onde puido. "Por tanto, que sexa unha lei pioneira, que a traballamos coa Comisión Europea, dá imaxe e dá sentido a que o que pretendemos é que haxa unha regulación que sexa europea, de protección dos menores na contorna dixital", aclarou. Así mesmo, a norma inclúe a prohibición do acceso dos menores nos videoxogos ás caixas de recompensa ou 'loot boxes'. Trátase dunha medida incluída polo Ministerio de Dereitos Sociais, Consumo e Axenda 2030. Este punto, segundo incidiu Bolaños, foi "especialmente traballado da man da Comisión Europea".

Entre as medidas que contempla está o desenvolvemento dunha Estratexia nacional para a protección da infancia e a mocidade nas contornas dixitais. Lideraraa o Ministerio de Mocidade e Infancia. Na Estratexia incluirase a etiquetaxe dos contidos dixitais, con linguaxe accesible, onde se engadirán advertencias se este non é apto para menores de idade. Pola súa banda, dentro da Estratexia, Rego informou de que se vai a pór en marcha unha escola de nais e pais para as contornas dixitais, en colaboración con concellos e coa Federación Española de Municipios e Provincias (FEMP). Así, a ministra destacou que se trata dun "punto de partida" e comprometeuse a seguir traballando porque "a dimensión é o suficientemente ampla como para que haxa un acompañamento de toda a sociedade e unha conversación aberta con toda a sociedade".

Unha nena sofre 'grooming'. POLICÍA NACIONAL